روابط برلين و آنكارا تيره‌تر مي‌شود

به زعم آلمان، با دخالت آشكار آنكارا در انتخابات داخلي اين كشور، آنكارا قصد دارد مردم آلمان را رودرروي يكديگر قرار دهد و مردم بايد نشان دهند كه ما در اين بازي شرورانه مشاركت نمي‌كنيم

به گزارش عطنا، محمود فاضلی، کارشناس مسائل بین‌الملل در یادداشتی در روزنامه اعتماد به بررسی روابط این روزهای دو کشور آلمان و ترکیه پرداخته است که در ادامه می‌خوانیم؛

در يك‌ماه اخير صداي اعتراض مقامات آلمان و تركيه به سياست‌هاي يكديگر به‌شدت افزايش يافته است. انتقاد مركل از دستگيري چند فعال حقوق بشر در تركيه و درخواست آزادي آنها اگرچه آغاز اين تنش‌ها نبوده است اما در دوره جديد، بهانه خوبي براي ادامه اين تنش‌ها در روابط طرفين است. آنكارا پس از كودتاي نافرجام تركيه در جولاي 2016 از اينكه افسران تركيه از آلمان درخواست پناهندگي كرده‌اند، به‌شدت از برلين انتقاد و آنها را متهم به دخالت در امور داخلي‌اش مي‌كند. در بين درخواست‌كنندگان، تعدادي ديپلمات و پرسنل ارتش تركيه ديده مي‌شوند. اما برلين اعلام كرده است تنها سازمان‌هاي مربوطه در اين باره مي‌توانند تصميم بگيرند. اردوغان بر اين باور است كه«همان طور كه آلمان مي‌خواهد اتباع خود را از ما پس بگيرد، آنكارا هم انتظار دارد تروريست‌هايي كه در خاك آلمان هستند، به تركيه مسترد شوند.»
تركيه در جريان همه‌پرسي آوريل سال جاري تلاش داشت به منظور جلب ديدگاه ميليون‌ها ترك در آلمان ضمن سفر به آلمان و برگزاري سخنراني از آنها بخواهد كه در انتخابات به اين حزب راي دهند كه با مخالفت آلمان‌ها تنش ميان طرفين شدت گرفت. در آن شرايط اردوغان، مركل را به اجراي روش نازي‌ها متهم كرد. آنكارا در پي اين تنش‌ها ديدار نمايندگان مجلس آلمان از مقر يگان‌هاي نظامي اين كشور در پايگاه نظامي اينجرليك مخالفت كرد و پس از آن، دولت آلمان، تصميم به بيرون بردن نيروهايش از اين پايگاه و استقرار آنان در خاك اردن گرفت.
رييس‌جمهوري تركيه، مقامات آلمان را به نژادپرستي متهم و اقدامات آنها را ناشي از تفكرات فاشيستي، اسلام‌هراسانه و بيگانه ستيزي توصيف كرد. واكنش آلمان به سخت‌تر كردن شرايط سفر اتباع خود به تركيه و تلاش براي ناامن جلوه دادن اين كشور براي جهانگردان، فاصله طرفين را بيشتر كرد. به دنبال دعوت اردوغان از اتباع اين كشور براي عدم راي دادن به احزاب ضد ترك، آلمان اظهارات اردوغان را محكوم و آن را مداخله بي‌سابقه در حق حاكميت آلمان قلمداد كرد. به زعم اردوغان، احزاب دموكرات مسيحي‌، سوسيال دموكرات و سبزها دشمنان تركيه هستند و ترك‌ها بايد به احزابي راي بدهند كه در سياست‌هاي «ضدتركيه‌اي» در برلين شركت نداشته‌اند.

رييس حزب سبزها بر اين عقيده است كه به حرف‌هاي اردوغان ديگر نبايد ترتيب اثر داد. اينكه خودمان را تا به سطح اردوغان پايين بياوريم، بي‌فايده است. ما بايد با زبان اقتصاد و پول حرف بزنيم.

تركيه از دولت آلمان شفاف‌سازي در اين باره كه آيا «عادل اوكسوز» كه آنكارا وي را فرمانده عمليات كودتاچيان مي‌داند در اين كشور اقامت دارد يا خير را خواستار شد. بعد از شكست كودتاي 15 جولاي اوكسوز در آلمان بازداشت اما پس از مدتي آزاد شد و در حال حاضر متواري است. به باور آنكارا با توجه به ديده شدن اين فرد در آلمان بايد تحقيقاتي در اين زمينه صورت گيرد. وزير اتحاديه اروپايي تركيه اعتقاد دارد هواداران بلندپايه گولن در آلمان پنهان شده‌اند. از ديدگاه آنكارا تحت تعقيب قرار دادن يك متهم «توسط يك دوست و همپيمان» مورد حمايت قرار مي‌گيرد، به‌شدت باعث تاسف و تعجب است. «هيچ‌يك از دوستان ما نبايد به يك قاتل پناه بدهند.»
سخنان انتخاباتي وزير خارجه آلمان در يك گردهمايي انتخاباتي حزب سوسيال دموكرات كه گفته بود «شايد من آنقدرها تجربه كاري نداشته باشم. اما يك چنين حركاتي را در عمر سياسي‌ام به چشم نديده‌ام»، نتيجه‌اي جز حملات اردوغان به وي نداشت. اردوغان، وزير خارجه آلمان را مستقيما مورد حمله قرار داده و پرسيده بود: «خيال مي‌كنيد چند وقت است كه سر اين كار هستيد؟ مگر چند سال داريد؟ او پايش را از حد خودش خارج كرد. شما چه حقي داريد كه اين طور با رييس‌جمهور تركيه حرف بزنيد؟ از حد خودتان خارج نشويد! او مي‌خواهد به ما درس بدهد!
به زعم آلمان، با دخالت آشكار آنكارا در انتخابات داخلي اين كشور، آنكارا قصد دارد مردم آلمان را رودرروي يكديگر قرار دهد و مردم بايد نشان دهند كه ما در اين بازي شرورانه مشاركت نمي‌كنيم. صدراعظم آلمان شدت عمل بيشتر در خط مشي آلمان در قبال تركيه را غيرممكن نمي‌داند و حق دست زدن به اقدامات ديگري را براي خود محفوظ مي‌دارد. او مدعي است واكنشي كه ما نشان داديم، هم‌اكنون نيز به اندازه كافي سخت است. سياست خود در قبال تركيه را تغيير مي‌دهيم. اينكه رييس‌جمهور تركيه از اتباع آلماني مي‌خواهد به خاطر آنكه ترك‌تبار هستند، از شركت در انتخابات خودداري كنند، اظهارنظر كاملا نابجاست.» مركل از اتباع تركيه كه در آلمان زندگي مي‌كنند درخواست كرد كه فشارهايي كه از طرف سازمان‌هاي تركي به آنها وارد مي‌شود را تحمل نكرده و اطلاع دهند. دولت آلمان با جاسوسي افرادي كه در آلمان زندگي مي‌كنند با اقدامات تنبيهي يا اخراج مقابله مي‌كند. دليل اين امر گزارش‌هايي است كه بر اساس آن سازمان اطلاعات تركيه از زمان كودتاي نظامي نافرجام در اين كشور طرفداران جنبش گولن را تحت كنترل خود درآورده است.
مواضع رهبران تركيه با واكنش تند احزاب آلمان مواجه شده است. رييس حزب دموكرات مسيحي تاكيد كرده است ما سياست خود را در قبال تركيه به‌شدت تغيير مي‌دهيم. مارتين شولتز، رييس حزب سوسيال دمكرات آلمان، لحن شديدتري نسبت به مركل درباره اردوغان به‌كار برد. رييس حزب سبزها بر اين عقيده است كه به حرف‌هاي اردوغان ديگر نبايد ترتيب اثر داد. اينكه خودمان را تا به سطح اردوغان پايين بياوريم، بي‌فايده است. ما بايد با زبان اقتصاد و پول حرف بزنيم. بايد ابتدا با قطع تضمين‌هاي دولتي هرمس، به سرمايه‌گذاري‌ها در تركيه خاتمه داد. سخنگوي فراكسيون پارلماني حزب سوسيال دموكرات در سياست خارجي، از اردوغان خواست تقاضاي الحاق اين كشور به اتحاديه اروپايي را پس بگيرد. به باور او«آن كسي كه مسوول تيرگي رابطه تركيه با اروپاست، در آنكارا نشسته است و نه در بروكسل. اين اردوغان است كه بايد به فصل اروپايي شدن تركيه خاتمه دهد.»