نقد کتاب دنیای سوفی

عطنا - این کتاب توسط یوستین گردر نوشته شده  و حسن کامشاد آن را ترجمه کرده است. کتاب مذکور 607 صفحه دارد و به دلیل حجم زیاد کتاب به بخش هایی تقسیم شده که برای هر کدام از آنان عنوانی درج شده است. رمان فلسفی است و مقدمه نیز ندارد بلکه در پشت جلد کتاب درمورد نویسنده و حرفه ای بودنش صحبت می‌کند اینکه در ساده نویسی استاد است.

نویسنده در 1952 در نروژ به دنیا آمده و رشته ادبیات، الهیات و ادبیات در دانشگاه اسلو خوانده و معلم فلسفه در دبیرستان بوده و علاقه ی زیادی به آن داشته و در همین راستا برای آسان سازی مفاهیم فلسفس و تدریس بهتر و درک دانش آموزان درصدد آسان سازی مباث اصلی فلسفه شده و تلاش خود را برای نوشتن کتاب پایه ای فلسفی کرده است و همچنین وی با همسرش جایزه سوفی را پایه گذاری کردند که سالانه به حامیان محیط زیست داده می‌شود.

ترجمه کتاب خیلی خوب انجام شده و با وجود فلسفی بودن متن و محتوای رمان، از انسجام کامل برخوردار است و همچنین پیچیدگی و پراکندگی در آن دیده نمی‌شود و می‌توان ادامه ی مطالب را با مطالب قبلی که خوانده شده، ربط داد و مفهوم کلی را درک کرد.

ظاهر و طراحی کتاب جذاب است و مخاطب  را به خود جذب می‌کند و همچنین شکل نوشتاری متن بدون نقص است و کلمات و واژگان با نگارشی اصولی چاپ شده و همچنین از کلمات بیگانه کمتر استفاده شده و علائم نکارشی به صورت اصولی به کار گرفته شده است. این کتاب به دلیل حجم زیاد و مطالب آسانش باعث می‌شود کسانی که قصد دارند شیوه ی اصولی نگارش را یاد بگیرند، مناسب است و می‌توانند از آن استفاده کنند. در محتوای متن طوری است که نویسنده تمام سعی خود را کرده که مفاهیم پایه ای و پیچیده فلسفی را به زبانی ساده و قابل فهم روایت کند.

کتاب دنیای سوفی ترکیبی از رمان داستانی-فلسفی است که این نمایی واضح از قدرت نوشتاری والای نویسنده است که بتواند مفاهیم اولیه و پایه ی فلسفه را به شکل داستانی برای خوانندگان روایت کند. این تلاش نویسنده هدفی دارد چراکه می‌خواهد اساس فلسفه را ساده کند و برای کسانی که از آن دوری می‌کنند و یا نمی‌توانند یاد بگیرند، بسیار کاربردی است. نکته ی مهمی که در کتاب وجود دارد این است که با بیان دیدگاه های فلسفی جهت گیری وجود ندارد و نویسنده از تعصب استفاده نکرده است.

دنیای سوفی از زبان دختری نوشته شده که سوفی نام دارد و در ابتدای کتاب با او شروع می‌شود که نامه از طرف آلبرتوناکس با چند سوال فلسفی ذهن سوفی را درگیر می‌کند در ادامه چند ناکمه ای از طرف هیلده به سوفی فرستاده می‌شود که با داستان هایی از اندیشمندان و متفکران طبیعت آغاز می‌شود و طوری که ذهن سوفی را هم درگیر می‌کند سوفی در ادامه متوجه میشود نامه هایی که از طرف آلبرتو و پدر هیلد میفرستد ارتباطی وجود دارد و بعد داستان از دیدگاه هیلد روایت می‌شود و یک سال بعد از طرف پدرش کتاب دنیای سوفی را دریافت می‌کند و اصل داستان فلسفی شروع می‌شود.

شخصیت ها در داستان و نقش آنها بدون ایراد شکل گرفته ولی پیچیدگی ای که در آم وجود دارد این است که از یک جایی به بعد سوفی تغییر نقش می‌دهد و هیلده وارد دنیای واقعی می‌شود.

تخیلی بودن از مشخصه ی اصلی کتاب محسوب می‌شود چراکه یکی از اهداف نویسنده این است که مفاهیم را در ذهن مخاطب تجسم کند تا تثبیت شود.

کتاب برای ساده سازی و جدا کردن مطالب مجزا، ازعناوین مختلف برای هر قسمت استفاده کرده است که هر عنوان به صورت نام فیلسوف یا به صورت عصر یا دوره ای از زمان بیان شده است که دقیقا متن در مورد همان موضوع نوشته شده و طفره رفتن در آن دیده نمی‌شود.

در کل کتاب برای هر سنینی مناسب است و برای کسانی که به فلسفه علاقمندند و قصد دارند که فلسفه را آغاز کنند، این کتاب بسیار مناسب است و می‌تواند کاربردی باشد که شاید در ابتدا پیچیده به نظر برسد اما نمی‌توان این پیچیدگی را ایراد در نظر گرفت چراکه اگر با دقت مطالعه شود راحت می‌توان مطالب را درک کرد و از آن استفاده کرد و نویسنده هدفی داشته تا بتواند بهتر پیام خود را به خواننده برساند و به نظر من به هدف خود رسیده است.
 
نویسنده: بهاره احمدی آذر