دکتر سعید عزیزی در نشست "هنر زیستن":

بچه‌ها دیگر نمی‌خوانند! نه چون نمی‌فهمند، چون می‌فهمند نمی‌خوانند!

نویسنده:زیلان نقشبندی

اشتراک گذاری

۲۹ خرداد ۱۴۰۳ ۱۶:۰۳

کد خبر: ۳۰۵۵۱۵

عطنا- نشست دوم از سلسله نشست های آموزش ضمن خدمت«هنر زیستن»، به همت بسیج کارکنان دانشگاه علامه طباطبایی و با تدریس دکتر سعید عزیزی؛ دکترای ادیان وعرفان وکارشناس خانواده درسبک زندگی، مشاوره خانواده و تربیتی، درسالن شهید بهشتی دانشکده حقوق وعلوم سیاسی دانشگاه علامه‌طباطبایی برگزار شد.

در این نشست که با موضوع "جامعه موفق"برگزار شد، سرفصل‌های فرهنگ برد-برد، فرهنگ کار جمعی و فرهنگ دورهمی که از مولفه‌های افزایش هوش اجتماعی است، بررسی شد.

دکترسعیدعزیزی در این نشست بیان کرد: در جلسه قبل گفتیم که بچه‌های دهه ۸۰ به بعد، به عنوان نسل جدید و z محسوب می‌شوند. اولین تفاوت بین نسل قدیم و نسل جدید، جهش آی کیو است. متوسط آی کیو در نسل جدید جهش پیدا کرده است. نشانه‌های آی کیو از جمله؛ کنجکاوی، ریسک پذیری و قانون گریزی است. به این نسل برچسب‌هایی مانند اوتیسم و بیش فعال و... زده اند، درحالی که اصلا این طور نیست.

عزیزی گفت: "با بچه‌های نسل جدید سه چالش داریم؛ چالش اول، چالش تحصیلی است. بچه‌ها دیگر نمی‌خوانند! نه چون نمی‌فهمند، چون می‌فهمند نمی‌خوانند!

چالش دوم، چالش اعتقادی است. نسل ما نقل گرا بود، این نسل، اما عقل گرا است. ما به نقل اعتماد کردیم، آن‌ها به نقل اعتمادی نمی‌کنند، زیرا آن‌ها تحلیل و چرایی می‌خواهند. نسل پیشین تعقدی بود، اما این نسل تحلیلی. در واقع اساتید دین نیز این نسل را بیش‌تر قبول دارند، زیرا دنبال چرایی‌ها هستند. تعقد و تعقل هرکدام به تنهایی کافی نیستند، بلکه مکمل یکدیگرند

اوافزود: سومین چالش این نسل: نداشتن تعامل با نسل‌های پیشین است. گویش، منش، تفکرات و همه چیز آن‌ها با ما متفاوت است. آن‌ها به شدت سرعتی هستند، ولی نسل ما دارای طمأنینه بود. اما دلیل اینکه این نسل با نسل‌های پیشین نمی‌تواند تعامل برقرار کند این است که هوش اجتماعی آن‌ها پایین است. این نسل، آیکیو بالا و هوش اجتماعی پایینی دارد. اما نسل ها‌ی پیشین برعکس آن‌ها هستند.

او ادامه داد: هرچقدر که آی کیو ژنتیکی است، هوش هیجانی یا همان هوش اجتماعی اکتسابی، مهارتی و به دست آوردنی است. برای پیشرفت جامعه و افزایش هوش اجتماعی چند فرهنگ باید وجود داشته باشد؛ فرهنگ برد- برد، فرهنگ کار جمعی و فرهنگ دورهمی.

بچه ها دیگر نمی‌خوانند، نه چون نمی‌فهمند، چون می فهمند نمی‌خوانند!

دکتر عزیزی بیان کرد: متاسفانه یکی از مشکلاتی که در کشور داریم، فرهنگ برد- باخت است که سیستم وجودی انسان ها را تحت الشعاع قرار داده است. قضاوت ها، کینه ها، دورویی‌ها و دزدی‌ها به خاطر وجود فرهنگ برد- باخت است. چرا در کشور ما ورزش‌های تیمی قوی نیست؟ چون همه می‌خواهند خودشان گل بزنند. اما ورزش‌های فردی خیلی موفق‌ترند مانند تکواندو و کشتی.

وی با اشاره به اینکه ما در کار جمعی ضعیف عمل می‌کنیم، تاکید کرد: هنوز خودمحور هستیم؛ که این خود محوری، در نسل جدید ده برابر شده است. مدارس رقابتی به شدت ایراد دارند، در مدارسی مانند سمپاد، دانش آموزان سر یک دهم نمره تفاوت، روانی می‌شوند! برای قبولی در کنکور، بچه‌ها ام اس می‌گیرند! بچه‌ها برای قبولی در کنکور حاضرند هرکاری بکنند و همین باعث افزایش تقلب در امتحان نهایی‌ها و خود کنکور شده است.

دکتر سعید عزیزی در ادامه به شرح انواع شخصیت‌ها پرداخت و گفت: کمال‌گرا به یک نوع شخصیت می‌گویند که همیشه هدف او، "بالاترین" است. کمال‌گرایی یک ضعف شخصیتی است و بچه‌ها را نباید کمالگرا تربیت کرد. افراد دارای این نوع شخصیت، سه نشانه دارند: اول، همیشه هدف‌های بالا دارند و بهترین‌ها را می‌خواهند. دوم، کمالگرا‌ها در جزئیات دقت زیادی می‌کنند، به حدی که دچار وسواس می‌شوند و سوم این‌که آن‌ها به نتیجه زیاد فکر می‌کنند و استرس می‌گیرند. برای همین ازعارضه‌های کمالگرا بودن، استرس و وسواس است.

او بیان کرد: فرهنگ کمال‌گرایی حامل تفکر برد مطلق است، درحالی که برد مطلق وجود ندارد و همه چیز نسبی است. راه درمان برای کمالگرا‌ها، تجربه شکست است. بچه‌ها باید شکست را حس کنند و این‌که دنیا همیشه پیروزی نیست و شکست هم در آن وجود دارد. والدین باید به بچه هایشان اجازه شکست بدهند. آدم‌های کمالگرا به شدت دنبال برد هستند و اگر شکست بخورند، متلاشی می‌شوند. برای اینکه فرهنگ برد- باخت صورت نگیرد، بچه‌ی ما باید یاد بگیرد که باخت هم وجود دارد.

عزیزی گفت: نقطه مقابل کمالگرایی، واقع گرایی است. آن‌ها به حداقل‌ها قانع وهمیشه خونسرد هستند. ویژگی دیگر واقع گرا‌ها سازگاری سریع با محیط و انسان‌ها است. نه واقع گرایی مطلق خوب است و نه کمالگرایی مطلق، بلکه انسان باید در میانه باشد و حالت تعادل داشته باشد.

دکتر سعید عزیزی در جمع کارکنان دانشگاه علامه‌طباطبایی افزود: از دیگر انواع شخصیت‌ها، درونگرا و برونگرا بودن است. درونگرا‌ها منزوی، افسرده و خجالتی نیستند. آن‌ها سه ویژگی دارند: یک گزینش‌گری است. با هرنوع انسانی ارتباط برقرار نمی‌کند. نه اینکه از دوست شدن با انسان‌ها خجالت بکشد، اتفاقا خیلی هم اجتماعی هستند، ولی نمی‌خواهند با هرآدمی ارتباط بگیرند. ویژگی دوم درونگراها، عمقی بودن است. اگر مطلبی در ذهنش باشد مدت زیادی به آن فکر می‌کند، برای همین درونگرا‌ها مستعد نشخوار فکری هستند. محتاط بودن ویژگی سوم آن‌هاست، درونگرا‌ها همه جوانب را در نظر می‌گیرند و ریسک پایینی دارند. به خاطر همین صفت، درونگرا‌ها کند هستند.

او ادامه داد: برونگراها، اما برعکس درونگرا‌ها هستند. آن‌ها به جای عمقی بودن، سطحی هستند. آن‌ها ریسک پذیری بالایی نسبت به باقی افراد دارند و ویژگی سوم آنها، زود اعتماد کردن است. برای همین برونگرا‌ها شتاب زده و عجول هستند. این ویژگی شخصیتی‌ها باید در انسان به تعادل برسد، زیرا جامعه با آدم‌های متعادل می‌چرخد و نه با آدم‌های تندرو یا کندرو.
او با اشاره به کتاب جاذبه و دافعه علی (ع) از شهید مطهری، از امیرالمومنین به عنوان نمونه یک انسان متعادل اسم و برد و خواندن این کتاب را به کارمندان توصیه کرد.

فرهنگ کار جمعی
سعید عزیزی در ادامه با پرداختن به فرهنگ کار جمعی گفت: کار جمعی بر کار فردی مقدم است. در تربیت فرزندان باید کار فردی را رها کرد و به کار جمعی امتیاز بدهیم. تنبیه و تشویق باید برای کار جمعی صورت بگیرد، زیرا کار فردی وظیفه است، اما کار جمعی امتیاز است.

دکتر عزیزی با اشاره به سوره حمد در قرآن که از اقامه نماز جمعی سخن می‌گوید، بر اهمیت کار جمعی تاکید کرد. همچنین بیان کرد: باید به یاد داشته باشیم که فرهنگ خانوادگی ما باید جمع محور باشد، فرد محور و دیکتاتوری نباشد. بچه هارا باید جمع گرا تربیت کنیم و نه فردگرا، او باید یادبگیرد وقتی در یک تصمیم جمعی شرکت می‌کند نمی‌تواند زیر آن بزند.

وی افزود: اما کار‌های جمعی چه کار‌هایی هستند؟ به امورات روزانه خانگی یا مهارت‌های معیشتی کار‌های جمعی می‌گویند که در مدارس فنلاند شامل: پختن غذا، شستن ظرف ها، شستن سرویس‌های بهداشتی و جاروبرقی. این فعالیت‌ها جنسیتی هم نیستند وهمه بچه‌ها باید آن‌ها را یاد بگیرند و انجام دهند.

متاسفانه در خانواده‌های ما مادر خانواده محکوم به این کار‌ها است. مادر عنصر خدماتی نیست، بانوی خانواده است! چرا بچه‌ها کار جمعی نمی‌کنند؟ چون پدران منفعلی دارند که کارِ خانه انجام نمی‌دهند. همه اعضای خانواده باید در کار جمعی مشارکت داشته باشند.

فرهنگ دورهمی
دکتر عزیزی در پایان جلسه بیان کرد: چهارمین مولفه فرهنگ، دورهمی است که عالی‌ترین روش برای بالا بردن هوش اجتماعی است. خانواده‌ها حتما باید یک وعده غذا دورهم باشند.

او با اشاره به رسم و رسوماتی مانند شب یلدا، کرسی نشینی و سفره انداختن تاکید کرد: فرهنگ دورهمی یکی از فرهنگ‌های اصیل ما است و نباید بگذاریم از بین برود.

با کلیک کردن روی اعداد (بسته های صوتی) زیر، می توانید سخنرانی کامل دکترسعید عزیزی را به ترتیب بشنوید