هوش مصنوعی و اثرات آن بر مشاغل

عطنا - هوش مصنوعی، از جمله علومی است که با پیدایش و ظهور و بروز آن، تمام جنبه‌های زندگی انسان را تحت تاثیر خود قرار داده است. هوش مصنوعی علی رغم نوپا بودن در مقایسه باسایر علوم، با سرعت فزاینده‌ای در حال رشد بوده و همه جوامع بشری را درگیر خود کرده است. هدف از این نوشتار، اشنایی با هوش مصنوعی و اثرات ان بر مشاغل است.

مقدمه

هوش مصنوعی در درجه‌ی اول، شامل استفاده از کامپیوتر‌ها برای انجام کار‌هایی می‌شود که معمولاً به هوش انسانی نیاز دارند. هوش مصنوعی ساخته‌ی هوش و درایت انسانی است. هوش مصنوعی شاخه‌ای وسیع از علوم کامپیوتر به حساب می‌آید که اصطلاحات بسیاری در خصوص آن در این حوزه وجود دارند. برای اینکه بتوان کامپیوتر‌ها را برای انجام آنچه در توان انسان است به کار گرفت، نیاز به مقدار داده‌های بسیار زیادی وجود دارد. مجموعه داده‌های بزرگ باعث می‌شوند تا بتوان با استفاده از الگوریتم‌های هوش مصنوعی الگو‌ها را شناسایی کرد، پیش‌بینی انجام داد و در خصوص اقدامات مورد نیاز توصیه‌هایی را ارائه داد. هوش مصنوعی همین حالا هم در تمام جنبه‌های زندگی انسان‌ها وجود دارد و به کار گرفته می‌شود.

از دهه ۵۰ میلادی، مفهوم هوش مصنوعی برای اشاره به سبک جدیدی از تعاملات ماشینی مطرح شد. در طول این مدت، روند تحقیقات هوش مصنوعی در جامعه‌ی علمی جهانی، افزایش یافت و تبادلات علمی فراوانی انجام گرفت. در اوایل پیدایش به دلیل عدم وجود ساختار‌های تعریفی مناسب و استاندارد‌های لازم و نیز کمبود قابلیت‌های سخت افزاری و نقص‌های ساختاری، فناوری هوش مصنوعی دچار رکود شد. در دهه ۷۰، تحقیقات در زمینه الگوریتم‌های یادگیری ماشین شروع شد، هزینه‌های کامپیوتری و قابلیت‌های محاسباتی به تدریج افزایش یافتند در دهه ۱۹۸۰، تحقیق در مورد الگوریتم‌های مبتنی بر شبکه‌های عصبی مصنوعی پیشرفت کرد و قابلیت‌های سخت افزاری کامپیوتر به سرعت افزایش یافت. علاوه بر این، توسعه اینترنت هزینه‌های محاسباتی هوش مصنوعی را کاهش داده و این فناوری به طور پیوسته توسعه یافت. در سال ۲۰۰۶ هوش مصنوعی بار دیگر در مسیر توسعه قرار گرفته و بطور شگرفی پیشرفت کرد. در دهه اول قرن بیست و یکم، توسعه اینترنت موبایل طرح‌های کاربردی بیشتری را برای هوش مصنوعی رقم زد.

هوش مصنوعی، به عنوان یک تحقیق پیشگامانه و یک روش نظری و تکنولوژی به کار رفته در شبیه سازی و گسترش هوش انسانی، یک دانش برای سیستم‌های کاربردی است. هوش مصنوعی از بزرگترین دستاورد‌های بشر است که قابلیت و ویژگی‌هایی که دارد می‌تواند بر صنایع و مشاغل تاثیر مثبت بگذارد. ویژگی‌هایی مانند مصرف پایین منابع، بهره وری بالای تولید، پتانسیل رشد زیاد و زمینه‌های قابل توسعه گسترده، در حال حاضر به نیروی محرک دور جدید اصلاحات صنعتی تبدیل شده است همه کشور‌های جهان به طور فعال در حال کشف هوش مصنوعی هستند تا بتوانند نقش بیشتری در تولید اقتصادی و اجتماعی داشته باشند.

هوش مصنوعی و مشاغل

هوش مصنوعی، قابلیت این را دارد که تا حدودی جایگزین نیروی کار فیزیکی و نیروی کار ذهنی گردد.

در حالی که این ویژگی "جهانی" با انقلاب‌های علمی و تکنولوژیکی قبلی ممکن نبوده است. پیش بینی می‌شود در اینده‌ای نه چندان دور، ۷.۱ میلیون شغل به دلیل ورود عصر هوش مصنوعی از بین برود، ۷۰۲ شغل جایگزین و به طور کلی‌تر ۴۷ درصد مشاغل ممکن است با هوش مصنوعی جایگزین شود. در عین حال، برای هر ربات مستقر،۶.۳ شغل جدید ایجاد میشود. در حالی که پیشرفت فناوری رشد اشتغال را افزایش میدهد، تاثیر منفی بر اشتغال و استخدام کامل خواهد داشت و منجر به یک معضل در سیاست‌های اقتصاد کلان خواهد شد. پیشرفته‌تر جایگزین نیروی کار انسانی در فرآیند تولید میشود و این امر منجر به افزایش بیکاری میشود. اگرچه انقلاب فناوری‌های جدید، برخی مشاغل سنتی را از بین می‌برد، اما فرصت‌های شغلی جدیدی که ایجاد می‌کند با سرعت بیشتری رشد خواهد کرد و درنهایت تعداد کل مشاغل نیز افزایش خواهد پیدا می‌کند. کاربرد بالای هوش مصنوعی موجب بهبود کیفیت زندگی انسان و تغییر الگوی زندگی انسان‌ها خواهد شد.

نقش مکانیزم هوش مصنوعی در تنظیم بازار

در فرآیند هوش مصنوعی موثر بر اشتغال اجتماعی، بازار نقش تنظیم کننده بسیار خوبی ایفا کرده است. این عملکرد طبیعی مکانیزم بازار است که اثرات مخرب هوش مصنوعی بر استخدام اجتماعی را به اثرات مثبت بلند مدت تبدیل کند. دولت باید به اقدامات فعال برای انجام کنترل کلان، تشویق کارگران به حفظ حیات حرفه‌ای و استفاده از اشکال مختلف برای تحقق استخدام مجدد اهمیت دهد. کارگران باید مفاهیم استخدام خود را تغییر دهند و تلاش کنند تا کیفیت خود را از طریق سخت کوشی بهبود بخشند تا دانش علمی و فرهنگی و فناوری شغلی را بیامورند و از یک کارگر ساده به یک نیروی اگاه و متخصص تبدیل شوند و خطر بیکاری دائمی را کاهش دهند.

هوش مصنوعی و خدمات

هوش مصنوعی که توسط دستگاه‌ها و ابزارالاتی که توسط انسان ساخته شده اند؛ جنبه‌هایی از هوش انسانی را به نمایش می‌گذارد؛ و این ابزارالات به طور گسترده‌ای در خدمات استفاده می‌شوند و امروزه منبع اصلی نوآوری به حساب می‌ایند. به عنوان مثال، ربات‌هایی برای خانه ها، مراقبت‌های بهداشتی، هتل‌ها و رستوران‌ها ارائه شده اند که قسمت‌های زیادی از زندگی ما را خودکار کرده اند، ربات‌های مجازی خدمات مشتری را به سلف سرویس تبدیل می‌کنند، از برنامه‌های بزرگ داده هوش مصنوعی برای جایگزینی مدیران نمونه کار‌ها استفاده می‌شود و ربات‌های اجتماعی برای جایگزینی استقبال کنندگان انسانی برای استقبال از مشتریان در خدمات مشتری روبرو هستند. این تحولات باعث شده است تا برخی افراد اعلام کنند که ما در چهارمین انقلاب صنعتی هستیم که در آن فناوری مرز بین حوزه‌های فیزیکی، دیجیتال و بیولوژیک را محو می‌کند.

نتیجه گیری

اسوتلانا سیکلار یکی از تحلیلگران موسسه گارتنر (شرکت تحقیقاتی فعال در زمینه فناوری اطلاعات) در این مورد می‌گوید: "بسیاری از نوآوری‌های مهم در گذشته اغلب با دوره‌های گذرا و موقتی کاهش اشتغال همراه شده و سپس دوره‌ی بهبود آغاز شده است تا کسب و کار‌ها بتوانند با این تغییرات سازگار شوند. به این ترتیب انتظار میرود این جریان برای هوش مصنوعی هم اتفاق بیفتد. " از گفته‌ی ایشان می‌توانیم برداشت کنیم که در واقع هوش مصنوعی، در بسیاری از مشاغل بازدهی را بالا میبرد و در عین حال که میلیون‌ها شغل سطح متوسط و پایین را حذف می‌کند موجب میلیون‌ها شغل بیشتر و رده بالاتر می‌شود که به مهارت‌های خاصی نیاز دارند؛ بنابراین هوش مصنوعی بیشتر از اینکه تهدید کننده‌ی مشاغل باشد وسیله‌ای برای خدمت به بشر است که تلاش می‌کند سطح رفاه زندگی انسان را ارتقا دهد.

استاد : دکتر لیدا  کاووسی
دانشجو : مهسا اجلالی

منابع

Zhu Yiqing, Zhu Geng, Zhu Zhanfeng, Ge Haoran. Effects of Artificial Intelligence Development on Employment Problems and Countermeasures [J]. Management Watch, ۲۰۱۸ (۳۱): ۹۸-۱۰۱

Wang Tianyi. On the Impact of Artificial Intelligence on Employment [J]. Journal of Jiamusi Vocational College, ۲۰۱۹