حجاب باید به عنوان یک خصلت پسندیده خودخواسته تبلیغ شود / آزادی در کنار حجاب از امور فطری است

عطنا - اشکان نعیمی معاونت آموزشی دانشکده الهیات و معارف اسلامی دانشگاه علامه طباطبائی، با بیان اینکه آیات متعددی در قرآن به موضوع حجاب اشاره کرده است، گفت: به عنوان مثال در آیه 31 سوره نور بعد از دعوت مردان و زنان مؤمن برای اینکه نگاه و عورت خود را حفظ کنند، خطاب به زنان می‌گوید (وَلْيَضْرِبْنَ بِخُمُرِهِنَّ عَلَى جُيُوبِهِنَّ)، در این آیه آمده زنان خمار که منظور روسری است را روی سینه‌های خود بیندازند یعنی اطراف روسری روی سینه‌ها قرار بگیرد تا باعث پوشش بدن شود.

وی ادامه داد: در آیه 59 سوره احزاب (يَا أَيُّهَا النَّبِيُّ قُلْ لِأَزْوَاجِكَ وَبَنَاتِكَ وَنِسَاءِ الْمُؤْمِنِينَ يُدْنِينَ عَلَيْهِنَّ مِنْ جَلَابِيبِهِنَّ) نیز آمده، ای پیامبر به همسران و دختران خود و زنان مؤمنین بگو که جلباب خود را که منظور روسری‌های بزرگ است دو طرف آن را به هم نزدیک کنند تا باعث پوشش بدن شود.

نعیمی در ادامه با اشاره به آیاتی که در خصوص حجاب در قرآن آمده است، افزود: در ادامه آیه 59 سوره احزاب نیز ذکر شده (ذَلِكَ أَدْنَى أَنْ يُعْرَفْنَ فَلَا يُؤْذَيْنَ)، انجام این کار سبب می‌شود که بهتر شناخته شوند یعنی وقتی که یک ظاهری آراسته و پوشیده باشد باعث می‌شود این فرد به عنوان کسی که اهل حجاب و عفاف است شناخته شود و کمتر مورد آزار و اذیت کسانی که قصد بدی دارند قرار بگیرد.

این استاد دانشگاه با بیان اینکه البته تفاسیر دیگری هم در خصوص این آیه شده است، گفت: در آیه 53 سوره احزاب (إِذَا سَأَلْتُمُوهُنَّ مَتَاعًا فَاسْأَلُوهُنَّ مِنْ وَرَاءِ حِجَابٍ) هم آمده وقتی از زنان پیامبر چیزی می‌خواهید از پشت حجاب درخواست خود را مطرح کنید و در ادامه عنوان شده (ذَلِكُمْ أَطْهَرُ لِقُلُوبِكُمْ وَقُلُوبِهِنَّ) این موضوع نیز سبب می‌شود دل‌های شما و ایشان پاک‌تر بماند و باعث طهارت قلب نیز می‌شود.

وی با اشاره به اینکه موضوعی که تحت عنوان حجاب مطرح می‌شود تا حدود زیادی با بحث عفاف و پاک‌دامنی ارتباط دارد اما به صورت کلی مقوله حجاب و عفاف دو موضوع مجزا هستند، افزود: مقوله عفاف از جمله ملکات و خلقیات نفسانی است در حالی که رعایت پوشش و حجاب از مقوله اعمال جوارحی و احکام عملی محسوب می‌شود اما میان خلقیات نفسانی و اعمال جوارحی یک ارتباط متقابل وجود دارد.

نعیمی ادامه داد: از یک طرف اعمال جوارحی متولد برخی از خلق‌وخوهای نفسانی است که در درون ما نهفته و از طرفی دیگر احکام عملی و اعمال جوارحی گاه سبب می‌شود خلقیات نفسانی در وجود ما رسوخ پیدا کند و نیز به صورت یک ملکه راسخ نفسانی ظاهر شود.

این استاد دانشگاه با بیان اینکه حجاب می‌تواند به عفاف کمک کند و همچنین عفاف نیز سبب رعایت حجاب شود، تصریح کرد: در برخی از این آیات هم به این نکته اشاره شده که فلسفه حجاب برای حفظ عفاف و پاک‌دامنی است و می‌تواند به عنوان یک ملکه راسخ در وجود زنان و مردان مسلمان وجود داشته باشد، از این جهت موضوع پوشش و حجاب تنها به زنان اختصاص ندارد و در مورد مردان هم عفت و پاک‌دامنی به عنوان یک فضیلت شناخته می‌شود.

وی با اشاره به اینکه خلق‌وخوی نفسانی تحت عنوان عفاف یک اصل است و اگر چیزی به عنوان حجاب در نظر گرفته شده برای آن است که این خصلت نفسانی در وجود ما تحقق پیدا کند، گفت: البته این خصلت فقط ریشه در حجاب ندارد و ممکن است فردی حجاب را رعایت کند اما عفت نفسانی نداشته باشد، برای اینکه عفت نفسانی تحقق پیدا کند باید آن را به عنوان یک فرهنگ در کودکی به فرزندان خود آموزش بدهیم.

این استاد دانشگاه با بیان اینکه حجاب می‌تواند به تحکیم و رسوخ ملکه عفاف کمک کند، عنوان کرد: اگر فرهنگ عفت و عفاف را با شیوه آموزش صحیح و کار فرهنگی ترویج کنیم در بین مردم بهتر مورد پذیرش قرار می‌گیرد و حجاب هم به عنوان یکی از لوازم آن تحقق پیدا می‌کند. عفاف، حجب و حیا معمولا خصلت‌های مورد توجه اکثریت افراد هستند و جامعه آن را به عنوان یک خصلت پسندیده قبول دارد.

وی با تأکید بر اینکه عفاف، حجاب، حجب و حیا به عنوان خصلت‌های فطری محسوب می‌شوند اما آزادی نیز یکی از امور فطری مورد پذیرش افراد است، گفت: نباید تبلیغ حجاب و عفاف در جامعه به‌گونه‌ای باشد که افراد جامعه احساس کنند حس آزادی‌خواهی محدود شده است. حجاب باید به عنوان یک خصلت پسندیده نفسانی خودخواسته تبلیغ شود و به صورت تحمیلی نباشد.

نعیمی در ادامه بیان کرد: در جایی خواندم که دختر شهید بهشتی گفته است زمانی که من به سن بلوغ رسیدم، پدرم در مورد حجاب و فواید آن و اینکه چه آثاری می‌تواند داشته باشد با من صحبت کرد و بعد من را در انتخاب حجاب آزاد گذاشت، این نقل اگر صحیح باشد نشان دهنده خودخواسته بودن حجاب است.