اقتدار حراست را برای حمایت از دانشجویان به کار گرفتیم/حتی یک تذکر کتبی هم نداده‌ایم

فرامرز صحرایی معتقد است: حراست هر مجموعه‌ای به خصوص دانشگاه به عنوان چشم بیدار آن سازمان، باید نسبت به سازمان مربوطه، اشراف اطلاعاتی کامل داشته باشد. او تشابه عرصه خبر و عملکرد مجموعه تحت امر خود را لزوم توجه به مثلث سرعت، صحت و دقت می‌داند. صحرایی که در رشته علوم سیاسی تحصیل کرده است، پیش از این‌‌ها نیز بارها دست به قلم برده و اقدام به تالیف چندین عنوان کتاب، چه در زمینه حرفه خود و چه سایر زمینه‌ها کرده است. از جمله این کتاب‌ها می توان اشاره کرد به؛ تاثیر احزاب سیاسی بر بحران‌های دانشجویی، نگاهی به مولفه‌های مظاهر فساد سازمانی، نگاه حرفه‌ای به حراست کل، ریشه تفکرات بهائیت و تاثیر آن بر ساختار سیاسی اجتماعی ایران، چالش‌های جهان اسلام و درآمدی بر شیوه‌شناسی جنگ‌های آینده در حوزه عملیات روانی. فرامرز صحرایی که بیش از 30 ماه است در دانشگاه علامه طباطبائی ایفای نقش می‌کند، به گفت‌وگوی صریح و بی پرده با خبرنگار عطنا پرداخته است. گفت‌وگویی که قطعاً خواندنی خواهد بود.

مدیر حراست دانشگاه علامه طباطبائی در مصاحبه با عطنا گفت: «حراست دانشگاه علامه، یاور و همراه ریاست دانشگاه و مدیران است. لذا آگاهی، تخصص و درایت این نهاد در انجام وظایف بسیار مهم است. همانطور که وظیفه نیروی انسانی رسیدن به اهداف سازمانی است، وظیفه حراست هم حفظ و صیانت از سلامت نیروی انسانی در این مسیر است».

فرامرز صحرایی با اشاره به کاستی‌های حوزه‌ای که دو سال پیش تحویل گرفته، اظهار داشت: «در دوره مدیریت جدید، وقتی حراست دانشگاه را تحویل گرفتیم با چهار مشکل اساسی مواجه بودیم. اولین مورد فقدان چارت سازمانی مصوب و مورد بعدی فقدان نیروی انسانی متبحر، متخصص و کارآزموده مطرح بود. به عنوان مثال کاملا طبیعی است که محیط دانشگاه و مواجهه و تعامل با دانشجویان و استادان می‌طلبد که نیروی حراستی واجد توان علمی آکادمیک، تخصص‌حرفه‌ای، هنجارهای رفتاری دانشگاهی و مهارت‌ و اخلاق متناسب با محیط باشد. مورد سوم، سنخ‌شناسی تعاملات مدیریتی بود. کاملا واضح است که مبنای انتقال هرپیام و برقراری ارتباط موثر و مفید سازمانی، سنخ‌شناسی و شیوه شناسی برقراری آن تعامل است .این نکته در دوره جدید مورد تاکید قرار گرفت و به برقراری ارتباط موثر بین حراست و مدیران دانشگاه انجامید و نهایتا چهارمین مورد، انعکاس هنجارهای رفتاری با دانشجویان و کارکنان سازمان را نشان می‌دهد که به نقش اساسی حراست، یعنی حفظ منابع انسانی و تامین آرامش و امنیت برای فعالیت‌های آموزشی و پژوهشی در محیط برمی‌گشت. دیدگاه حراست در دوره جدید برقراری فضای آکادمیک امن برای دستیابی به بهترین برون داده‌های پژوهشی و آموزش از سوی دانشجویان، کارکنان و استادان بوده است و در این مسیر پرهیز از هرگونه فعالیت و رفتار غیر آکادمیک سرلوحه امور حراست قرار داشته است.»

کارشناسی ارشد؛ میانگین تخصص علمی نیروهای حراست

فرامرز صحرایی که سابقه‌ 20 سال کار در پست‌های مختلف حراست را در کارنامه دارد ادامه داد: «در آغاز تحویل این دستگاه، یک برنامه جامع در سر لوحه اقدام قرار دادیم». ترمیم نیروی انسانی اولین نکته‌ای بود که صحرایی به آن اشاره و تصریح کرد: «قبل از هر چیز، جذب چند نفر افراد متخصص به امور با مدرک دانشگاهی تکمیلی را جذب کردیم تا قدرت تحلیل نیروهای حراست را بالا ببریم».

او خاطرنشان کرد: «سطح سواد حراست این دوره نسبت به دوره قبل بالاتر رفته و دوره‌های تخصصی لازم را برای آنها تدارک دیده‌ایم. به‌ طوری که در حال حاضر میانگین تخصص علمی نیروهای حراست، کارشناسی ارشد است». صحرایی تاکید کرد: «ما در تلاشیم اعتماد و تعاملات را در جهت حفظ سلامت پرسنل، هیئت علمی و مجموعه دانشگاه برقرار کنیم و همچنین حمایت دو طرفه با دانشجویان به وجود آوریم».

او درباه حمایت از دانشجویان هم گفت: «نیروی اساسی و کسانی که در آینده پست‌های مهم سیاسی، اجتماعی و علمی کشور را در دست می‌گیرند، همین دانشجویان امروز هستند. ما نباید خود را جدا از دانشجویان بدانیم و در تمام موارد سعی می‌کنیم در کنار دانشجویان باشیم».

چگونه حراست دانشگاه علامه به عنوان حراست برتر انتخاب شد؟

مدیر حراست دانشگاه علامه درباره چگونگی کسب رتبه برتر توسط حراست این دانشگاه در بین دانشگاه‌های سطح یک کشور یادآور شد: «حراست برتر شدن کار آسانی نبود. برنامه ریزی بر مبنای بصیرت‌های اساسی حراست و با عنایت به آیین‌نامه ها، دستورالعمل ها و پیش‌بینی‌های محیطی و مطالعاتی انجام شد که در آن تدوین چشم‌انداز تدوین مأموریت ارزش‌ها و اصول رفتاری که استراتژی اصلی حراست را که در حقیقت قسمتی از مأموریت وجودی و علت مبنایی کارکردی مترتب بر حراست را به صورت خواسته‌های بلند مدت بیان می‌کند که با کمک همکاران محترم در حراست و حمایت ریاست محترم دانشگاه، دکتر سلیمی و معاونان محترم دانشگاه توانست تحقق یابد که در چهار محور اساسی اقدام‌های عملیاتی در جهت ارتقاء و بهبود در درون خود یک ایده و روش را معین سازد این چهار محور عبارت‌اند از:

الف- تقویت زیرساخت‌های منابع انسانی متبحر و کارآزموده در صف و ستاد

ب- تقویت تعاملات موثر با هیئت رئیسه و تاثیرگذاری در تصمیم‌سازی‌ها و تصمیم‌گیری‌ها

ج- تقویت ارتباط با بدنه دانشگاه و حفظ سطحی از آرامش محیطی پایدار در دانشگاه

د- تقویت امکانات سخت‌افزاری لازم برای پایش محیطی

باید توجه داشت که در هر سازمان و نهادی، بخش حراست و امنیت مجری تمامی اقدامات قانونی و سازمانی مرتبط با حفاظت و صیانت از کارکنان، دانشجویان، استادان، اخبار، اطلاعات اسناد و مدارک، تاسیسات، اماکن، تجهیزات و... در برابر خطرات، تهدیدات و تخلفات بوده و هدف اصلی آن، افزایش ضریب اطمینان و ایمنی است. در واقع باید گفت برتر شدن و برتر ماندن در حراست، حاصل مولفه‌های حرفه‌ای جدی و انگیزشی است. حراست دانشگاه وظایف خود را در چارچوب برنامه‌های توسعه‌ای-عملیاتی با محوریت بصیرت دانشگاهی، روش تخصصی، ارزش‌های اسلامی–اجتماعی و الگوهای سازمانی-حرفه‌ای، تبیین و تعریف کرده است و تمامی این برنامه‌ها از جنبه‌های نظری و عملی، طراحی و تصویب شده و درحال اجرا هستند».

او ادامه داد: «به نظر طبیعی است که نتیجه نگاه آکادمیک در کنار جهان‌بینی ارزشی به پدیده‌های جهان، ایجاد خلاقیت، انگیزش، نشاط سازمانی، جدیت، قانون‌مداری، تعامل پایدار و سازنده و در نهایت برون‌دادهایی از جنس موفقیت و رشد باشد و امیدواریم این روند با تعامل سایر همکاران دانشگاهی، دانشجویان و مدیران مجموعه، همواره با تعالی و بهبود همراه گردد».

نکته سومی که فرامرز صحرایی از آن یاد کرد اولویت دادن به «حراست فرهنگی» در مدیریت جدید است، او درباره این موضوع، اظهار داشت: «جای حراست فرهنگی در مجموعه دانشگاه خالی بود. دانشگاه یک محیط علمی است، بنابراین، ما با برگزاری کارگاه‌ها و دوره‌های ویژه، تخصص پرسنل خود را در زمینه حراست فرهنگی تقویت کردیم. حتی در زمینه حراست حرفه‌ای تألیفات اینجانب می‌تواند کمکی در این خصوص باشد».

صحرایی از اضافه کردن «بخش تحلیل اخبار» به حراست خبر داد و گفت: «اخیراً بخش تحلیل اخبار را به حراست اضافه کرده‌ایم؛ به این معنا که وقتی گزارشی به حراست می‌رسد، نیروی حراست باید بداند که چگونه خبر را تنظیم و تدوین کند که صرفا یک گزارش خام نباشد. خبری که گزارش می‌شود، مورد تحلیل و ارزیابی قرار می‌گیرد، تا مشخص شود واقعاً چند درصد صحت دارد و چقدر ارزش پیگیری و توجه دارد. تحلیل اخبار و رویدادهای محیط، در عمل این امکان را فراهم می‌سازد که بر مبنای تحلیل علمی و دقیق، معدود پدیده‌های ناهنجار کشف، تحلیل و بازبینی شوند و نسبت به رفع زمینه‌ها و عوامل تشدیدکننده اقدامات آکادمیک لازم طراحی و انجام پذیرد. در چنین فضایی برخورد با موضوعات اساساً مبنای علمی خواهد داشت و فضا در جهت تعامل سازنده و پیش‌گیرانه تغییر ماهیت می دهد».

مدیریت حرفه‌ای حراست در سایه‌ی خرد جمعی

به گفته صحرایی، بزرگترین فاکتوری که دانشگاه علامه را در موقعیت برتری نسبت به حراست دانشگاه‌های دیگر قرار داده، «پیش‌بینی و پیش‌گیری» بوده است. او این امر را ناشی از مرتبه علمی بالای حراست دانشگاه علامه دانست که «یک حراست دانا چگونه می‌تواند با اشراف اطلاعاتی، بر محیط غلبه کند». در دوره اخیر حراست دانشگاه علامه، در امور خود نوعی ظرافت تدبیر به خرج داده است. صحرایی این عملکرد را ناشی از مدیریت حرفه‌ای عنوان کرده و گفت: «مدیریت حرفه‌ای وقتی موفق است که خرد جمعی در آن، نقش ایفا کند. وقتی یک حراست را نوآور و خلاق می‌نامند به این معنا است که در یک اتفاق پیش‌بینی نشده، بتواند با دانش، درایت و نوآوری، برای هر مسئله در کوتاه‌ترین مدت، بهترین راهکار را ارائه دهد و در این دو سال، ما این نوآوری را با دانش و خلاقیت در مجموعه حراست دانشگاه به وجود آوردیم که حراست در مجموعه تاثیر گذار، تصمیم‌گیر و پاسخ‌گو باشد».

همچنین در گذشته مجموعه ستادی حراست، بدون چارت مصوب فعالیت داشته اما چارت سازمانی جدید از جایگاه متخصص‌تری بهره می‌برد، طوری‌که روال کارها سریع‌تر و روشن‌تر پیش برود، صحرایی این عمل را یکی از اهداف برآورده شده مجموعه حراست دانست و درباره آن گفت: «با تصویب چارت سازمانی، شرح وظایف هر یک از پرسنل را تدوین و مشخص کردیم».

انتظامات پیشانی دانشگاه است

صحرایی در رابطه با بازنگری در نیروهای انتظامات جهت سازگاری با سیستم جدید هم اظهار کرد: «اولین کاری که کردیم توسعه منابع انسانی با توجه به تخصص و ارتقای بهره‌وری در پست‌های مربوطه بود. در ادامه، کلاس‌‌‌های روان‌شناختی برگزار کردیم تا انتظامات دانشگاه با رفتار حرفه‌ای و ادب و احترام، چهره خوبی از دانشگاه نشان دهند. چرا که انتظامات پیشانی دانشگاه است و نگاه تخصصی به موضوعات، اخلاق حرفه‌ای، رفتار و هنجارهای سازمانی از جمله الزامات این عرصه است. همچنین در بین نیروهای انتظامات، با بررسی، تعدیل و جابجایی و در برخی موارد ارتقاء، سعی کردیم پرسنل با کلاس‌های آموزشی که می‌گذرانند عملکرد بهتری داشته و در خدمت مدیریت جدید قرار گیرند».

مثلث «پیش‌بینی، پیش‌گیری و درمان»

فرامرز صحرایی شعار مدیریتی خود را «پیش‌گیری، پیش‌بینی و درمان» عنوان کرده و معتقد بود: «وقتی پیش‌گیری را بلد باشیم به درمان نیاز پیدا نمی‌کنیم. ما همیشه بر پیش‌گیری و پیش‌بینی تاکید داشته‌ایم. اما در برخوردهای جدی که داشتیم، توانستیم با مواردی از جمله سرقت از محیط دانشگاه برخورد کنیم. یکی از اقدامات جالبی که صورت گرفت، این بود که توانستیم سارق حرفه‌ای را که در همایش‌ها اقدام به سرقت می‌کرد، دستگیر کنیم؛ کسی که در داخل همایش‌های تخصصی به عنوان استاد می‌نشست و اقدام به برداشتن کیف مهمانان می‌کرد که به محض شناسایی، تحویل نیروی انتظامی داده شد. این اقدام حتی با خوشحالی سایر دانشگاه‌هایی که چنین ضرباتی دیده بودند، همراه بود».

برای حمایت از دانشگاه است که «اقتدار» داریم / اقتدار سازمانی حاصل بینش و بصیرت آکادمیک

مدیر حراست دانشگاه با این نظر که حراست تصویر ترسناکی نزد دانشجویان دارد مخالف بود، او گفت: «وجود اقتدار در مجموعه حراست برای صیانت از دانشجویان لازم است. حراستی که دانشجویان به آن اعتماد دارند، می‌تواند با اقتدار از حریم دانشگاه و دانشگاهیان مراقبت کند».

صحرایی خاطرنشان کرد: «اگر بعضی دانشجویان می‌گویند که با احساس ترس نسبت به حراست رفتار می‌کنند، باید بدانید این ترس حاصل نگاه سنتی و غیرتخصصی به مفهوم محیط امن و آکادمیک و کارکردهای حراست است. حراست نوین، مبنای فعالیت خود را بر بینش و بصیرت آکادمیک قرار داده است».

صحرایی موضع خود نسبت به فعالیت‌های سیاسی و فرهنگی دانشجویان را این‌گونه توضیح داد: «ما در مجموعه حراست معتقدیم که اگر شور سیاسی و فعالیت‌های مرتبط با آن مثل مناظره‌ها در دانشگاه وجود نداشته باشد، فضای دانشگاه فضایی مرده خواهد بود». او تاکید کرد: «فعالیت‌های سیاسی و فرهنگی است که به دانشگاه جان می‌دهد و دانشجویان در کنار تحصیل می‌توانند خود را برای حضور در فضای جامعه آماده کنند».

صحرایی ادامه داد: «اگر آزادی عمل را از دانشجویان بگیریم و مخالف این نوع فعالیت‌ها باشیم، فضای دانشگاه به سمت خمودگی پیش می‌رود. لذا ما مسیری را دنبال کرده‌ایم که در چارچوب قانون و در فضایی آرام، امکان فعالیت‌های سیاسی مختلف فراهم شود. حتی در مناظره‌های سیاسی که این دو سال برگزار شده است همواره علاقه داشته‌ایم دانشجویان به بهترین شکل و عقلانی‌ترین نحو فعالیت کنند».

او تاکید کرد: «البته این فضایی که اشاره کردم و در دانشگاه حاکم است مدیون زحمات و تدابیر ریاست محترم دانشگاه است. الحمدالله با تدبیر ایشان، معاونت محترم دانشجویی جناب آقای دکتر سلیمی بجستانی، همکاران و سایر معاونت‌ها، فضای دانشگاه به سمت عقلانیت مطلوب هدایت شده است».

مدیر حراست دانشگاه علامه طباطبائی درباره اقداماتی که در دو سال اخیر در زمینه‌های انضباطی انجام گرفته، تصریح کرد: «در دوره جدید، فضای رویدادهای دانشگاه و هنجارهای رفتاری محیطی، به سمت و سویی پیش رفته است که حتی یک مورد تذکر کتبی و درج در پرونده برای دانشجویان در حراست انجام نشده است. چرا که ما معتقدیم باید به دانشجویان اعتماد کرد و اشتباه‌های آنها را با دقت و ظرافت و در فضایی محترمانه به آنها گوشزد کرد».

او افزود: «به هیچ عنوان مایل نیستیم تذکر کتبی تبدیل به سابقه منفی در پرونده دانشجویان شود تا یک اشتباه کوچک در ایام جوانی و دانشجویی، آینده شغلی کسی را تحت تاثیر قرار دهد».

فرامرز صحرایی با لبخندی که از ابتدای مصاحبه بر لب داشت در خاتمه گفت: «هدف الهی در محیط مقدس دانشگاه، تربیت و پرورش منابع انسانی اصیل، مومن، بیدار، آگاه به زمان و دانشمند است و این نکته به فضل خداوند در دستور کار حراست قرار خواهد داشت. هدف حراست ایجاد فضایی امن و توأم با آرامش برای دانشجویان، کارمندان و اعضای هیئت علمی است و ما همواره این هدف را وجهه همت خود قرار داده‌ایم چرا که همیشه یکی از وظایف مهم حراست صیانت از آرامش دانشجویان، کارمندان و استادان است».

او درباره مدیریت جدید دانشگاه علامه طباطبائی هم اشاره کرد: «دکتر سلیمی انسانی سلیم‌النفس است که مدیریتش دانشجو محور است و ما همواره از راهنمایی‌‌‌های ایشان در موارد مختلف استفاده برده‌ایم. دکتر سلیمی وقتی می‌داند که حراست با یک برنامه علمی به دور از تنش و بحران عمل می‌کند، به خوبی از برنامه ها حمایت می‌کند».

صحرایی افزود: «امروزه ما با دانشجویان دوست هستیم، با آنها نشست و برخاست داریم و درِ دفتر ما همیشه به روی همه اعضای دانشگاه باز است».