فضای مجازی فرصت است یا تهدید؟

عطنا - دکتر آذین پژوهشگر حوزه تعلیم و تربیت گفت: دوره تمدن سایبری دوره ای است که از جنس فضای مجازی بوده و اتفاقی نیست که به زندگی حقیقی و طبیعی ما تحمیل شده باشد بلکه در واقع زندگی در این دوران، زیست در فضای مجازی را می طلبد.

محمد آذین افزود: برخی گمان می کنند فضای مجازی، به زندگی حقیقی و طبیعی ما تحمیل شده، در صورتی که اینگونه نیست و در واقع یک فضای زیست جدید است آنچنان که نمی توان گفت باید با این فضا مقابله کرد و یا هنگامی که به آن نیازمندیم سراغش برویم و در غیر این صورت از فضای مجازی دوری کنیم.

مدیرعامل بنیاد تعلیم و تربیت برهان ادامه داد: دوره تمدن سایبری دوره ای است که از جنس فضای مجازی بوده و اتفاقی نیست که به زندگی حقیقی و طبیعی ما تحمیل شده باشد بلکه در واقع زندگی در این دوران، زیست در فضای مجازی را می طلبد. بنابراین اگر نوع نگاه مان را به دنیای مجازی اصلاح کنیم آن گاه می توانیم راجع به فضای مجازی و آموزش مجازی سخن بگوییم.

وی گفت: آموزش در هر دوره تمدنی، قالب و شکل خاصی داشته است. به طور مثال در سالیان گذشته آموزش های پراکنده ای وجود داشت که هرکسی در هر جایی از جمله مکتبخانه و ... آموزش می دیده است و با رسیدن به دوره صنعتی، تبدیل به آموزش های استاندارد کارخانه ای شد که نظام آموزش رسمی کشور ما نیز کماکان از همین فضای استاندارد کارخانه ای بهره می گیرد.

آذین بیان کرد: اکنون که دوره تمدن سایبری در حال آغاز شدن است مدل آموزش نیز تغییر خواهد کرد. آموزش مجازی، طلیعه ای از این اتفاق است آن چنان که در آینده ای نه چندان دور به جای اینکه بچه ها ساعت های طولانی سر کلاس بنشینند و به موضوعات یکسان و تکراری گوش کنند، حق انتخاب خواهند داشت تا بر اساس نیاز و علاقه شان با دسترسی و استفاده از بهترین منابع به تحصیل بپردازند.

پژوهشگر حوزه تعلیم و تربیت ادامه داد: آموزش مجازی اتفاق مثبتی است که در مسیر تکامل تمدنی بشر قرار گرفته و سبب می شود زمان های هدر رفته در مدرسه که صرف آموزش نکات غیرضروری شده بسیار کاهش یابد و دانش آموز آنچه را که در آینده به کارش می آید بر اساس علاقه و نیاز آموزش ببیند.

آذین تأکید کرد: در واقع آموزش مجازی، تنها مدل آموزش نخواهد بود بلکه مدل های متفاوتی در آینده خواهیم داشت که امکان فراهم آمدن بازدهی خیلی بالاتر آموزش را خواهد داد به این صورت که موضوعات تربیتی و مهارت های اجتماعی در مدل های دیگر آموزشی پوشش داده شده و دانش آموزان در کلاس های حضوری مجبور به یادگیری دروس تکراری و ثابت نخواهند بود. بلکه آن دروس در مدل های مجازی و دروس تربیتی و مهارت ها در کلاس های حضوری آموزش داده می شوند. بنابراین در درازمدت به این سمت حرکت خواهیم کرد که نه تنها تهدیدی برای زندگی نیست بلکه فرصتی بسیار مغتنم است که باید آن را مدیریت و استفاده کرد.

مدیرعامل بنیاد تعلیم و تربیت برهان در پاسخ به سوالی درباره اینکه آیا باید آموزش مجازی را به موازات آموزش حضوری داشت؟ گفت: قطعا باید هر دو فضا را در کنار هم حفظ کنیم اما بایستی قالب و ابزارها به روز شود. در حال حاضر آموزش مجازی در کشور ما، همان آموزش حضوری است و تنها از این جهت مجازی است که در قالب پلتفرم ارتباطی آنلاین فعالیت می کند به این معنی که معلم تدریس می کند و دانش آموزان انگار سر کلاس نشسته و به درس گوش می دهند.

آذین تأکید کرد: آموزش مجازی، یک پلتفرم ارتباطی آنلاین نیست بلکه ابزار بسیار زیادی دارد که متأسفانه تاکنون هیچ کدام از آن ها را در فضای رسمی نرم افزار شاد توسعه نداده ایم. بنابراین حتما باید ابزارها به روز رسانی تا نتیجه مطلوب حاصل شود.