وضعیت آزادی بیان در افغانستان امیدوار کننده است/ اقتصاد و مدیریت مشکل اصلی مطبوعات افغانستان

استاد علوم ارتباطات دانشگاه علامه طباطبائی معتقد است علی‌رغم مشکلات و مسائلی که افغانستان با آنها دست و پنجه نرم می‌کند آزادی بیان و رسانه‌ها در این کشور به نقطه امید بخشی رسیده است.

به گزارش عطنا، کارگاه روزنامه‌نگاری حرفه‌ای ویژه خبرنگاران افغان، شنبه ۲۵ شهریور در دانشکده ارتباطات دانشگاه علامه طباطبائی آغاز شد، در دومین روز از این کارگاه عباس اسدی، استاد روزنامه‌نگاری دانشگاه علامه به تدریس مباحث «مقاله‌نویسی» پرداخت.

در حاشیه این کارگاه اسدی به خبرنگار عطنا گفت: یکی از اهداف برگزاری کارگاه‌های این‌چنینی بین دانشگاه‌های مختلف دنیا گسترش ارتباط میان فرهنگی و تبادل فرهنگی است.

وی افزود: همچنین به هم‌افزایی علمی کمک می‌کند و در اکثر مناطق دنیا دانشگاه‌ها و مراکز علمی سعی می‌کنند با مراکز و دانشگاه‌های سایر مناطق دنیا ارتباط علمی داشته و به مبادله استاد و دانشجو و تجربیات علمی بپردازند.

عضو هئیت علمی دانشگاه علامه طباطبائی درباره سطح خبر‌نگاران حاضر در کارگاه اظهار کرد: خبرنگاران حاضر در این کارگاه علاقه‌مند به یادگیری بودند و به دلیل اینکه تجربه کاری داشتند به خوبی با مباحث ارائه شده ارتباط برقرار می‌کردند، نکته دیگری که وجود دارد مطالبی که در کارگاه ارائه می‌شود بعد از اینکه کارگاه تمام شد ما نمی‌دانیم آیا از مطالب بیان شده در کارگاه استفاده می‌کنند یا خیر، بنابراین اگر امکان پیگیری نتایج کار وجود داشت بهتر بود.

اسدی با بیان اینکه وضعیت مطبوعات افغانستان با مطبوعات ایران متفاوت است، گفت: به این دلیل که دوره‌های قبل چه در نظام کمونیستی و چه در نظام پادشاهی و همچنین دوره طالبان فضا برای مطبوعات بسته بود و بعد از طالبان و روی کار آمدن نظام جدید از کشورهای مختلف مثل فرانسه برای آموزش خبرنگاران، وارد این کشور شدند.

او ادامه داد: به طوری که حتی به تجهیز استودیوهای خبری و امکانات رسانه‌های این کشور پرداختند و تلاش کردند خبرنگاران افغانستانی را به‌گونه‌ای تربیت کنند که در راستای ایدئولوژی و اهداف این کشورها باشند و این باعث می‌شود که در افغانستان به نوعی آزادی نسبی در مطبوعات و همچنین آزادی بیان نسبت به سایر کشورهای منطقه برخوردار شود.

این استاد روزنامه‌نگاری یادآور شد: هر چند که محدودیت‌های قبیله‌های و قومی وجود دارد ولی با وجود حساسیت‌ها و محدودیت‌ها در افغانستان، رسانه‌های این کشور از آزادی در فعالیت‌های خبری و همچنین از تنوع رسانه‌ای برخوردار است

وی اضافه کرد: اکثر خبرنگاران و روزنامه‌نگاران افغانستانی آموزش‌دیدگان و پرورش‌یافتگان رسانه‌های خارجی هستند، به نوعی با ایدئولوژی روزنامه نگاری غربی تربیت شدند.

رشد روزنامه‌نگاری موبایلی در افغانستان

اسدی در پاسخ به این سوال که با وجود مشکلاتی از جمله فساد سیاسی و اداری در افغانستان، مشکلات امنیتی و عدم توسعه یافتگی، آیا وجود آزادی در رسانه‌های افغانستان کاذب نیست؟ پاسخ داد: خیر وجود مشکلات مثل فساد سیاسی، عدم امنیت و سایر مشکلات زیر ساختی در این کشور دلیلی برای آزادی کاذب نمی‌شود، چرا که در کنار اعمال تروریستی روزمره و فساد سیاسی، اقتصادی آزادی بیان هم وجود دارد.

وی افزود:  آزادی کاذب در شرایطی رخ می‌دهد که دولت به رسانه‌ها آزادی بدهد ولی رسانه‌ها به وظیفه خود (از قبیل انتقاد و نقد و اطلاع‌رسانی صحیح ) درست عمل نکنند.

اسدی معتقد است علی‌رغم مشکلات و مسائلی که افغانستان با آنها دست و پنجه نرم می‌کند آزادی بیان و رسانه‌ها در این کشور به نقطه امید بخشی رسیده است.

وی درباره مقایسه مطبوعات افغانستان با مطبوعات ایران گفت: فضای دو کشور متفاوت است، به همین دلیل مقایسه مطبوعات و وضعیت آزادی بیان در دو کشور  درست نیست.

استاد روزنامه‌نگاری دانشگاه علامه طباطبائی با اشاره به اینکه  شرایط دو کشور متفاوت است، بیان کرد: چرا که در آن کشور مسائل خاصی وجود دارد و شرایط به گونه‌ای دیگر است و در ایران هم شرایط و فضای جامعه به گونه ای دیگر است، ولی همین که در این فضای بعد از جنگ و عدم امنیت آزادی بیان وجود دارد؛ نطقه امید بخشی است.

وی درباره این کشور گفت: افغانستان با مشکلات توسعه‌ای و زیرساختی، امنیتی و مسائل دیگر روبرو است، با این حال در تلاش است به سمت توسعه حرکت کند، هر چند که مشکلاتی زیادی در این مسیر دارد از جمله نفوذ کشورهای برزگ که به دنبال اهداف و منافع خود هستند.

اسدی با بیان اینکه مشکل اصلی مطبوعات افغانستان اقتصادی و مدیریتی است، اظهار کرد: مردم پول خرید روزنامه ندارند، به همین دلیل برای رفع نیازهای خبری خود به رسانه‌های مجازی روی آوردند، فیلتر، سانسور و قطع اینترنت در این کشور بسیار کمتر است.