کتاب المراقبات تألیف عارف واصل، میرزا جواد آقای ملکی تبریزی است. ایشان در این کتاب ویژگی ماههای قمری و اعمال هر ماه را بیان میکند. فصل «ماه رمضان» را با روایتی از امیرالمؤمنین علی(ع) آغاز کرده است:«نگویید رمضان چون نمیدانید رمضان چیست و اگر کسی گفت باید صدقه داده و روزه بگیرد...»
به گزارش عطنا، یادداشت علیاکبر گلقندشتی در روزنامه ایران به شرح زیر است:
شناخت ماه رمضان نیازمند یک دور هرمنوتیکی است که این بار در عمل خود را نشان میدهد. این دور هرمنوتیکی با فروبستن دهان از خوردن و آشامیدن آغاز و با اعمالی که رسول خدا در آخرین روزهای ماه شعبان بیان فرمودند ادامه میيابد؛ احترام به پیران و کهنسالان، ملاطفت با کودکان، رفتوآمد با خویشاوندان، حرف ناشایستنزدن، با یتیمان مهربانیکردن، چشم و زبان را از نگاه ناپاک و گفتار ناصواب بستن، دعا به درگاه خداوند.
در دین اسلام بخشها و اعمالي فراتر از عقل مادي وجود دارند و برای درک و فهمیدن آثار آنها باید از صرف تفسیر عقلانی خارج و به وادی عمل وارد شد. برای فهم روایتهایي که در عظمت این ماه بیان شده است نیز باید همین مسیر طی شود. البته در کنار سیر سلوک و راههای عملی برای فهم چنین اعمالی، اندیشمندان مسلمان تلاش کردهاند براساس مبانی اسلام دلیل اهمیت روزه را تفسیر کنند. مثلا امام محمد غزالی برای اهمیت روزه دو علت بیان میکند: «روزه را دو خاصیت است که به آن مستحق این نسبت است.
یکی آنکه حقیقت آن ناخوردنی است و آن باطن بود و از چشم خلق ناپوشیده باشد و ریا را بدو راه نبود و دیگر آنکه دشمن خدا ابلیس است و سپاه او شهوت است و روزه لشكر آن را بشکند که حقیقت روزه ترک شهوت است» (کیمیای سعادت ابتدای فريضه روزه ص١٧٣).
در معارف بلند شیعه که امتداد اقیانوس معارف نبوی است نیز میتوان به دعای ٤٥ صحیفه سجادیه اشاره کرد. امام در دعايی که نشانه بزرگی اهل بیت(ع) است به توصیف این ماه میپردازد و برکات این ماه را در دو جنبه فردی و اجتماعی بیان میفرماید: «سلام بر تو ای همدمی که ما را مونس شادکنندهای و چون سپری شوی وحشتآور و دردناکی، سلام بر تو ای همسایهای که دلها نزد تو نرم شد و گناهان در تو نقصان گرفت. سلام بر تو ای یاوری که ما را در مبارزه با شیطان یاری دادی و ای همراهی که راههای احسان را هموار و آسان ساختی...» از همه روایات و تجربههای عارفانه آشکار ميشود که «رمضان» ماه نزدیکشدن دلها به همدیگر است و نتیجه این ماه فقط رشد فردی نیست.
پس از حضور شکوهمند مردم ایران در انتخابات ریاستجمهوری خداوند هدیه دیگری به مردم ایران داده است. نیکوست همه قدر این ماه را بدانیم و با توجه به اثرات این ماه، دوستیهای خود را محکمتر کنیم و مباحث مطرحشده در رقابتهای سیاسی و انتخاباتی را که شاید لکههایی بر دلهای ما انداخته، فراموش کنیم.