لزوم انجام پروژه‌های مشترک بین دانشگاه علوم‌پزشکی با علوم پایه و انسانی

دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی گفت: تصور ما در مورد پزشکی کشور این است که قابلیت‌هایی بین‌المللی دارد اما نسبت دانشجویان خارجی به دانشجویان داخلی ما کمتر از یک درصد است.

به گزارش عطنا به نقل از مهر، دکتر محمدرضا مخبر دزفولی در نشست «رصد تحقق بسته‌های تحول و نوآوری در آموزش علوم پزشکی» در محل دانشگاه علوم پزشکی ایران، با اشاره به گذشت یک سال از اجرای طرح آمایش آموزش عالی در حوزه بهداشت و درمان و با تشکر از پیشگامی وزارت بهداشت در این زمینه، گفت: بحث آمایش آموزش عالی یکی از تکالیف تعیین شده در نقشه جامع علمی کشور بود.

وی افزود: این طرح با وجود دشواری‌های موجود برای هر طرحی که نخستین بار انجام می‌شود پیاده شد. شیوه انجام این کار توسط وزارت بهداشت هم به لحاظ کمی و هم به لحاظ کیفی خوب بوده است.

مخبردزفولی با اشاره به وجود یک نگرانی در حوزه بهداشت و درمان، افزود: این نگرانی از گذشته وجود داشته که شاید با یکی شدن بخش آموزش پزشکی با بخش بهداشت و درمان و با وجود مشغله فراوانی که عزیزان در حوزه سلامت پیدا می‌کنند، از سهم آموزش و پژوهش کاسته شود و مسئولیتی که آنان در امر تربیت نسل جوان دارند تحت الشعاع قرار بگیرد.

وی گفت: اما به عقیده ما با نهادینه شدن تلاش‌های مسئولان فعلی وزارت بهداشت در راستای ارتقای آموزش، این نگرانی‌ها رفع شده است.

دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی ادامه داد: : با اقدامات صورت گرفته قاعدتاً از این پس هر بخش می‌تواند برنامه‌های خود را به پیش ببرد و با توجه به مشخص بودن مسئولیت هر بخش، کاستی‌ها و غفلت‌ها نباید نادیده بماند.

مخبر دزفولی ضمن تجلیل از اقدامات بزرگی که در چند سال گذشته در وزارت بهداشت گفت: در حال حاضر ممکن است ما کارآمدی رویکردهای آموزشی فعلی در عرصه بهداشت و درمان را تأیید کنیم، اما پرسش‌هایی نیز در این رابطه مطرح است که آیا این رویکردها کافی است و یا قابل جایگزینی با رویکردهای کارآمدتر نیست؟.

وی افزود: ممکن است ما در این مورد نتوانیم نسخه‌ای یکسان و مشابه برای همه بخش‌ها و دانشگاه‌های کشور ارائه کنیم، اما می‌توان همزمان با پیشبرد طرح مأموریت‌گرا کردن دانشگاه‌ها به این موضوع نیز اندیشید که چگونه می‌توان رویکردهای آموزشی را ارتقا بخشید.

عضو هیئت علمی دانشگاه تهران ادامه داد: در طرح تحول سلامت با همه توفیقات و برکاتش امری مربوط به داخل کشور است، اما بخشی از تصور ما در مورد پزشکی کشور این است که از سطح بالای آموزشی برخوردار است و قابلیت‌هایی بین‌المللی دارد.

وی گفت: نسبت دانشجویان خارجی به دانشجویان داخلی ما کمتر از یک درصد است و این در حالی است که یک کشور که از نظر آموزش پزشکی در سطح پائین‌تری از کشورمان قرار دارد چند ۱۰ هزار دانشجوی پزشکی از کشورهای دیگر دارد و از این طریق هم برای پزشکی خود اعتبار می‌سازد و هم برای کشورش ارزآوری می‌کند.

مخبر دزفولی افزود: چه کسی باور می‌کند که پزشکی ما با این قدر و منزلت و ظرفیت آموزشی و توانمندی‌های تخصصی و تحقیقاتی و داشتن دانشمندان در تراز جهانی هیچ قابلیتی در سطح منطقه‌ای تا کنون از خود بروز نداده است؟

دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی ادامه داد: هر چقدر هم که بر مناسب بودن آموزش تکیه کنیم نمی‌توان اهمیت ایجاد جاذبه را نفی کرد و ما باید سعی کنیم اگر چالش‌هایی نیز از بیرون از مجموعه پزشکی بر سر این راه وجود دارد راهی برای رفع آنها پیدا کنیم.

وی با انتقاد نگاه درون‌نگر به پزشکی گفت: در صورت تغییر نگاه به نگاه بین‌المللی می‌توان این مسائل را نیز تمهید کرد و باید بدانیم که اگر ما از ظرفیت‌های بین‌المللی و منطقه‌ای استفاده نکنیم، دیگران این مسیر را می‌پیمایند و ما عقب می‌مانیم و این اتفاقی است که جبراً روی خواهد داد.

عضو هیئت علمی دانشگاه تهران با اشاره به مباحثی که اخیراً در رابطه با هدایت تحصیلی مطرح شده، افزود: بحث‌هایی که در این مدت شده همگی یک سوی قضیه است، اما سوی دیگر این است که لازم است برای این موضوع طراحی صورت بگیرد.

رئیس ستاد راهبری اجرای نقشه جامع علمی کشور، با اشاره به تقاضای فراوان برای ورود به رشته پزشکی، ادامه داد: یکی از نکاتی که باید در انتخاب رشته مورد توجه قرار بگیرد، استعداد است.

وی گفت:  اما علاوه بر این چالشی که امروزه موجب تقاضای فراوان برای رشته پزشکی شده این است که این ذهنیت برای جوانان و نوجوانان شکل گرفته که گوئی تنها رشته‌ای که می‌توان با آن به آینده‌ای سعادت‌بخش دست یافت رشته پزشکی است و این مشکلی است که با طراحی‌های مناسب و فرهنگ‌سازی توسط خود بدنه جامعه پزشکی باید حل شود.

دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی افزود: اگر ما با هجوم به سمت رشته پزشکی مواجه باشیم و افراد نیز فقط با توانایی تست زدن به این عرصه وارد شوند، اهداف این رشته در این میان گم خواهد شد و آینده این رشته و حوزه به خطر خواهد افتاد.

مخبر دزفولی ادامه داد: باید بدون بزرگ‌نمایی و کوچک‌نمایی ابعاد این جایگاه مهم و بسیار حساس برای حال و آینده کشور تبیین شود و با توجه به سرمایه‌گذاری‌های سنگینی که برای این حوزه در کشور صورت گرفته و می‌گیرد سازوکارهایی طراحی شود که افرادی به این رشته وارد شوند که از استعداد لازم برخوردار باشند.

عضو هیئت علمی دانشگاه تهران بااشاره به لزوم تبیین پیوستگی دانش پزشکی با سایر علوم، گفت: ما نباید اطراف علوم پزشکی دیوار بکشیم و آن را از سایر علوم جدا کنیم، چرا که امروز تمامی رشته‌ها با هم مرتبطند و کسی نمی‌تواند بگوید من در یک حوزه دارم کار می‌کنم و به متخصصان دیگر حوزه‌ها احتیاجی ندارم.

وی افزود: نباید فضا به گونه‌ای باشد که این تصور را ایجاد کند که عرصه پزشکی حوزه‌ای جدا است که کاری به جای دیگری ندارد و در حال حاضر این احساس وجود دارد و لازم است فاصله موجود برداشته شود.

دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی با تأکید بر این مطلب که گفته‌اش به معنای ادغام آموزش عالی پزشکی و غیرپزشکی نیست، گفت: ما معتقدیم هر کدام از این دو حوزه خاستگاه خود را دارد و در سطح شرح وظایف و کارکردها و مأموریت‌ها مجزا از دیگری است و باید کار خودش را انجام بدهد.

مخبر دزفولی افزود: اما جدایی نباید به معنای منع تعریف پروژه‌های مشترک و حتی منع به کار گرفتن استاد راهنمای مشترک که در همه جای دنیا مرسوم است، تلقی شود.

وی ادامه داد: دانشکده‌های پزشکی باید با دانشکده‌های علوم پایه، فنی و حتی علوم انسانی پروژه‌های مشترکی تعریف کنند و کار مشترک انجام دهند و تبادل علمی به راحتی جریان داشته باشد.

رئیس ستاد راهبری اجرای نقشه جامع علمی کشور گفت: بسیاری از جوانان ما رشته‌هایی خوانده‌اند که قابلیت‌های بسیار بالای علمی دارند اما در وزارت بهداشت طراحی‌هایی شده که امکان به کار گیری آنها وجود ندارد و این مسائل باید حل شود.

وی افزود: اگر این مسئله در آموزش پزشکی حل نشود امر پژوهش نیز در این حوزه پیش نخواهد رفت و تغییرات آن هم مبتنی بر تحولات بزرگ جاری اتفاق نمی‌افتد.

عضو هیئت علمی دانشگاه تهران ادامه داد: طرح‌های کلان «مگاپروژه‌» امروزه در دنیا از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است، اما من امروز از شما می‌پرسم تاکنون چند پروژه بزرگ ملی در وزارت بهداشت تعریف شده که همه ابعاد علمی در آن دیده شده باشد و از حوزه‌های مختلف دانشگاهی در آن حضور داشته و متخصصین رشته‌های مختلف علمی با آن مشارکت داشته باشند؟.

مخبر دزفولی گفت: تجربه مثبت همراه شدن بخش بهداشت و درمان و بخش آموزش پزشکی در کشور و حل بسیاری از مشکلات آموزشی، خدماتی و درمانی به واسطه این ساختار که به عنوان تجربه‌ای موفق به الگویی برای بسیاری از کشورها تبدیل شده، باید حفظ شود.

وی افزود: امیدواریم که دیگر موانع و مشکلاتی نیز که حوزه درمان و آموزش پزشکی با آن روبرو است در دوره وزارت دکتر هاشمی و با شجاعت و درایت و تدبیری که از وی سراغ داریم و به کمک همکاران‌شان برطرف شود.

رئیس ستاد راهبری اجرای نقشه جامع علمی کشور ادامه داد: بسته‌تر شدن حوزه پزشکی امکان تهاجم به این حوزه را افزایش خواهد داد و با فراهم کردن فضا برای حضور همه دانشمندان در عرصه‌های مختلف در بحث بهداشت و درمان این باور برای دانشمندان سایر عرصه‌ها نیز ایجاد خواهد شد که در هدایت آینده علمی کشور در یک مسیر و همراه هستیم.

مخبر دزفولی گفت: به زودی گزارش موفقیت‌ها در اجرایی شدن آمایش آموزش عالی در عرصه سلامت در صحن شورای عالی انقلاب فرهنگی ارائه خواهد شد و مطمئن هستیم که تجربه وزارت بهداشت در این راه برای سایر نهادها قابل الگو‌گیری است.