به گزارش عطنا به نقل از مهر، محمد فرهادی در اجلاس سراسری روسای دانشگاه ها و مراکز آموزش عالی کشور گفت: بر اساس قوانینی که داریم تأسیس شرکت های دانش بنیان توسط دانشگاه ها و استادان دانشگاه ها مجاز است و اگر استادان وقت خود را در پژوهشگاه، مراکز رشد و یا شرکت های دانش بنیان بگذرانند جزو سوابق کاری آنها لحاظ شده و امتیاز برای آنان محسوب می شود.
وی افزود: دانشگاهها به سبک و سیاق امروزی حدود ۸۰۰ سال قدمت دارند و بررسی سیر تحول دانشگاهها نشان میدهد که مدت مدیدی در دانشگاهها تنها بحث آموزش مطرح بوده و پس از مدتی امر پژوهش مورد توجه واقع شده است.
وزیر علوم خاطرنشان کرد: در نیمه دوم قرن بیستم حرکت به سمت توسعه اقتصادی به مأموریت دانشگاهها اضافه شد که با توسعه دانشگاه کارآفرین و تعامل میان علم و صنعت، اصلی ترین شاهراه اقتصاد مبتنی بر دانش شکل گرفت.
فرهادی تصریح کرد: ایجاد و توسعه دانشگاه کارآفرین رویکردی مبتنی بر اقتصاد دانش بنیان است و باعث شده در چنین شرایطی فرهنگ رایج دانشگاهها به نفع فرهنگ بنگاههای اقتصادی و تولیدی بیشتر دستخوش تغییر شود و در کنار فعالیت های آموزشی روزآمد و در حال تحول مستمر دانشگاهها به امر پژوهش، فناوری، نوآوری و کارآفرینی نیز بپردازند.
وی عنوان کرد: کارآفرینی به مفهوم خلاقیت، نوآوری، بهره برداری بهینه از منابع بویژه منابع انسانی و خلق ارزش های مادی، اقتصادی و ایجاد فرصتهای شغلی عمدتا کانون فعالیتهای دانشگاهها و مراکز تحقیقاتی قرار گرفته است.
وزیر علوم خاطرنشان کرد: در سیاست های کلان علم و فناوری که از سوی مقام معظم رهبری ابلاغ شده است، تبدیل علم به ثروت با حفظ ارزش های اسلامی مد نظر است و معنای آن این است که آموزش، پژوهش، نوآوری و فناوری در راستای تبدیل علم به ثروت در جهت رفع نیازهای کشور داشته باشیم.
جزئیات برنامه ششم توسعه در آموزش عالی
فرهادی گفت: در زمان تدوین برنامه ششم توسعه سه شورای آموزش، پژوهش و فناوری و فرهنگی وجود داشت که حوزه آموزش توسط وزیر آموزش و پرورش، حوزه فرهنگی توسط وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی و حوزه علم و فناوری نیز از سوی وزیر علوم احکام جامع و مفصلی ارائه کردند.
وی افزود: در برنامه ششم توسعه تفاوتی با برنامههای قبل دیده میشود و آن این است که احکام قانونی مورد نیاز اجرای برنامه را مجلس شورای اسلامی تصویب می کند، اما اجرائیات برنامه ها چون قانون اساسی مربوط به رئیس جمهوری و دولت است و توسط دولت تعیین شده است.
وزیر علوم با بیان اینکه در برنامه ششم توسعه مسائل اساسی از قبیل جهت دار بودن آموزش، کیفیت آموزش و ساماندهی آموزش عالی مطرح شده است، عنوان کرد: خوشبختانه طرح آمایش آموزش عالی به تصویب شورای عالی انقلاب فرهنگی رسیده و منتظر ابلاغ آن از سوی رئیس جمهوری هستیم.
وی افزود: مقدمات آمایش آموزش عالی برای اجرا آماده است و درسال آینده تغییر و دگرگونی برای ساماندهی ساختار آموزش عالی، دانشگاهها، مراکز آموزش عالی و موسسات پژوهشی خواهیم داشت.
رتبه بندی دانشگاه ها به زودی اعلام می شود
فرهادی با اشاره به اینکه دانشگاه های کشور به ۱۰ منطقه تقسیم شده است، اظهار داشت: در این تقسیم بندی مدیریتهای منطقه ای اعمال می شود و پس از آن سطح بندی دانشگاه ها و موسسات آموزش عالی را داریم که در آینده نزدیک ابلاغ می شود و ماموریت گرا بودن بسیاری از واحدهای آموزش عالی مشخص می شود.
وی درخصوص بازنگری رشته های تحصیلی نیز افزود: در سال گذشته بخش عمده ای از بازنگری رشته های تحصیلی انجام و مقرر شد تا ۶۰۰ رشته تحصیلی بازنگری شود اما ۴۵۲ رشته بازنگری شد و بازنگری مابقی رشته های تحصیلی نیز در حال بررسی و نهایی شدن است.
وزیر علوم با بیان اینکه در سال گذشته علی رغم تلاش ها و فرصت هایی که برای تکمیل ظرفیت ها داده شد، حدود ۳۰۰ هزار صندلی دانشگاه ها خالی ماند، گفت: این امر باید ساماندهی شود و اگر چه، متقاضی برای تأسیس دانشگاه، مقطع و رشته تحصیلی زیاد است ولی باید با علم، آگاهی و بر اساس ضرورت پیش برویم.
تعریف دانشگاه ها با محور علم، فناوری و کارآفرینی
فرهادی عنوان کرد: آموزش، تولید علم، نوآوری، فناوری و کارآفرینی مأموریتی است که امروزه برای دانشگاهها قائل شدهاند و دانشگاهها را با این تعریف دنبال میکنند.
وی افزود: در سالی که از سوی مقام معظم رهبری با عنوان اقتصاد مقاومتی، اقدام و عمل نامگذاری شده است، در شورای اقتصاد از سوی وزارت علوم طرح هایی دراین زمینه پیشنهاد شد که بندهایی از آن تصویب شده و باید تا پایان سال عملیاتی شده و اجرا شود.
وزیر علوم با تأکید بر ارتباط میان دانشگاهها، مراکز پژوهشی و پارک های علم و فناوری اظهار داشت: پارک های علم و فناوری به عنوان بخشی از دانشگاهها و یا در کنار آنها فعالیت می کنند و محصول دانشگاهها پس از کار در مراکز رشد، در قالب شرکتهای دانش بنیان فعال میشوند.
فرهادی با اشاره به اینکه در حال حاضر، ارتقای کیفیت آموزش مدنظر است، تصریح کرد: ساماندهی آموزش عالی در قالب آمایش باید به جد دنبال شود.
توجه به رشته های میان رشته ای در وزارت علوم
وی درخصوص رشته های میان رشته ای اظهار داشت: توجه به علوم انسانی، پیوست و ارتباط آن با سایر علوم مطرح و رشته های بین رشته ای در جامعه، اقتصاد و فرهنگ باید مدنظر قرار گیرد.
وزیر علوم خاطرنشان کرد: در آمایش آموزش عالی، برنامه ششم توسعه، برنامه های دولت و وزارت علوم دو موضوع دیپلماسی علمی و مهارت آموزی مطرح است.
فرهادی با اشاره به اینکه سهم اعتبارات برای حوزه علم و فناوری آنگونه که باید محقق نشده است، عنوان کرد: در حوزه پژوهشی در دانشگاهها، باید عنوان کار تحقیقی دانشجویان مشخص شود همانند کاری که در پژوهشگاهها انجام میشود. یعنی دانشجو پذیرش نمی شود مگر اینکه عناوین و مسیر تحقیقی او از قبل مشخص شده باشد.
تشکیل شوراهای پژوهش استانی با مدیریت استانداران
وی همچنین با بیان اینکه شورای پژوهش و فناوری استانی با مدیریت استانداران در حال تشکیل است، گفت: در این زمینه بسیاری از استانها همکاری خوبی دارند و این امر نیز می تواند کمک کند که عناوین تحقیقی داشته باشیم.
وزیر علوم با تأکید بر توسعه و تجهیز آزمایشگاه های مرکزی و مرجع دانشگاه ها خاطرنشان کرد: این آزمایشگاه ها باید روز به روز تکمیل تر شوند تا از پراکندگی کاری فعالیت های آزمایشگاهی جلوگیری شود.
فرهادی گفت: اصلی ترین مسائل مطرح در دیپلماسی علمی، دورهها و فرصت های مطالعاتی است که باید تقویت شود.
وی توسعه کانون های فرهنگی و اجتماعی، پژوهش های قرآنی، حاکمیت فرهنگ اسلامی و ترویج سیره ائمه اطهار را از فعالیت های فرهنگی برشمرد که از سوی معاونت فرهنگی و اجتماعی وزارتخانه پیگیری میشود.
وزیر علوم با اشاره به فعالیت هایی که در حوزه دانشجویی انجام می شود، افزود: صندوق رفاه دانشجویان در سال گذشته علی رغم کمبودهایی که داشته، توانست تا حد زیادی مشکلات حوزه خود را حل کند و این صندوق نیاز به اعتبارات بیشتر دارد تا بتواند خدمات و تسهیلات بهتری به دانشجویان ارائه کند.
فرهادی خاطرنشان کرد: دو قانون مهم یکی در حوزه مالیکت فکری (پتنت و ثبت اختراع) و لایحه قانون مبارزه با تخلفات علمی در مجلس جدید شورای اسلامی در اولویت بررسی قرار گیرد.
وی با اشاره به احکام دائمی ماده یک قانون هیات امنای دانشگاه ها اظهار داشت: این قانون در مجلس شورای اسلامی قبل تصویب شده و منتظر تصویب شورای نگهبان هستیم که این امر کمک ارزنده ای است که دانشگاهها در چارچوب هیات امنا فعالیت هایشان را ادامه دهند.
۲۰ دانشگاه تک جنسیتی در کشور
وزیر علوم با اشاره به اینکه هم اکنون ۴ میلیون و ۸۰۰ هزار دانشجو، بیش از ۲۸۵۰ دانشگاه، موسسه آموزش عالی و ۲۰ دانشگاه تک جنسیتی داریم، خاطرنشان کرد: تعداد اعضای هیات علمی کل کشور ۷۶ هزار نفر است و در برنامه ششم توسعه مقرر شده است سرانه استاد به دانشجو از ۱ به ۲۵، به ۱ به ۲۲ برسد.
فرهادی افزود: خوشبختانه آیین نامه ارتقا نیز پس از فراز و نشیبها ابتدا در شورای اسلامی شدن دانشگاه ها و سپس در شورای عالی انقلاب فرهنگی مطرح شد و امیدواریم از سال تحصیلی جدید اجرایی شود.