دانشگاه‌ها با کمبود بودجه مواجه هستند/درآمدهای اختصاصی کفاف هزینه‌ها را نمی‌دهد

عطنا - دانشگاه علامه طباطبائی یک دانشگاه دولتی ایرانی مستقر در تهران و بزرگ‌ترین دانشگاه تخصصی ایران در زمینه علوم انسانی، علوم اجتماعی، حقوق، اقتصاد، ارتباطات و مدیریت است و بعد از دانشگاه تهران معتبرترین دانشگاه‌ دولتی ایران در زمینه علوم انسانی محسوب می‌شود که با دارا بودن نزدیک به ۱۴ هزار دانشجو و ۵۰۰ عضو هیأت علمی تمام‌وقت و ۱۲ دانشکده در حال فعالیت است.

این دانشگاه بزرگ‌ترین دانشگاه علوم انسانی کشور است و طبق نتایج منتشرشده توسط وزارت علوم، در لیست ۱۰ دانشگاه برتر جامع کشور قرار دارد. در سال ۹۵، دانشگاه علامه طباطبائی پس از دانشگاه تهران، جایگاه دومِ تولیدکنندگان علم در زمینه علوم انسانی در کشور را، کسب کرد. این دانشگاه بر پایه گزارش «آژانس رتبه‌بندی» در سال ۲۰۱۸ نیز جزو ۱۱ دانشگاه ایرانی برتر جای گرفته است.

مهدی واحدی معاون دانشجویی دانشگاه علامه طباطبائی، با بیان اینکه درباره بودجه امسال دانشگاه علامه طباطبائی از سازمان برنامه‌وبودجه، ‌دولت و مجلس خواست که به داد دانشگاه‌ها برسند، گفت: دانشگاه‌ها در سال گذشته بدهی‌های انباشته بسیار فراوانی دارند که اگر فکری به حال آن نشود حتماً خدمات رفاهی خود را نمی‌توانند، ادامه دهند چراکه تا چه زمانی می‌توان بودجه قرض کرد و با وضعیت تعهدی کارکرد.

وی تأکید کرد: کمبود بودجه یکی از مهم‌ترین موضوعاتی است که دانشگاه‌ها این روزها دست‌به‌گریبان آن هستند، امیدواریم مساعدتی که سازمان برنامه‌وبودجه انجام داد، مجلس هم بتواند در این زمینه به دانشگاه‌ها کمک کند تا مشکلات حل شود.

معاون دانشجویی دانشگاه علامه طباطبائی با اشاره به اینکه بودجه این دانشگاه تناسبی با مخارج آن ندارد، افزود: هر آنچه توسط دولت از بودجه عمومی به این دانشگاه اختصاص داده می‌شود، همه صرف حقوق و دستمزد می‌شود و حتی دانشگاه باید پولی را روی آن بگذارد تا بتواند هزینه‌ها را پرداخت کند چراکه بخشی از نیروهای دانشگاه شرکتی هستند و حقوق آن‌ها در بودجه دانشگاه پیش‌بینی نشده است.

واحدی با اشاره به اینکه سایر بخش‌های دانشگاه علامه طباطبائی مانند بخش دانشجویی، تغذیه، خوابگاه، حوزه فرهنگی که باید سه درصد بودجه را به آن اختصاص دهیم، گفت: همچنین بخش پژوهش، گرنت استادان، حقوق اساتید حق‌التدریس سایر اموری هستند که دانشگاه برای آن‌ها به بودجه نیاز دارد، از طرف دیگر درآمدهای اختصاصی دانشگاه هم در حدی نیست که کفاف هزینه‌ها را بدهد.

وی با بیان اینکه این دانشگاه در خصوص بودجه از ضعف بنیادین رنج می‌برد. مشکلاتی که وجود دارد به دلیل ضعف در پایه بودجه‌ای است، گفت: دانشگاه در حوزه تغذیه دانشجویی و خدمات رفاهی به شدت در مضیقه و تنگنا است و بدهی سنگینی که امروز دانشگاه دارد، بدهی‌هایی است که هیچ‌گاه به خود ندیده است.

واحدی همچنین بیان کرد: افزایش قیمت تمام شده غذا و خدمات رفاهی نسبت به دوران قبل کرونا چهار تا پنج برابر شده است در حالی که بودجه‌های تغذیه و قیمت غذای دانشجویی که از خود دانشجویان دریافت می‌شود این طور که باید افزایش پیدا نکرده است از طرف دیگر در سنوات گذشته برای کسری بودجه دانشگاه با فروش املاک و دارایی‌ها، دانشگاه را اداره می‌کردند.

وی افزود: مدیریت دانشگاه تلاش دارد تا جایی که ممکن است املاک دانشگاه را نفروشد و صرف امور جاری نکند چراکه این واقعاً بدترین شکل مدیریت مالی است و تاکنون مقاومت کرده است، البته ممکن است روزی کارد به استخوان برسد و این کار اتفاق بیفتد.

علوم انسانی باید پاسخگوی مشکلات جامعه باشد

عبدالله معتمدی رئیس دانشگاه علامه طباطبائی نیز پیش‌تر بر لزوم فراهم کردن زمینه فعالیت‌های پژوهشی برای دانشجویان تأکید کرده و تأمین بودجه کافی را از ملزومات اساسی تحقق این برنامه اعلام کرده بود. به گفته وی علوم انسانی باید در پاسخ به مشکلات جامعه اثربخشی داشته باشد و پژوهش در علوم انسانی می‌تواند این خلأ را پر کند.

رئیس دانشگاه علامه طباطبائی همچنین گفته است: یکی از بحث‌های جدی این است که در این دانشگاه کاری کنیم که علوم انسانی در پاسخ به مشکلات اثربخشی و نقش‌آفرینی خوبی داشته باشد در واقع نشان دهیم کسی که در دانشگاه علامه طباطبائی در رشته‌های مختلف اعم از جامعه‌شناسی، روانشناسی، گردشگری، هتلداری، ارتباطات و ‌حقوق فارغ‌التحصیل می‌شود در رشته تخصصی خود توانمند است که این به عنوان یکی از محورهای ذیل تحول در علوم انسانی است.

علوم انسانی باید متناسب با بوم ایران و شرایط اجتماعی و فرهنگی ایران باشد

به گفته معتمدی، علوم انسانی فعلی که در دانشگاه‌ها وجود دارد بیشتر مبانی نظری و تئوریک است و زمینه پژوهش آن‌ها حاصل تحقیقاتی است که در غرب اتفاق افتاده یا بهتر بگویم از غرب آمده است، این‌که ما بتوانیم علوم انسانی متناسب با بوم ایران و شرایط اجتماعی- فرهنگی ایران باشد، یکی دیگر از اهداف جدی در حوزه تحول علوم انسانی است.

وی با بیان اینکه تحول در علوم انسانی به عنوان هسته اصلی فعالیت‌های آموزشی، پژوهشی و بین‌المللی در این دانشگاه قرار گرفته، گفته است: معتقدیم با توجه به نگاه ارزشی اسلامی که داریم تعریف انسان در مکتب اسلام با تعریفی که امروز دنیا از انسان می‌کند، متفاوت است؛ یعنی نگاه ما به انسان یک نگاه مادی نیست که انسان فقط موجودی است که به دنیا می‌آید و بعد از مدتی از دنیا می‌رود و دیگر تمام می‌شود و هیچ ویژگی معنوی و روحانی دیگری ندارد.