اولین همایش ملی «تعالی خدمات عمومی» با همکاری دانشگاههای تهران، شهید بهشتی، تربیت مدرس، واحد علوم و تحقیقات و مسئولان دستگاههای اجرائی، همزمان با روز جهانی خدمات عمومی سازمان ملل متحد، 12تیرماه در دانشکده مدیریت و حسابداری دانشگاه علامه طباطبائی برگزار میشود.
داوود حسینپور، دبیر همایش و مدیرگروه مدیریت دولتی دانشگاه علامه طباطبائی، درباره جزئیات این همایش در گفتوگو با خبرنگار عطنا اظهار کرد: خدمات عمومی فراتر از یک وظیفه است، برای حل چالشهای جامعه از قبیل تغییرات جمعیتی، سیستمهای بهداشت و رفاه، آموزش، امنیت، بیکاری و مقولههای دیگر راهی جز بهبود کیفیت خدمات دولتی نیست.
حسینپور در خصوص ضرورت برگزاری این همایش، گفت: بحث خدمات عمومی در کشور به علت وابستگی به موجودیت دستگاهها و سازمانهای دولتی مورد غفلت قرار گرفته است، آنچنان که در اصول 3، 29، 30 و 43 قانون اساسی ذکر شده، اگر ارائه خدمات عمومی صورت نگیرد ضرورتی بر موجودیت دستگاههای دولتی نیست، بنابراین باید برای ایفای نقش اصلی خود، برنامه مشخصی تنظیم کنیم.
او ادامه داد: خدمات عمومی فراتر از یک وظیفه است در حالیکه در کشور ما، اینکه این خدمات از چه اصولی باید برخوردار باشند و چگونه به مردم عرضه شوند مشخص نیست، برای حل چالشهای جامعه از قبیل تغییرات جمعیتی، سیستمهای بهداشت و رفاه، آموزش، امنیت، بیکاری و مقولههای دیگر راهی جز بهبود کیفیت خدمات دولتی نیست.
حسینپور تاکید کرد: وظیفه اصلی یک دولت به معنای عام، ارائه خدمات عمومی است و ما برای حل چالشهای موجود در جامعه نیاز به ارتقاء خدمات عمومی و همچنین مدیران دولتی کارآمد داریم تا به درستی با چالشها برخورد شده و رفع شوند.
او با اشاره به اینکه هدف اصلی ما در این همایش پرداختن به ماهیت و اصل وظایف دستگاههای دولتی است، خاطرنشان کرد: پرداختن به چرایی عدم انجام با کیفیت این فعالیتها، چرایی عدم عرضه خدمات متناسب با انتظارات شهروندان، عدم نوآوری، کندی و نبود پاسخگویی و شفافیت از جمله هدف اصلی ما در این همایش است تا منجر به ارتقای کیفیت خدمات عمومی شود.
دبیر همایش ملی «تعالی خدمات عمومی» افزود: هدف اصلی، ترویج ماهیت خدمات عمومی برای مردم و جامعه دانشگاهی به عنوان یک حرفه، رسیدن به شاخصهای سنجش کیفیت خدمات در بخش دولتی و در نهایت حرکت جامعه به سمت آگاهی در زمینه اصول و ویژگیهای خدمات عمومی و شناخت انتظارات از بخش دولتی است.
حسینپور در این گفتوگو با بیان اینکه محورهای همایش شامل دوازده محور است، اظهار کرد: این محورها در بخش نظریههای علمی مورد بحث قرار میگیرند ضمن اینکه یک سری از آنها جزء خواستههای سازمان ملل و بخشی دیگر جزء خواستههای کشور خود ما است.
او برخی از این دوازده محور را چنین برشمرد: تعالی خدمات عمومی (چگونگی ارتقای خدمات عمومی مطلوب به شهروندان)، مشارکت شهروندان و سازمانهای غیردولتی یا جامعه مدنی (چگونگی نقش مشارکت در ارتقای کیفیت و عرضه خدمات عمومی)، نوآوری و کارآفرینی در خدمات عمومی (چگونگی خروج از رکود فعلی و اصلاح خدماتی که کارآیی ندارند).
حسینپور ادامه داد: آیندهپژوهی و چشمانداز خدمات عمومی در ایران (عدم حذف مدیریت دولتی خدمات عمومی در آینده و عدم امکان واگذاری بخشی از این خدمات از قبیل بهداشت و امنیت به بخش خصوصی)، دولت الکترونیک و خدمات عمومی (هدف پیش بردن خدمات عمومی به سمت الکترونیکی شدن است آنچنان که در کشورهای آمریکایی هشتاد درصد از خدمات عمومی به صورت آنلاین است و این منجر به شفافیت، دقت و سرعت میشود).
وی دو مورد دیگر این محورها را چنین بیان کرد: اخلاق، سلامت و حرفهایگرایی (تکریم ارباب رجوع؛ مشتریمداری و شهروندمداری تا چه میزان در عرضه خدمات عمومی مورد احترام است)، خدمات عمومی ملموس و رویتپذیر (قابلیت سنجش و اندازهگیری خدمات عمومی برای ارزیابی عملکرد دستگاهها).
دبیر همایش ملی «تعالی خدمات عمومی» با بیان اینکه معمولاً هدف همایشها دسترسی به آخرین یافتهها در حل مسائل عمومی است، اذعان کرد: به علت اینکه تاکنون هیچ همایشی در این خصوص برگزار نشده و همچنین در دانشگاهها، سرمایهگذاری زیادی در زمینه خدمات عمومی نشده است لذا مقالههایی که در این همایش ارائه میشوند قطعاً مطالب جدیدی را مورد بحث قرار میدهند.
حسینپور در پاسخ به سوال «در دریافت مقالهها هدف بیشتر مقالههای علمی است یا کاربردی»، گفت: هدف، بیشتر شناخت شاخصهای سنجش کیفیت خدمات عمومی بر طبق آنچه که سازمان ملل مدنظر دارد و شاخصهایی که ویژگی کشورمان از قبیل الگوی اسلامی- ایرانی ایجاب میکند، است بنابراین مقالههای علمی میتواند پاسخگوی هدف ما باشد.
او ادامه داد: این همایش هر سال قرار است همزمان با 23 ژوئن در کشور برگزار شود تا از مجموع شاخصها بتوانیم به ارتقای دستگاههای دولتی در سطح جهانی از طریق بخش اجتماعی و اقتصادی و مدیریت دولتی و توسعه سازمان ملل برسیم و جزء محدود کشورهایی شویم که میخواهند براساس شاخصهای جهانی بر روی بحث خدمات عمومی دستگاههای دولتی کار کنند.
مدیرگروه مدیریت دولتی دانشگاه علامه در خصوص نحوه دریافت مقالهها اظهار کرد: مقالهها از طریق سایت همایش که وابسته به دانشگاه و معاونت پژوهشی است تا تاریخ 25 خرداد دریافت و سپس پانزده روز برای ارزیابی و داوری مقالهها خواهیم داشت ضمن اینکه چون همایش یکروزه است، پنج مقاله برتر ارائه و مابقی براساس نظرات داوران در کتابچه کنفرانس چاپ میشود.
حسینپور با بیان اینکه در ارسال مقالهها هیچ سهمیهای برای دانشگاهها تعیین نشده است، گفت: مقالهها براساس شاخصهای نوآوری و ارائه پاسخهای روشن و دقیق برای مسائل جاری ارزیابی میشوند ضمن اینکه عضویت در کمیته علمی که اینها هم اجازه داوری مقالهها را داشته باشند تنها سهمیهای است که برای دانشگاهها و دستگاههای اجرائی در نظر گرفتهایم.
وی اضافه کرد: دانشگاههای شهیدبهشتی، تربیت مدرس، تهران و واحد علوم و تحقیقات، موافقت اولیهشان را برای همکاری اعلام کردهاند لذا همه دانشگاهها میتوانند مقاله ارسال کنند؛ شروع همایش با سخنرانی رئیس دانشگاه و یکی از مسئولان کشور خواهد بود.
دبیر همایش ملی «تعالی خدمات عمومی» با اشاره به نحوه داوری مقالهها اظهار کرد: داوری مقالهها به صورت گروهی است، چهار گروه از اعضای هیئت علمی در راستای دوازده محور ذکر شده تشکیل شده و هر مقاله به صورت فردی توسط دو نفر داوری میشود ضمن اینکه در نهایت مقالهها در کارگروه، بررسی و اظهارنظر نهایی ارائه میشود.
حسینپور خاطرنشان کرد: حدود چهل درصد از داوران از اعضای هیئت علمی دانشگاه علامه و شصت درصد دیگر از دانشگاههایی است که قرار است در برگزاری این همایش همکاری کنند؛ همچنین دبیرخانهای که قرار است مقالهها را دریافت کند دانشکده مدیریت دانشگاه علامه است.
او با بیان اینکه براساس محورهای تعریف شده، رشتههایی دیگر هم میتوانند مقاله ارسال کنند، گفت: رشتههای حقوق از جمله کسانی که در زمینه حقوق اداری فعالیت دارند، شاخههای متعدد رشتههای مدیریت دولتی، رشته علوم سیاسی در حوزه مشارکت شهروندان در زمینه خدمات عمومی یا سیاستگذاریهای در این زمینه و رشته فناوری اطلاعات در حوزه دولت الکترونیک، میتوانند مقاله ارسال کنند.
مدیرگروه مدیریت دولتی دانشگاه علامه طباطبائی، تاریخچهای از خدمات عمومی در سطح جهانی بیان کرد و گفت: در گذشته تکیه بر بحث مدیریت دولتی سنتی با اصول خاص و مدیریتگرایی بود که بخش دولتی شبیه بخش خصوصی عمل کند و کالاهایی که تولید میکند در حد قیمت تمام شده به مردم عرضه کند و در ادامه بحث خدمات عمومی نوین که بحث اصلی مدیریت دولتی است مطرح شد.
او ادامه داد: اتحادیه اروپا برای تعریف خدمات عمومی در سازمانها و بخش دولتی، 23 ژوئن که مصادف با چهارم تیرماه است را به عنوان روز جهانی خدمات عمومی نامگذاری کرده و اصول و محورهایی را در رابطه با نیاز شهروندان، نوآوری در خدمات و... تعریف کرد.
حسینپور افزود: بخش اقتصادی و اجتماعی سازمان ملل و بخش مدیریت دولتی و مدیریت توسعهای سازمان ملل، انرژی عمده خود را بر روی تحقیقات و معرفی خدمات عمومی، ارتقای کیفیت و نوآوری در خدمات عمومی گذاشتهاند.