ریشه‌ها و پیامدهای اسلام‌ستیزی در غرب بررسی شد

عطنا - آیت‌الله احمد مبلغی، عضو مجلس خبرگان رهبری، عصر سه‌شنبه 10 مردادماه، در نشست تخصصی «بررسی ریشه‌ها و پیامدهای اسلام‌ستیزی در غرب» که در شورای راهبردی روابط خارجی برگزار شد، با تعریف ویژگی‌ها و مشخصات راهبردی، گفت: در ارتباط با پدیده ناروای اهانت به مقدسات باید  بدانیم چه هدفی را دنبال می‌کنیم. اگر به دنبال مقابله صرف باشیم بدان معناست که در موضع ضعف و انفعال قرار داریم و انفعال در برابر تهاجم محکوم به شکست و در زمین دیگری بازی کردن است.

وی در ادامه به تبیین راهبردهای اساسی در مواجهه با پدیده قرآن‌سوزی پرداخت و گفت: اولین راهبرد، جهانی‌سازی کردن قداست‌های دینی و اسلامی در عصر جهانی شدن است. راهبرد دیگر اسماع کلام‌الله یا رساندن کلام الهی به گوش جهانیان با استناد به آیه «وَإِنْ أَحَدٌ مِنَ الْمُشْرِكِينَ اسْتَجَارَكَ فَأَجِرْهُ حَتَّىٰ يَسْمَعَ كَلَامَ اللَّهِ ثُمَّ أَبْلِغْهُ مَأْمَنَهُ ۚ ذَٰلِكَ بِأَنَّهُمْ قَوْمٌ لَا يَعْلَمُونَ» (سوره توبه، آیه 6) است. این آیه بر شنیدن کلام الهی و ابلاغ آن در لفافه‌ای از ادب و اخلاق تأکید دارد.

اهمیت اسماع کلام‌الله 

مبلغی اظهار کرد: امروز خوشبختانه بستر رسانه و فضای مجازی، فضایی را برای ابلاغ کلام خدا فراهم کرده و باید از این ظرفیت استفاده کرد. چه بسا هدف کسانی که قرآن‌سوزی می‌کنند آن باشد که زمین بازی شنیدن قرآن عوض شود و ما صرفاً یک تقابل ایجاد کنیم. لذا علاوه بر مطالبه مجازات فرد هتاک، طبق بیانات رهبر انقلاب باید به سمت ایجاد فضایی برای «اسماع کلام‌الله» حرکت کنیم.

عضو مجلس خبرگان رهبری اظهار کرد: کسانی که به قرآن بی‌حرمتی می‌کنند در حقیقت تضعیف دین و هویت دینی را دنبال می‌کند. هویت دینی براساس افتخار به دین مسلمانان شکل می‌گیرد لذا اگر توهین، اجتماعی و عادی شود و مرزها را درنوردد، هویت دینی تضعیف خواهد شد و ما در مقابل باید به سمت تقویت هویت دینی حرکت کنیم که این نیازمند تحول در مراکز تقریبی و رسانه‌های جهان اسلام با تمرکز بر قرآن برای تقویت هویت دینی است.

نقش تاریخی صهیونیست‌ها در مشوه کردن چهره اسلام

در ادامه این نشست محمدرضا مجیدی، استاد دانشگاه و دبیرکل مجمع مجالس آسیایی، در سخنانی با بیان اینکه اسلام‌هراسی و اسلام‌ستیزی پدیده‌ای نوظهور نیست، گفت: این یک پدیده قدیمی است که با چهره‌ای نو در دوره‌های گوناگون جلوه‌گری می‌کند و گاهی وجوده فرهنگی و گاهی سیاسی و امنیتی دارد و بعضاً هم پروژه‌ای و برنامه‌ریزی شده است.

وی افزود: با توجه به نقش جریان‌های تحریف مسیحی و یهودی از زمان بعثت پیامبر اکرم(ص) تا جنگ‌های صلیبی و مطالعات شرق‌شناسی و تأسیس و شکل‌گیری رژیم صهیونیستی، می‌توان گفت لابی‌های صهیونیستی نقش اساسی در مشوه کردن چهره اسلام و مسلمانان داشته‌اند.

مجیدی اظهار کرد: پس از پیروزی انقلاب اسلامی، اسلام‌هراسی جلوه جدیدی پیدا کرد و به ایران‌هراسی و شیعه‌هراسی هم دامن زد لذا ساده‌انگارانه نمی‌توان با این پدیده روبرو شد. در این میان جریانات افراطی به نام اسلام نیز این جریان را تقویت کردند.

این استاد دانشگاه در خصوص مواجهه با اتفاقات اخیر گفت: اگر دولت‌ها در مقابل این قرآن‌سوزی‌ها اقدامی نکنند، ملت‌ها وارد عمل شده و این خطرناک است و همزیستی مسالمت‌آمیز پیروان ادیان الهی با چالش روبرو می‌شود.

مجیدی با تأکید بر ضرورت جرم‌انگاری و کیفری کردن این اهانت‌ها، گفت: این اتفاق با اجماع‌سازی اسلامی اتفاق می‌افتد و پس از این اجماع باید مسئله را در عرصه بین‌المللی مطرح کرد.

وی با اشاره به ضرورت استفاده از ظرفیت دیپلماسی مکمل، گفت: در کنار دیپلماسی رسمی و دولتی حتماً باید دیپلماسی پارلمانی، حقوق بشری، فرهنگی، قضایی و حوزوی نیز به کار گرفته شود.

مجیدی با اشاره به اهمیت رسانه و فضای مجازی گفت: اگر رسانه و فضای مجازی نبود، قرآن‌سوزی جهانی نمی‌شد و ما هم در مقابل باید از این استفاده کرده و برای هر تحرکی پیوست رسانه‌ای داشته باشیم.

این استاد دانشگاه با تأکید بر تدوین راهبرد جامع مقابله با اسلام‌هراسی با همکاری کشورهای اسلامی گفت: اقدامات ما باید پیشگیرانه، پیش‌دستانه و کنشگرانه باشد و این مستلزم داشتن یک نقشه راه است.

وی در پایان با دعوت به بازخوانی مجدد دو نامه رهبر انقلاب به جوانان غربی گفت: در این وضعیت باید ارتباط خود را با جامعه کشورهای اسکاندیناوی بیشتر کنیم و در این راستا ضروری است نمایندگی‌های ما در این کشورها فعال‌تر شوند.

چرا غرب، تمدن اسلامی را رقیب اصلی خود می‌داند؟

محمدباقر خرمشاد، عضو هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبایی، سخنران بعدی این نشست بود که بحث خود را با طرح یک سری سؤالات آغاز کرد و گفت: چرا اسلام‌هراسی بیشتر در این نقطه از جفرافیا اتفاق می‌افتد؟ اصرار غرب برای هراس‌افکنی از اسلام چیست؟ کدام بخش از محتوا و پیام اسلام با کدام بخش از تمدن مسلط امروز در تعارض است؟ اگر به زعم غربی‌ها تمدن اسلامی افول پیدا کرده، چرا آن را رها نمی‌کنند تا از بین برود؟ چرا تمدن غربی تمدن اسلامی را رقیب خود می‌داند؟ چرا غرب در پروژه اسلام‌هراسی تا مرز خلق داعش در داخل جهان اسلام پیش می‌رود؟

وی افزود: به نظر می‌رسد برای فهم چرایی دست برنداشتن غرب از اسلام‌هراسی باید به بنیادهای نظری و فکری این دو تمدن توجه کرد. نگاه تمدن اسلام به انسان و جهان دوساحتی و نگاه تمدن غرب به این دو مقوله تک‌ساحتی است و فرصت چندقرن اخیر، خلأ نپرداختن به ساحت دیگر انسان و جهان را بروز و ظهور داده است و از این زاویه اسلام برخلاف غرب نیاز به بازسازی خودش ندارد.

خرمشاد اظهار کرد: غرب اصرار دارد تمدن با اصالت دادن به ماده و حذف معنویت ایجاد می‌شود در حالی که اسلام و تمدن اسلامی پیام‌اور توأمان ماده و معنا در هستی و انسان است و به این دلیل است که غرب تمدن اسلامی را رقیب جدی خود تعریف می‌کند و با اقدامات سلبی و حذفی تلاش می‌کند دیگران را از اسلام بترساند.

عضو هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبایی بیان کرد: غرب به خوبی می‌داند اگر امروز اسلام به مانند دیروز تمدنی مانند قبل بر مبنای توجه به این دو ساحت بنا کند، این آغازی بر پایان تمدن غربی خواهد بود لذا غرب برخلاف رویه‌های نرم خود در مواجهه با دیگران اقدام به کارهای سخت در اسلام‌هراسی می‌کند.

راهبردهای تمدن اسلامی در مواجهه با اسلام‌هراسی

وی در ادامه به تشریح اقدامات و راهبردهای تمدن اسلامی در مواجهه با اسلام‌هراسی پرداخت و گفت: اولین راهبرد رساندن پیام الهی به توده‌های مردم جهان است و خود این امر موضوعیت دارد و باطل‌السحر اسلام‌هراسی است. مسئله دیگر توجه به بحران‌زی بودن تمدن غرب است که تلاش دارد رقبایش را به خشونت بکشاند لذا راهبرد مسلمانان باید این باشد که تا حد ممکن فضا در جهان آرام و باثبات باشد تا فرصت برای انتقال پیام اسلام بیشتر فراهم شود؛ البته این نافی قاطع عمل کردن نیست.

خرمشاد افزود: اتفاق اخیر فرصت خوبی است تا تمدن اسلامی به یکی از مبانی و مبادی هویتی مسلمانان در جهان امروز تبدیل شود. این امر نیازمند ایجاد آگاهی تمدنی در مسلمانان و ترویج تمدن‌اندیشی در میان آن‌ها است.

عضو هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبایی اظهار کرد: در شرایط فعلی فضای مجازی و پیام‌رسان‌ها فرصت خوبی برای انتقال پیام اسلام به جهان در سطح وسیع هستند. نکته دیگر توجه به قرآن مانند کعبه به منزله تردیدناپذیرترین مسائل بین مسلمانان است که این امر در زمان هجمه به قرآن به عاملی برای وحدت مسلمانان تبدیل می‌شود. 

وی در پایان اظهار کرد: نکته پایانی نیز ضرورت مردمی‌سازی مخالفت‌ها در جهان اسلام و سایر نقاط جهان در مقابله با اهانت به مقدسات دینی است.

دور جدید ضدیت با اسلام در غرب برپایه نظریه «نظم جهانی شبکه‌ای»  

هادی سلیمان‌پور، دیپلمات پیشین و استاد دانشگاه، آخرین سخنران این نشست بود که در خصوص حوزه تحول نظری در غرب به ایراد سخنرانی پرداخت و گفت: دو پدیده را اخیرأ در اروپا شاهد بودیم که منجر به تحولاتی در این کشورها شد؛ امنیتی شدن اروپا به دلیل جنگ اوکراین که اروپایی‌ها را از دیدگاه سنتی چندجانبه‌گرایی به سمت رویکرد جدیدی در زمینه همگرایی اروپا و تعامل با خارج اروپا سوق داد.

وی افزود: خیزش احزاب نوظهور مانند فمینیست‌ها و راست‌گرایان افراطی دومین پدیده بود که نقطه مشترک این احزاب هویت‌محوری براساس بنای یک هویت تازه و ضدیت با هویت‌های دیگر است.

سلیمان‌پور اظهار کرد: براین اساس نظریه تازه‌ای در آلمان و کشورهای اسکاندیناوی به نام «نظم جهانی شبکه‌ای» مطرح شده که قرار است جایگزین چندجانبه‌گرایی شود. در این نظریه همکاری باید صرفاً با حکومت‌های دموکراتیک و براساس ارزش‌های دموکراتیک انجام شود و یک جبهه از کشورهای دموکراتیک در مقابل کشورهای توتالیتر شکل بگیرد.

وی بیان کرد: در این نظریه، نظم مرکزی وجود ندارد و اساس بر گفتمان‌های مردمی است که فعلاً تحت تأثیر این احزاب نوظهور هستند. همچنین براساس این نظریه، ارزش‌ها و هنجارها برپایه ارزش مرکزی دموکراسی ایجاد می‌شود که این ارزش ضد ارزش‌های دینی است.

سلیمان‌پور ابراز کرد: در این نظریه تجارت صرفاً یک موضوع اقتصادی نیست بلکه موضوعی سیاسی و امنیتی است و نباید با تجارت با کشورهای غیر دموکراتیک اجازه رشد و توسعه را به آن‌ها داد لذا به دنبال توسعه مدیریت‌شده هستند. همچنین این همکاری دموکراتیک در همه حوزه‌ها با هدف یکسان‌سازی ارزش‌ها است. لذا در این محیط نظری باید هویت تازه‌ای شکل بگیرد که مغایر و ضد ارزش‌های دینی است و دور جدید جریان ضدیت با اسلام نیز از اینجا شروع شده است.

ضرورت برقراری ارتباط بین مجامع قرآنی کل کشورهای اسلامی  

وی درباره راهکارهای جهان اسلام گفت: الان باید با ابتکار دولت عراق یک جریان حمایت از ثقلین یا حمایت از قرآن را در قالب یک سازو کار هماهنگی ایجاد کنیم تا به تأسیس یک سازمان برسییم. همچنین به غیر از سطح دولتی در سطح مردمی نیز باید با ارتباط بین مجامع قرآنی در کل کشورهای اسلامی یک همگرایی ایجاد کرد. این اقدام می‌تواند برپایه ارتباط میان نجف، الازهر، قم و مدینه با محوریت عراق و با تمرکز بر مجامع قرآنی شکل بگیرد.

سلیمان‌پور در پایان اظهار کرد: از دیگر اقدامات نیز می‌توان به ایجاد ساز و کار برای شکل‌گیری احزاب مسلمان در اروپا و استفاده از ظرفیت پیشگیرانه یونسکو و شورای حقوق بشر سازمان ملل و برقراری گفت‌وگوهای بین تمدنی با محوریت قرآن اشاره کرد.