عطنا - همایش ملی « توسعه اقتصادی و اجتماعی جزایر سهگانه و تقویت وفاق با همسایگان» در تاریخ ۱۰ دی ماه ۱۴۰۳ در دانشگاه علامه طباطبایی برگزار شد.
« از تعمیق حاکمیت تا همگرایی منطقهای»
حسین سلیمی در ابتدای همایش در مورد مفهوم حاکمیت صحبت کرد. او گفت:« ما در جهانی زندگی میکنیم که مفهوم حاکمیت به صورت بنیادین دگرگون شده است. حاکمیت به معنای حفظ مرزها و کنترل یک حکومت بر جمعیت معین است، ولی شیوه اعمال و نگاه داشتن آن دگرگون شده است. امروز اعمال حاکمیت تنها مقابله با خطرات دیگران نیست.»
او در مورد تمرکز بر توسعه گفت: باید به جای تاکید صرف بر حاکمیت حقوقی، سیاسی و نظامی در جزایر سهگانه، به فکر تعمیق حاکمیت از طریق توسعه و خیر عمومی در این مناطق باشیم.
حسین سلیمی ضمن اشاره به پیشنهاد راهبردهای توسعه جزایر سهگانه اعم از توسعه گردشگری، ایجاد منطقه آزاد تجاری، گسترش ماهیگیری و حفظ محیط زیست اضافه کرد: همکاری در حفظ محیط زیست خلیج فارس میتواند نقطه آغاز مناسبی برای ایجاد همگرایی منطقهای باشد و این جزایر را به نقطه وصل کشورهای منطقه تبدیل کند.
او در آخر بیان کرد: با محوریت دانشگاهها و تشکیل کنسرسیومی از مراکز علمی میتوان مدل توسعهای جامعی برای جزایر تدوین کرد که به آییننامههای اجرایی تبدیل شود.
« رویکرد توسعهمحور به جای نگاه نظامی و امنیتی»
ابوالفضل دلاوری در ادامه با اشاره به کم توجهی به توسعه در این جزایر گفت: نگاه امنیتی و نظامی به جزایر سهگانه طی ۴۵ سال گذشته مانع از بهرهبرداری از ظرفیتهای طبیعی و جغرافیایی این مناطق شده است. لازم است این نگاه تغییر کند و جای خود را به یک رویکرد توسعهمحور و زیستمحیطی دهد.
او ضمن اشاره به ظرفیتهای طبیعی جزایر مانند پوشش گیاهی، آب و هوای خوب و موقعیت جغرافیایی بیان کرد: این مناطق بهجای تمرکز صرف بر مسائل امنیتی نیازمند ایجاد پیوندهای ارگانیک، توسعه پایدار و تقویت دلبستگی جمعیت ساکن هستند.
دلاوری بیان کرد: نگاه نظامی و امنیتی نه تنها در جزایر سهگانه، بلکه در مناطق دیگر مانند سیستانوبلوچستان، خوزستان و کردستان حاکم بوده است. این نگاه باید هرچه زودتر جای خود را به یک رویکرد توسعهمحور بدهد تا مشکلات این مناطق بهدرستی حل شوند.
او همچنین اضافه کرد: باید با ایجاد پیوندهای ارگانیک و زیستبومی در جزایر سهگانه این مناطق بهعنوان بخشی از زنجیره توسعه خلیج فارس دیده شوند تا تنازعات کاهش یابد و وفاق منطقهای تقویت شود.
در آخر دلاوری بیان کرد: نگاه توسعهمحور میتواند مسیر مناسبی برای تقویت روابط منطقهای و پایداری حاکمیت در جزایر باشد.
« جزیرهی سبز گپسوز»
دهکردی در ادامه با ارائه گزارشی از سفر به این جزایر گفت: جزیرهای بوموسی که امروز مورد بررسی و توجه قرارگرفته است از دیرباز به نام «گپسوز» شناخته میشد. گپ در زبان بندری به معنای بزرگ و سوز به معنای سبز است؛ این نام نشاندهنده پوشش گیاهی غنی جزیره است که حتی با کمترین بارندگی نیز طبیعتی سبز دارد.
او دربارهی معماری و زیبایی بصری شهری گفت:« ساختار شهری بوموسی زمخت، سرد و خالی از جلوههای بصری است. ساختمانها فاقد نظام معماری مشخص بوده و خانههای سازمانی بیروح، تصویر غالب منطقه را تشکیل میدهند.»
دهکردی بیان کرد: جمعیت جزیره عمدتاً از افرادی تشکیل شده که در چند دهه اخیر به دلیل بیکاری، اختلافات قومی یا طردشدگی به اینجا مهاجرت کردهاند؛ این جمعیت به دلیل شرایط مشابه، روابط صمیمانه و یک سرنوشت مشترک پیدا کردهاند.
او علاوه بر اشاره به تنوع قومیتی که شامل گروههایی از پاکستانیها، هندیها، فلسطینیها و سوریها در بخشهایی مانند نیروگاه، آبشیرینکن و بهداری است، اضافه کرد: نبود زیرساختهای لازم برای زندگی از جمله امکانات پزشکی و خدمات اجتماعی باعث شده است که ساکنان برای نیازهای اساسی خود به مناطق دیگر مراجعه کنند. در پایان تغییر نگاه امنیتی به نگاه توسعهمحور میتواند شرایط را بهبود بخشد.
خبرنگار: یگانه عیسی پور
عکاس: یلدا مرادی
عطنا را در شبکههای اجتماعی دنبال کنید: