بررسی راههای نظری و عملی وفاق اجتماعی در ایران

عطنا - دکتر ابوالقاسم فاتحی دهاقانی، عضو هیات علمی دانشگاه علامه طباطبایی در این یادداشت راههای نظری و عملی شکل‌گیری وفاق اجتماعی را تشریح می کند.

۱- وجود تفاوت سلیقه ها و تنوع دیدگاهها در هر جامعه ای اگر حول محور عوامل وحدت بخش  مکتبی ،ملی ، فرهنگی و سياسی  شکل بگیرد ، عاملی پیش برنده در تحقق اهداف تمدنی و فرهنگی آن جامعه و ملت خواهد بود.  چیزی که امام خمینی بخوبی بدان واقف بود و از آن استفاده کرد و با وحدت مردم حول اسلام ،نظام ۲۵۰۰ ساله شاهنشاهی را علی رغم پشتیبانی ابرقدرت ها از آن و داشتن ارتشی قوی را ساقط کرد  و نظام جمهوري اسلامي ايران را بجای آن پایه ریزی کرد. ( عوامل اساسی ایجاد انقلاب و نظام )

۲- با استفاده از همین انسجام اجتماعی و وحدت مردم ایران بود که با وجودتوطئه‌ های سنگین امنیتی،  نظامی، اقتصادی و فرهنگی که عمدتا از سوی سران کاخ سفید و صهیونیست ها طراحی و پشتیبانی و حمایت  شده و بعضا مستقیم  خود آمریکایی ها اجرا کردند مانند حمله به طبس در این ۴۲ ساله  نتوانستند ، خیمه انقلاب اسلامی  را  برچینند.

بی شک این انسجام مردم، همراهی نخبگان و خواص،  و مدیران  پاکدست  و زیست مردمی امثال شهید رجایی و مجاهدات های علمی دانشمندان ایرانی در علوم گوناگون روز دنیا و تلاش های شبانه روزی کسانی مانند شهید سلیمانی وحدت همه قشرهای مختلف جامعه در کنار یکدیگر با راهبری و رهبری امام خمینی  و پس از آن  رهبری حضرت آیت االله خامنه‌ای عزیز که سکاندار این کشتی طوفان زده در اقیانوس جهانی ، جهانی شدن شدند ، این ها از جمله عوامل بقا و تداوم انقلاب‌ اسلامی و مانایی نظام اسلامی و برقرای دولت هایی بودند کا تا کنون آمدند و رفتند .( عوامل بقا)

۳- اکنون چهار دهه از انقلاب و سه دهه از پایان جنگ تحمیلی می گذرد و ایران به لحاظ جمعیتی و اجتماعی و سیاسی و فرهنگی تغییراتی بزرگ کرده است. از یک سو به قدرتی تعیین کننده و اصلی در منطقه تبدیل شده است، قدرت های جهانی بدون دیدن جمهوري اسلامي ايران نمی توانند همچون گذشته در جهان یکه تازی کنند. از سویی دیگر  ایران در بسیاری از تکنولوژی های برتر روز جهان که برخی انحصاری هستند، ورود پیدا کرد و جزء محدود کشورهای صاحب تکنولوژی برتر شده است. آموزش عالی را در سطح بسیار وسیعی گسترش داده است و توانسته با وجود تحریم های سنگین بین المللی خارجی و آمریکا و تحریف های داخلی روی پای خود بایستد.

۴- اما در جهان و به تبع آن در ایران صنعت دیجیتالی و شبکه های ارتباطی و اطلاعاتی تقریبا در تمامی  عرصه های فردی و اجتماعی و حرفه ای و اقتصادی و فرهنگی گسترشی چشمگیر پیدا کرد و خود فرصت ها و تهدیداتی را برای همه ی جوامع و از جمله ایران جوان و در حال  رشد فراهم ساخت.

۵-  اما در کشور ما تاخر فرهنگی و فقدان سواد رسانه ای،  جوانی جمعیت و  نمایان شدن برخی فسادهای کلان مالی و اقتصادی در جامعه و وجود فقر و  تبعیض و  بی عدالتی در توزیع منایع فرصت و نیز درگیر شدن برخی از مسئولین و کارگزاران و مدیران و تصمیم سازان و تصمیم گیران نظام و دولت در مباحث جناحی و مرزبندی های فرهنگی و سیاسی و اجتماعی و بعضا اعتقادی داخلی  با خود از یک سو  و از سوی دیگر  انسجام قدرت ها و نیروهای معاند خارجی  دیگر سبب شد تا نیازهای مردم به لحاظ معیشت،  مسکن ، درمان ، بهداشت در خور و شایسته این مردم برآورده نشود.

در این میان  نسل جدید دهه هشتادی ها که از متولدین ۷۵  تا ۸۰ را دربر می گیرد  شکل یافت که ویژگی های نسلی و مناسبات نسلی خاص خود را دارد. نسل جدید که خواهان هویت فرهنگی و اجتماعی نسلی خود است  و داشتن  شغل و دیده شدن و شنیده شدن را  به درستی حق اولیه خود می داند  و نسلی پویا و کارآفرین و فعال و البته مطالبه گر و عدالت گرا و  برخوردار از توانایی های دنیای دیجیتال و شبکه های اجتماعی و فضای مجازی است. این نسل نیز، در معادلات اجتماعی و سیاسی ایران وارد شده است که فرصت ها و مزایای  آن به مراتب بیشتر از تهدیدت و معایب آن است . که این فرصت سازی یا فرصت سوزی به شیوه های رویکردی و روشی و برنامه ای دولتمردان بستگی  دارد.

۶- حال و اکنون در ابن شرایط داخلی و منطقه ای  و بین المللی پرسش اساسی این است که راههای نظری و عملی وفاق اجتماعی که ابن روزها دچار آسیب جدی شده است ، چیست ؟ چه کنبم تا ایران ،  تجزیه و ویران نشود، و گرگ های در لباس میش در کمین نشسته آرزوی دیرینه سوری سازی لیران را به گور ببرند. . ایران و ایرانیان که از آغاز ظهور اسلام با سلمان های خود در کنار پیامبر اکرم قرار گرفت ، اکنون با امثال سلمان های این عصر در کنار امام زمان خود قرار گیرد و هدف اصلی پیامبر اسلام را محقق سازد.

بنا بر آموزه های اصیل دینی ما و گفتارها و توصيه های پیامبر ما و ائمه معصومین ما در این شرایط وظیفه سنگینی بر دوش دانشمندان جامعه اسلامی  امروز ما اعم از دانشگاهیان و حوزویان قرار  دارد که وارد میدان تبیین گری و روشنگری شوند و دولت و ملت را راهنمایی کنند و به مسئولیت اجتماعی خود عمل کنند تا با کمک سیاست گذاری های بهینه دولت و راهنمایی های نخبگان و کمک خواص مسئول دوباره شاهد باشیم که
 انسجام اجتماعی، وحدت ملی ،  همیاری و تعاون و دوست داشتن یکدیگر و دستگیری از همدیگر و .... که از خصائص  تاریخی و فرهنگی پیش و پس از اسلام ما ایرانی ها است را در جای جای ایران اسلامی  شاهد باشیم. باید مراقب باشیم قبل از آن که به دشمن ببازیم به خود نبازیم که خود کرده  را تدبیر نيست .

عطنا را در شبکه های اجتماعی دنبال کنید:

اینستاگرام                                              تلگرام