عطنا - هشتگ مهسا امینی در روزهای اخیر ترند شبکههای اجتماعی نه تنها در ایران بلکه در کشور همسایه ترکیه شدهاست. ترکها نیز در صفحات مجازی خود خواستند با خانواده دختر کرد ایرانی همدردی کنند و حتی برخی به این موضوع نیز اشاره کردند. این در حالیست که سالهاست همزبانان مهسا امینی در ترکیه در فضایی کردستیز چه در سطح شهروندی و چه در سطح دولتی زندگی میکنند.
کردها یکی از محبوبترین اقوام ایرانی هستند. قومی که مردم ایران آنها را به شجاعت، دلیری، تعصب و غیرت میشناسد. از همین رو است که کردها لباس محلی و موسیقیهایشان نیز از محبوبترینهای فولکلور ایرانیست و حتی برایشان فیلم و سریال هم ساخته میشود. جمعیت کردهای ایرانی طبق بررسی که در سال ۲۰۱۴ انجام شده حدود ۸ میلیوننفر تخمین زدهشده است که ۱۰درصد جمعیت کشور را تشکیل میدهد. این در حالیست که کشور ترکیه با حدود بین ۲۰ تا ۳۰ میلیون نفر و ۲۵درصد جمعیت بیشترین جمعیت کردها را در کشورهای منطقه دارد. کردهایی که به راحتی میتوان گفت شهروندان درجه ۲ این کشور هستند و هرچند وقت یکبار اخبار کردآزاری در این کشور به صدر اخبار میرسد.
خصومت ترکها با زبان کردی موضوع تازهای نیست و حتی اقدامات زیادی در جهت حذف زبان کردی از تابلوها و دیوارهای شهری از سوی دولت هم انجام شدهاست. اما افراطگرایان ترکی همیشه کردها را به طرق مختلف آزار دادهاند. در ژوئن ۲۰۲۰ یک جوان کرد به نام «باریش چاکان» در آنکارا داشت موسیقی کردی گوش میداد که افراطگریان به این جرم! او را کشتند تا دوباره نفرت جامعه از کردها در ترکیه آشکار شود. نفرتی که هرچند وقت یکبار موضوعی را بهانه میکند تا رهبران اصلی کرد را زندانی کند. تا آنجا که کردها در سال ۱۹۹۱ لیلا زانا نماینده مجلس مشهور را دستگیر و ۱۰ سال زندانی کردند. یکی از اتهامات وی این بود که در پارلمان به زبان کردی صحبت کرده بود. زندانی شدن رهبران و سردمداران کرد در ترکیه موضوع عجیبی نیست. کردها حتی زمانی که به دلیل حضور در پارلمان مصونیت پارلمانی داشتند هم توسط مقامات این کشور زندانی شدند.
از همین روست که کردها هرچند وقت یکبار اعتراضاتی را نسبت به ترکها شکل میدهند و ترکها و دولت مرکزی به بهانه جدایی طلبی تانکها را به سمت مناطق کرد نشین راهی میکنند تا به جرات بتوان گفت سیاستها در این کشور همگی در جهت سرکوب کردهاست و تا زبان محلیشان نیز پیش رفتهاست.
کردستیزی ترکها تا آنجا پیش رفته که حتی وقتی خواستند میان روسیه و اوکراین میانجیگری کنند بسیاری از متفکرین و سیاستمداران گفتند ترکها خودشان در سال ۱۹۹۰ باعث کشته شدن هزار تن و تخریب ۳۵۰۰ شهرک و روستای کردنشین در جنوب شرقی کشور خودش شد. و خود اردوغان هم نشان داده که خلاف چیزهایی که پشت میکروفون میگوید به صورت گستردهای دنبال سرکوب کردهاست. به طوری که هربار به بهانه مبارزه با جدایی طلبان توپ و تانکهایشان را به سمت مناطق کردنشین عراق و سوریه سرازیر میکند.
گفته میشود اردوغان برای رای جمع کردن در ابتدا دستش را به سمت کردها دراز کرد و وقتی دید چندان هم به رایشان احتیاجی ندارد فرآیند صلح با کردها را متوقف کرد و به بهانه از بین بردن ریشهای تجزینه طلبان دوباره خاک کردها را شخم زد.
مرور همه این حوادث و اتفاقات در کشوری که جمعیت یک چهارم جمعیتش کرد هستند باعث میشود حداقل خودشان را از ترکها در شهروندی جدا بدانند. نمونهاش هم این است که هم بسیاری از کردهای شرق ترکیه پایشان را تا به حال به غرب این کشور نگذاشتهاند و هم ترکها نمیدانند در شرق کشورشان چه نوع زندگی جریان دارد؟ و همیشه یکدیگر را تهدید برای خود میدانند. اما فعالان حقوق بشری و هنرمندان این کشور که این روزها برای دختر کرد ایرانی عزاداراند و به این بهانه لگد به اسلام و مذهب میزنند و حتی در تلاش برای ترکهای ایرانی هستند. این در حالیست هموطنان کرد این کشور حتی از به زبان جاری کردن زبان مادری خود واهمه دارند. این روزها که ترکها از عزای ایرانیان ماهی خود را میگیرند بد نیست به بهانه قومیت کردی مهسا امینی نیز رفتارشان با کردهای کشورشان را مرور کنند. شاید نیاز شد در حمله بعدی به مناطق کردنشین یا رفتار کردستیزانه یک ترک با هموطن کرد هم خونشان به جوش بیاید و دست به اعتراض و همدردی بزنند.
عطنا را در شبکههای اجتماعی دنبال کنید: