نشست عدالت آموزشی در آموزش عالی ایران: فرصتھا، چالشھا و راھکارھا

عطنا - نشست کمک به حل مسائل کشور در تاریخ 2 بھمن ماه ١۴٠١ از ساعت 14 الی 17 تحت عنوان عدالت آموزشی در آموزش عالی ایران: فرصتھا، چالشھا، و راھکارھا با حضور خانم دکتر معصومه استاجی به عنوان دبیر نشست ، آقاي دکتر رضامراد صحرائی، دکتر علی خورسندي طاسکوه، ھیئت رئیسه دانشکده ادبیات فارسی و زبانھای خارجی، و جمعی از صاحبنظران دانشگاھی و اجرائی کشور در سالن شھید مطھري دانشکده ادبیات فار سی و زبان ھای خارجی دانشگاه علامه طباطبایی برگزار شد.

در ابتدا دکتر رضامراد صحرایی، ریاست محترم دانشگاه فرھنگیان، به خیرمقدم و ارائه ی مقدمه ای در خصوص موضوع عدالت آموزشی در آموزش عالی ایران و معرفی موضوعات نشست پرداختند. سپس سرکار خانم دکتر معصومه استاجی، به معرفی محورھای اصلی و تخصصی نشست و بیان اھمیت بررسی موضوع عدالت کلاسی در آموزش عالی ایران پرداختند.

ایشان خاطرنشان کردند که ھدف اصلی این نشست واکاوی موانع ارتقای عدالت آموزشی در آموزش عالی ایران، دستیابی به راھکارھا و راھبردھایی برای توسعه عدالت آموزشی در آموزش عالی ایران، بررسی پیامدھای  حاصل از آموزش عالی مبتنی بر عدالت آموزشی در ایران، طراحی مدلی در راستای تدوین اھداف مبتنی بر عدالت آموزشی در آموزش عالی ایران، و کشف برنامه ھای آینده سازمانھایی که مسئولان محترم آن در این نشست حضور داشتند، می باشد.

در سخنرانی دوم، جناب آقای دکتر علی خورسندی طاسکوه عضو ھیات علمی دانشگاه علامه طباطبایی به تحلیل سیستمی عدالت در آموزش عالی ایران پرداختند. ایشان خاطر نشان کرد که بایستی این سوال پرسیده شود که آیا آموزش عالی یک حق است یا یک امتیاز و اشاره کردند که در قانون اساسی ایران 30 بار از واژه عدالت و مشتقات آن استفاده شده است. ھمچنین فرمودند که در ایران آموزش و پرورش یکی از منابع اصلی تامین نیاز آموزش است و آموزش عمومی یک حق در نظر گرفته می شود. از طرف دیگر آموزش عالی در ایران یک امتیاز در نظر گرفته می شود.

در سخنرانی سوم، دکتر علی باقر طاھری نیا رئیس موس سه پژوھش و برنامه ریزی آموزش عالی ایران به معرفی الگوی عدالت چندوجھی در عدالت آموزشی پرداختند. ایشان خاطر نشان کردند که موضوع عدالت آسان ترین در باب توصیف و سخت ترین در باب عمل است. ایشان ھمچنین فرمودند که عدالت مبتنی بر حق است و حق انواعی دارد و جلوه ھای مختلفی دارد. ایشان این سوال را مطرح کردند که آیا تنوع موجب بیعدالتی است یا در راستای عدالت است؟ و در پاسخ به این سوال ذکر کردند که اگر منظور از عدالت استحقاق باشد، تنوع عین عدالت است و اگر منظور از عدالت برابری باشد، تنوع عین بی عدالتی است. وی افزودند که آموزش و پرورش حق عموم مردم است و این حق یعنی عدالت به معنای برابری و با تنوع سازگاری ندارد. در عین حال، تنوع در حوزه آموزش عالی یک ظرفیت است که در راستای عدالت است. در سخنرانی چھارم، دکتر غلامرضا کیانی عضو ھیئت علمی دانشگاه تربیت مدرس و رئیس کانون زبان ایران، به سخنرانی در باب عدالت به معنی فرصت ھای رشد عادلانه و قرار گرفتن ھر چیز در جای خود پرداختند.

ایشان خاطرنشان کردند که مدرسه وظیفه دارد که مستقل از دانشگاه به غنی سازی مھارتھای عمومی افراد در کلیدی ترین سالھای شکل گیری شخصیت دانش آموزان بپردازد. ایشان در این راستا راھکارھایی ھمچون رتبه بندی سالانه مدارس، بھبود مستمر سخ تافزاری مدارس، غنابخشی معلمان، غنابخشی برنامه درسی، توسعه خلاقیت، مھارت ھای اجتماعی ارتباطی، مھارت ھای کار تیمی و مھارتھای رشد نشاط و اعتماد به نفس ارائه کردند.

در سخنرانی پنجم، دکتر حسن سودمند افشار به موانع عدالت آموزشی در ایران از جمله خلاقیت کشی و عدم پرورش مھارت ھای زندگی، تعامل، خلاقیت، و ھوش ھیجانی اشاره کردند. موانع دیگری که ایشان در این زمینه ذکر کردند متاثر نبودن آموزش عالی از نیازھای اصلی جامعه،عدم درک صحیح از خواسته ھا و نیازھای دانشجویان در سیستم آموزش عالی، و عدم وجود معیارقابل قبول و نظام مند سنجش کیفیت اساتید، می باشد . یکی از راھکارھایی که ایشان در این زمینه ارائه کردند الزام داشتن نظام شایسته سالاری اساتید بود. راھکاری دیگر که توسط ایشان در این زمینه ذکر شد انجام نیازسنجی نظاممند و منسجم از ذینفعان مختلف آموزشی بود.

پس از انجام سخنرانی ھای کلیدی در این نشست، مسئولان به بحث مشارکتی با حضار در حوزه عدالت آموزشی در آموزش عالی ایران پرداختند. در نھایت، جمعبندی مسائل مطرح شده در نشست توسط دکتر رضامراد صحرایی، دکتر معصومه استاجی، دکتر علی خورسندی طاسکوه انجام گردید.

در مجموع، در این نشست به مباحث مھمی از جمله تعاریف و مفھوم سازی عدالت آموزشی، چالش ھای اجرای عدالت آموزشی، میزان اجرای عدالت آموزشی در آموزش عالی پرداخته شد. ھمچنین در این نشست به مسئولان آموزش عالی فرصتی داده شده تا در مورد مسائل پیرامون عدالت کلاسی و نگرش ھا، مفاھیم، و نیازھای عدالت آموزشی در آموزش عالی ایران بپردازند. در نھایت در این نشست راھکارھایی برای اعمال و توسعه عدالت آموزشی در آموزش عالی کشور ارائه شد.

گزارش از:دکتر معصومه استاجی دبیر نشست