تبعات خطرناک سکوت ایران در دسیسه های پشت پرده قفقاز

عطنا - کنستانتین زاتولین، عضو دومای دولتی روسیه و معاون اول کمیسیون «همکاری کشورهای مستقل مشترک المنافع» تصریح کرده باکو ممکن است از تمدید مدت اقامت صلح بانان روسیه در قره باغ خودداری کند، زیرا آنها نیازی به شاهد اضافی برای کشتار ارامنه ندارند!

وی افزوده باکو می تواند با عدم تمدید ماموریت نیروهای حافظ صلح در قره باغ کوهستانی، شاهدان غیرضروری برای بیرون راندن ارامنه از مناطق تاریخی خود را از بین ببرد. الهام علی اف اخیرا گفته که ارمنیان ساکن در آرتساخ (قره باغ کوهستانی) باید تابعیت باکو را بپذیرند یا منطقه را ترک کنند. به گفته علی اف، باکو قصد دارد در آینده نزدیک توافقنامه صلحی را برای پایان دادن به مناقشه بین آذربایجان و ارمنستان امضا کند. نیکول پاشینیان، نخست وزیر ارمنستان هم گفته ارمنستان برای برقراری صلح باید برای همیشه از ادعاهای ارضی خود نسبت به سایر کشورها دست بردارد. زاتولین معتقد است که پاشینیان مردم و قلمروی آرتساخ را تسلیم باکو کرده است.

با توجه به این موضع گیری های علیف و پاشینیان، کنستانتین زاتولین هم تصریح کرده اقدام بعدی در ارتساخ امتناع روسیه از تمدید مدت حضور نیروهای حافظ صلح خواهد بود. زیرا آنها در ارتساخ مورد نیاز نیستند تا شاهدان خارجی حاضر نباشند که ببینند چگونه باکو ارامنه را اخراج می کند، تحت فشار قرار می دهد و با آنها برخورد می کند. وی افزود: داستان آرتساخ به همین جا ختم نمی شود، زیرا باکو در حال حاضر وعده های خود در مورد خودمختاری منطقه مورد مناقشه را رد می کند. دولت ارمنستان آرتساخ و مردم آن را تسلیم کرد. حتی در دوران شوروی، این سرزمین یک نهاد خودمختار در داخل جمهوری آذربایجان بود. اکنون همانطور که می دانیم آذربایجان از آنچه قبلاً وعده داده بود، یعنی اعطای بالاترین حد خودمختاری، خودداری می کند، هیچ کدام از اینها وجود ندارد. نام قره باغ نابود خواهد شد. زاتولین در پایان تاکید کرده که: این ادامه تاریخ به شکلی جدید است، در دوره جدیدی از تراژدی مردم ارمنی یعنی اخراج آنها از سرزمین های تاریخی خود هستیم.

با توجه به سیر تحولات در قفقاز جنوبی، ضروری است جمهوری اسلامی ایران سکوت خود در برابر توطئه باکو برای نسل کشی و پاکسازی قومی قریب الوقوع ۱۲۰ هزار ارمنی ساکن آرتساخ بشکند. به خصوص که رژیم علیف بارها با طرح اتهامات دروغین و خیال پردازی های رسانه ای، ایران را به نقض حقوق بشر و تبعیض علیه برخی قومیت ها در ایران متهم کرده، اما در حالی که در ایران اقوام و مذاهب گوناگون قرن ها در کنار هم با آرامش و مدارا زیسته اند، باکو در عمل در حال اجرای مرحله به مرحله سیاست نسل کشی ارامنه در آرتساخ است و البته مرور عملکرد علیف از سال ۲۰۲۰ تاکنون ثابت کرده که وی در صورت عدم دریافت پاسخ مناسب، در این مرحله متوقف نمی شود.

عدم واکنش جدی ایران در برابر دست اندازی های مکرر باکو به خاک ارمنستان در منطقه آرتساخ، باعث افزایش طمع این رژیم برای پیشبرد سیاست اشغال گری و نسل کشی در استان جنوبی سیونیک نیز خواهد شد‌. لذا علیف سیاست ریزه خواری قلمروی ارمنستان را در این استان برای اشغال مناطق حساس جغرافیایی سیونیک و به خطر انداختن امنیت مسیرهای مواصلاتی ایران به ارمنستان ادامه خواهد داد تا بتواند انحصار کریدور شمال جنوب ایران از خلیج فارس تا اروپا را در دست بگیرد و با سوءاستفاده از این انحصار، با همدستی ترکیه و انگلیس به تحمیل سیاست های خود به جمهوری اسلامی در دیگر نقاط جهان و به خصوص غرب آسیا بپردازد. تبعات این خفگی ژئوپلتیک برای ایران غیرقابل جبران خواهد بود.

از همین رو، جمهوری اسلامی ایران نباید در برابر سیاست های مخرب باکو در ارتساخ و سیونیک سکوت کند. این سیاست ها، منافع امنیتی و اقتصادی جمهوری اسلامی ایران را هم در کوتاه مدت و هم در درازمدت تهدید می کند و با توجه به اظهارات مقامات روسیه مشخص است که این کشور نیز از خوی توسعه طلبی باکو و سیاست های مخرب علیف که توسط انگلیس، رژیم صهیونیستی و ترکیه تحمیل می شود، رضایت ندارد ولی فعلا به علت درگیری در اوکراین و عدم جدیت دولت ارمنستان در حفظ آرتساخ برنامه ای برای فشار بیشتر به علیف ندارد.

لذا جمهوری اسلامی ایران می تواند با طراحی یک سیاست خارجی حساب شده و مبتنی بر همکاری با روسیه و کشورهای دیگری همچون هندوستان برای توقف سیاست های مخرب باکو در قفقاز اقدام کند، فرصت ها در این زمینه محدود هستند و باید قبل از آنکه کارد به استخوان برسد برای تثبیت منافع ملی جمهوری اسلامی ایران در قفقاز جنوبی اقدام شود تا نسل های آینده بابت این غفلت تاریخی ما را شماتت نکنند.

نویسنده: احسان موحدیان