تحول در علوم انسانی باید تبدیل به یک گفتمان رایج شود/ فلسفه اسلامی قابلیت زایش علمی از دورن و ارائه نظریه را دارد

نشست هم‌اندیشی استادان دانشکده مدیریت و حسابداری دانشگاه علامه طباطبائی با موضوع «بررسی تحول و ارتقا علوم انسانی» به همت دفتر نمایندگی نهاد مقام معظم رهبری در سالن شورای این دانشکده و با حضور جمعی از استادان برگزار شد.

به گزارش عطنا، نشست هم‌اندیشی استادان دانشکده مدیریت و حسابداری دانشگاه علامه طباطبائی با موضوع «بررسی تحول و ارتقا علوم انسانی»، دوشنبه، 29 خردادماه به همت دفتر نمایندگی نهاد مقام معظم رهبری در سالن شورای این دانشکده و با حضور جمعی از استادان برگزار شد.

در ابتدای این نشست حجت‌الاسلام صادق اکبری‌اقدم، مسئول نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه علامه طباطبائی به طرح موضوع پرداخت و گفت: برای تحول در علوم انسانی در نظر داریم ابتدا با هماهنگی استادان دانشگاه علامه طباطبائی و آگاهی از نظرات و راهکارهای آنان این کار را شروع کنیم.

وی با بیان اینکه ما به دنبال تحول بنیادی در علوم انسانی هستیم، افزود: این موضوع ارزش این را دارد که آن را به صورت تخصصی در دانشکده‌ها مطرح و از ظرفیت ارزشمند استادان استفاده کنیم.

اکبری‌اقدم تصریح کرد: در ابتدای حضورم در دانشگاه علامه طباطبائی یکی از راهبردهایی که دنبال کردم، بحث تحول و ارتقای علوم انسانی بود و آنقدر این موضوع را دنبال و پیگیری کرده و برای آن جلسه می‌گذاریم که تبدیل به یک گفتمان رایج شود تا بیرون از دانشگاه هم متوجه این دانشگاه باشند، همان‌طوری که در سال‌های اخیر هم بودند.

وی با بیان اینکه بین‌ سال‌های 85 تا 95 برای تحول در علوم انسانی بارها سراغ دانشگاه علامه طباطبائی آمده‌اند، گفت: همه ما  در صحبت‌های رهبری شنیده‌ایم که در زمینه علوم انسانی گلایه داشتند و گفتند، در تحول علوم انسانی آن چیزی که مطلوب بوده هنوز محقق نشده است.

رئیس دانشگاه علامه طباطبائی در زمینه تحول علوم انسانی جدیت زیادی دارند

مسئول نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه علامه طباطبائی بیان کرد: رئیس دانشگاه در زمینه تحول و ارتقای علوم انسانی تلاش‌ و جدیت زیادی دارند و ما نیز به سهم خود در این زمینه فعالیت می‌کنیم.

وی با بیان اینکه نشست‌های هم‌اندیشی ذیل دفتر  نهاد رهبری و در قالب هم‌اندیشی استادان و نخبگان تعریف شده است، گفت: معتقدیم تحول در علوم انسانی باید با نگاه تخصصی در دانشکده‌های دانشگاه دنبال شود و در این زمینه کار علمی و تشکیلاتی داشته باشیم.

اکبری‌اقدم با اشاره به اینکه در بسیاری از سازمان‌ها و نهادهای ما نگاه سیستمی و سازمانی شکل نگرفته است، اظهار کرد: چون نهادهای مربوط در زمینه تحول در علوم انسانی به صورت سیستمی به همدیگر وصل نشده‌اند به آن مطلوبیت در زمینه علوم انسانی نرسیده‌ایم.

وی با بیان اینکه می توانیم از دانشکده مدیریت و حسابداری دانشگاه علامه طباطبائی در زمینه تحول در علوم انسانی بیشترین بهره مدیریتی و سیستمی را ببریم، گفت: امیدواریم بتوانیم در زمینه تحول در علوم انسانی که مد نظر ما است از استادان این دانشکده کمک بگیریم.

مسئول نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه علامه طباطبائی خاطرنشان کرد: مقام معظم رهبری در زمینه تعامل استادان و دانشگاهیان از طریق ارتباط دانشگاه و صنعت، علوم انسانی و جامعه تأکید بسیاری داشتند و به نظرم تحول در علوم انسانی با ظرفیت عظیمی که در استادان دانشگاه علامه طباطبائی وجود دارد، شدنی است.

وی اذعان کرد: می‌توانیم دستگاه‌ها و نهادهای اجرایی در کشور را به این باور برسانیم که این دانشگاه می‌تواند دردی را دوا کند و حتماً دردهایی را تاکنون دوا کرده است.

اکبری‌اقدم با بیان اینکه دانشگاه باید به فکر حل کردن مسئله‌های جامعه باشد، گفت: ما به دنبال تشکیل سلسله نشست‌های هم‌اندیشی با حضور استادان دانشکده‌های مختلف دانشگاه علامه طباطبائی هستیم.

فلسفه اسلامی قابلیت زایش علمی از دورن و ارائه نظریه را دارد

وی افزود: به عنوان مثال نگاه راهبری فرهنگی یا سندنویسی راهبردی در سازمان‌های متعدد شروع شده است ولی گفتمان آن در سازمان‌های مربوطه وجود ندارد و به فلان استاد هزینه‌‌ای داده و می‌گویند، برای ما سند راهبردی بنویس و یک نسخه از آن را نیز در ویترین می‌گذارند ولی آن سند، محتوا و نیز فهوای آن ادبیات رایج دستگاه‌ها و نهادها نیست.

مسئول نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه علامه طباطبائی با بیان اینکه جمعی از استادان نیز می‌توانند با محوریت معاونت پژوهشی در زمینه فعال کردن هسته‌های پژوهشی، علمی و معرفتی در دانشکده‌ها فعالیت کنند، اظهار کرد: به قول یکی از استادان باسابقه همین دانشگاه، تحول علم باید همراه با زایش درونی باشد و اینطور نیست که تحول در علوم انسانی با ابلاغیه، دیکته و جلسات نهاد رهبری صورت بگیرد و خود استادان باید آن را ایجاد کنند.

وی با اشاره به عضویت شخصیت‌های برجسته علمی در شورای عالی انقلاب فرهنگی و شورای تحول در علوم انسانی، تأکید کرد: اگر چه انتقادهایی نیز به این دو شورا وارد است ولی موانعی مثل تغییر دولت‌ها وجود دارد که با روی کارآمدن هر کدام سلیقه‌های مختلف در نظر گرفته شده و اعمال هم می‌شوند.

اکبری‌اقدم افزود: به نظرم فلسفه اسلامی این قابلیت را دارد که به صورت نو و از درون به زایش علمی برسد و حتی منجر به تولید نظریه نیز شود.

قادری: باید منظور خود را از تحول در علوم انسانی دقیقاً مشخص کنیم

در ادامه اسماعیل قادری، عضو هیئت علمی گروه مدیریت جهانگردی دانشکده مدیریت و حسابداری دانشگاه علامه طباطبائی با اشاره به صحبت‌های اکبری‌اقدم، گفت: یک سوال اساسی دارم و آن هم راجع به چرایی تحول در علوم انسانی است؟

وی با بیان اینکه مگر چه اتفاقی افتاد یا چه عواملی موجب شده است که به دنبال تحول در علوم انسانی هستیم و برای آن جلسه گذاشته و سازمان و تشکیلات درست کرده‌ایم، اظهار کرد: آیا علوم انسانی ما ناکارآمد است و یا اینکه نیازهای ما را برآورده نمی‌کند؟

قادری با بیان اینکه شاید ما به علوم انسانی در ابعادی که مد نظر دوستان است اشراف نداریم، تصریح کرد: بهتر است مشخص کنیم که منظور ما دقیقاً از تحول در علوم انسانی چیست؟

اکبری‌اقدم: علوم انسانی بومی و اسلامی برای جامعه منبع تغذیه است

مسئول نهاد مقام معظم رهبری در دانشگاه علامه طباطبائی در پاسخ به صحبت‌های قادری با اشاره به اینکه معمولاً در جلسات هم‌اندیشی در پایان صحبت‌های استادان، نظرات خودم را بیان می‌کنم، خاطرنشان کرد: چون می‌خواهیم جلسه طوری اداره شود که همه استادان نظرات خود را بیان کنند.

اکبری‌اقدم افزود: علم لحظه به لحظه در حال متحول شدن است چون اساساً علم در گذر زمان باید بتواند نیازها و مسائل مرتبط با جامعه را حل کند و حرفی برای گفتن داشته باشد.

وی با بیان اینکه برخی از استادان عنوان می‌کنند که بعد از 20 سال متون درسی دانشگاهی خود را به دلیل اشکال در محتوا و فهوای آن تغییر داده‌اند که مورد استقبال دانشجویان قرار گرفته است، گفت:‌ یکی از اندیشمندان علوم انسانی می‌گوید در ایران جامعه اسلامی شکل نخواهد گرفت تا زمانی که منبع تغذیه علوم آن یعنی علوم انسانی محتوای دینی و بومی نداشته باشد.

اکبری‌اقدم یادآور شد: جامعه ما به شدت به علوم انسانی بومی و دینی نیاز دارد و وقتی می‌گوییم منبع تغذیه، یعنی چیزی حدود 70 تا 80 درصد جامعه ایرانی نیازمند این نوع علوم انسانی است، مثلاً وقتی دورکیم مسئله خودکشی را مطرح می‌کند در کدام  فرهنگ و جامعه شکل گرفته و قطعاً زیست‌بوم آن تأثیرگذار است.

وی با بیان اینکه تحول در علوم انسانی شدنی است، گفت: حتی در میان اندیشمندان علوم غربی و شرقی نیز ردپای دینی دیده می‌شود که در نگرش و نگاه آن‌ها تأثیرگذار بوده است.

اکبری‌اقدم افزود: ما نیز در علوم انسانی بومی و دینی می‌توانیم بر روی داشته‌های خود مثل فارابی‌ها و ابن‌خلدون‌ها و مواردی از این قبیل حساب کنیم.