فضای مجازی و شکلگیری شبکههای اجتماعی این مزیت را دارد که به سرعت اخبار و اطلاعات بین مردم گسترش پیدا میکنند اما از مضرات این سرعت در چرخش اطلاعات، این است که به راحتی رفتارهای غلط در جامعه نهادینه میشوند.
به گزارش عطنا، یادداشت اکرم حسینی درباره حیوان آزاری و به طور ویژه در دریای خلیج فارس در روزنامه صبحنو به شرح زیر است:
به تازگی به مدد رسانههای جمعی فیلمی از کوسه نهنگ سواری جوانان بوشهری در آبهای خلیج فارس در شبکههای اجتماعی منتشر شده است و به سرعت صدا و سیما نیز یکی از حاضران در این فیلم را به رسانه ملی دعوت کرد تا درباره این رفتار با وی به گفت وگو بنشیند. متاسفانه در برنامه تلویزیون بدون توجه به تبعات این رفتار غلط و خطراتی که سواری گرفتن از حیوانات عظیم جثه آبی برای این موجودات در معرض خطر انقراض دارد، صرفاً به جنبههای هیجانی این رخداد توجه شد.
در حالی که کوسه نهنگ با نام علمی Rhincodon typus یا وال کوسه یا کوسه کولی کر، گونهای از کوسههاست که از حیوانات کوچک دریایی مانند پلانکتونها تغذیه میکند و به علت جثه بزرگش به کوسهنهنگ شهرت یافتهاست. این گونه یکی از دهها نوع کوسهای است که به انسانها حمله نمیکند. از بزرگترین ماهیان دنیا هستند که طول آنها تا ۱۸ متر هم میرسد.
این نوع کوسه در سواحل اسکاتلند و فیلیپین به وفور وجود دارند و نیز در آبهای خلیج فارس، دریای عمان، اقیانوسهای هند و اطلس و قسمتی از اقیانوس آرام نیز گزارش شده است. کوسه نهنگها در معرض خطر انقراض قرار دارند و سواری گرفتن از آنها مصداق حیوان آزاری است زیرا چنین رفتارهایی ممکن است به حیوان آسیب وارد کند و از سوی دیگر امکان انتقال بیماریهای ناشناخته به انسان نیز وجود دارد.
در بسیاری از نقاط جهان از گونههای خاصی نظیر کوسه نهنگها به عنوان جاذبههای گردشگری استفاده میشود. عموماً در این کشورها، افراد با استفاده از لباس غواصی به حیوانات بی آزار نزدیک شده و از آنها عکس میگیرند. به گردشگران توصیه میشود برای جلوگیری از آسیب به خود و حیوانات دریایی، از تماس فیزیکی با آنها خودداری کرده و در فاصله معین از حیوان، بدون آنکه برای این آبزیان غول پیکر استرس ایجاد شود، صرفاً به گرفتن عکس بسنده کنند.
این در حالی است که در ایران هیچ شناختی از جاذبههای زیستی خود نداریم و برای کسب درآمد از این جاذبهها نیز برنامهای ننوشتهایم. اقتصاد وابسته به نفت در ایران، با تکیه بر این منبع مالی عظیم، اجازه هرگونه خلاقیت برای کسب درآمد از سایر روشها را از جامعه ایرانی سلب کرده است.
در شرایطی که جاذبههای زیستی برای جامعه محلی درآمد ایجاد نمیکند، طبیعی است که افراد تمایلی به حفاظت از این ذخایر نداشته باشند و با اقدامات هیجانی و سواری گرفتن از گونهای که در معرض خطر انقراض قرار دارد، صرفاً هیجانات خود را تخلیه کنند.
رسانه ملی نیز بدون توجه به تبعات این اقدامات هیجانی و بدون در نظر گرفتن حقوق حیوانات، همچنین گوشزد کردن رفتارهای اصولی به مخاطبان، اقدام به ساخت برنامهای میکند فراگیر شدن مفاهیم این برنامه، برای محیط زیست کشور ضد ارزش محسوب میشود و چنین برنامههایی به ترویج رفتارهای نامناسب در جوامع محلی دامن میزند.
نتیجه آنکه، تنوع زیستی آبهای جنوبی ایران در سایه این سهلانگاریها بیش از گذشته در معرض خطر قرار میگیرد و سازمان حفاظت محیط زیست برای ساماندهی چنین شرایطی، باید چندین برابر وقت و هزینه صرف و رفتارهای غلط در مواجه با آبزیان خلیج فارس را از جامعه دور کند.