۲۸ ماه صفر، روز مصیبت بزرگ اهل بیت(ع)

ماه‌های محرم و صفر یادآور اتفاقات بسیار تلخی برای اهل بیت عصمت و طهارت است، که  ۲۸ صفر، روز رحلت پیامبر اکرم (ص) و شهادت امام حسن مجتبی (ع) یکی از آن روزها است.

وفات پیامبر اسلام (ص) در روز ۲۸ صفر

پیامبر اسلام در یازدهمین سال هجرت و در آخرین سفر حج در مکه و غدیرخم، در مدینه قبل از بیماری و بعد از آن در جمع یاران و یا در ضمن ‏سخنرانی عمومی، با صراحت و بدون هیچ ابهام، از رحلت ‏خود خبر داد. چنان که قرآن در خصوص رحلت رسول خدا (ص)، یاران ایشان را آگاه کرد.

از «ابن‏ ماجه‏» چنین نقل شده است که مسلمانان در تعیین محل قبر پیامبر(ص) اختلاف نظر پیدا کردند، برخی گفتند که در مسجد دفن شود و گروهی نیز بر این باور بودند که او با اصحابش دفن شده و ابوبکر نیز می‌گفت که از پیامبر شنیدم که هر پیامبری، هر جا که از دنیا رفت، در همان جا دفن می‌شود، از این‏رو پیامبر(ص) در یکی از اتاق های منزلش، در شهر مدینه که در همان مکان از دنیا رفتند، به خاک سپرده شدند.‏ در حال حاضر مرقد شریف رسول خدا (ص) چسبیده به مسجد النبی و جزو آن مسجد است.

شهادت امام سوم شیعیان، امام حسن مجتبی (ع)

بعد از آنکه حکومت اموی صلح را بر امام حسن (ع) تحمیل کرد، با اینکه این حکومت به بسیاری از اهداف خود رسیده بود، اما حضور امام حسن (ع) مانع از به اجرا درآوردن برخی از افکار شوم آنان بود؛ از این رو از هر راهی برای به شهادت رساندن وی استفاده می‌کردند، بعد از بررسی‌های بسیار آنها جعده همسر امام حسن (ع) را مناسبترین فرد برای رسیدن به این هدف پلید دیدند.

تا اینکه مروان صد هزار درهم به جعده بصورت کاملا محرمانه ارسال کرد و به وی قول ازدواج با یزید را در ازای به شهادت رساندن همسرش، امام حسن مجتبی را داد. به همین دلیل جعده آن حضرت را در روز ۲۸ صفر در سال‌های ۴۹ ، ۵۰ و یا ۵۱ هجری قمری با ریختن زهر در آب آشامیدنی مسموم کرد و طولی نکشید بر اثر آن، امام حسن (ع) به شهادت رسید و در قبرستان بقیع به خاک سپرده شد.

حجت‌الاسلام اصغر همایونی، کارشناس مذهبی اظهار کرد: در برخی روایات، ماه صفر را به نحوست یاد کرده‌اند و تعدادی از علما مانند شیخ عباس قمی به علت رحلت اشرف مخلوقات و وقوع جنگ‌های مختلف اعم از جنگ صفین و یا اسارت اهل بیت(س)، آن را نحس دانسته‌اند. 

وی با تشریح سیره پیامبر(ص) افزود: هر پیامبری که مبعوث می‌شد، از سوی خداوند متعال دارای معجزات مقطعی یا استمراری مانند قرآن بود، اما وقتی به سیره پیامبر(ص) و اخلاق ایشان در قرآن رجوع می‌کنیم، اخلاق پیامبر(ص) بالاتر از نعمات  اعطا شده به انسان و به عنوان دریای بی‌کران یاد شده است. 

حجت‌الاسلام همایونی با اشاره به ظهور پیامبر(ص) در میان اعراب جاهل گفت: پیامبر(ص) در عصر جاهلیت و در میان اعراب مبعوث شدند که به تعبیر امام علی(ع) در نهج‌البلاغه، رفتار بد مردم عرب عمده‌ترین دلیل فرستاده شدن ایشان در میان آنها بود؛ ایشان مبعوث شدند و اعراب را از بدعت نجات دادند که در میان این جوّ پر از بدعت و تعصبات قومی، افرادی چون مقداد و ابوذر را بوجود آوردند.   

وی در رابطه با ویژگی‌های پیامبر اکرم (ص) خاطرنشان کرد: یکی از بزرگترین ویژگی‌های پیامبر اکرم(ص)، سعه‌ی صدر ایشان بود که به تعبیر خود پیامبر(ص)، هیچ پیامبری به اندازه‌ی ایشان در راه توحید معذب نشده و سختی‌های بسیاری را تحمل نکرده است؛ ایشان آن چنان برای اعراب، خود را فدا کرد که خداوند در قرآن فرموده‌اند که این قدر خود را عذاب نده.

وی اضافه کرد: پیامبر(ص) هیچ جنگی را آغاز نکرد بلکه تمامی جنگ‌ها بر ایشان تحمیل شد؛ بسیاری از منافقین ایشان را اذیت کردند، اما آن چنان بزرگوار بودند که هیچ کس را نفرین نکردند.

امام حسن(ع) به لقب «کریمه اهل بیت» معروف بود

این کارشناس مذهبی در ارتباط با رفتارهای امام حسن(ع) متذکر شد: رفتار اهل بیت(ع) در راستای سیره پیامبر(ص) بود لذا امام حسن(ع) به «کریم اهل بیت» معروف بودند که نه تنها دوست و آشنا بلکه حتی معاویه که بزرگترین دشمن او بود، از ایشان به عنوان کریم اهل بیت یاد می‌کردند. 

وی ادامه داد: هرکس در مدینه با مشکلی مواجه می‌شد، نزد ایشان می‌آمد؛ روزی مرد متاهلی نزد امام حسن(ع) آمد و گله کرد که ازدواج کرده‌ام، اما خانواده همسرم مرا به دلیل نداشتن خانه تحت فشار قرار داده‌اند، ایشان بلافاصله کلید خانه‌ی خود را به او داد. 

وی همچنین بیان کرد: امام حسن(ع) سه بار کل اموال خود را بخشیده‌اند و بارها بی‌کران به فقرای مدینه کمک مالی کرده‌اند چرا که خود ایشان در میان تمام مستحبات، کمک به مردم را بالاتر از همه دانسته‌اند.

حجت‌الاسلام همایونی با اشاره به تلاش فراوان منافقین برای ترور پیامبر(ص) گفت: خداوند در قرآن می‌فرمایند که دشمن‌ترین افراد نسبت به طایفه‌ی اهل بیت(ع) و مسلمانان، یهود و مشرکین هستند که البته اولویت به ترتیب با یهود، مشرکین و سپس با منافقین است؛ یهودیت بارها برای ترور پیامبر(ص) تلاش کردند که نمونه‌ای از آن در جنگ تبوک است.

وی با بیان اینکه پیامبر(ص) در آخرین لحظات مرگ خود هیچ آیه‌ای را به اندازه‌ی «ثقلین» و «منزلت» یاد نکردند، گفت: بزرگترین مشکل امت اسلامی، نبود وحدت در میان آنها است که داعش و طالبان مصداق بارزی از خوارج هستند و مرجعیت دینی را از بین برده‌اند.

سیره پیامبر(ص) از اهمیت بالایی برخوردار است

حجت‌الاسلام همایونی متذکر شد: سیره پیامبر اکرم(ص) بسیار مهم است، آن چنان رفتار کردند که خلق‌وخو ایشان در مدت کم، اعراب جاهل را یکتاپرست کرد.

وی تاکید کرد: تاریخ تکرار می‌شود لذا به فرموده‌ی امام علی(ع) باید تاریخ را بسیار خواند و با بررسی سیره پیامبر(ص) به دشمن‌شناسی رسید. 

اعمال روز ۲۸ صفر

این روز مانند بسیاری از روزهای دیگر اعمال مستحبی دارد که در مفاتیح الجنان نیز ذکر شده است.

صدقه دادن

صدقه دادن در ماه صفر به ویژه در روزهای پایانی این ماه که وفات پیامبر گرامی اسلام(ص) و شهادت امام حسن مجتبی(ع) و امام رضا(ع) در آن واقع شده است بسیار سفارش شده است.

خواندن ۱۰ مرتبه دعای مخصوص ماه صفر

خواندن دعای یا شَدِیدَ الْقُوَی در تمام روزهای ماه صفر از توصیه‌های اکید است. در این دعا می‌خوانیم: «یا شَدِیدَ الْقُوَی وَ یَا شَدِیدَ الْمِحَالِ یَا عَزِیزُ یَا عَزِیزُ یَا عَزِیزُ ذَلَّتْ بِعَظَمَتِکَ جَمِیعُ خَلْقِکَ فَاکْفِنِی شَرَّ خَلْقِکَ یَا مُحْسِنُ یَا مُجْمِلُ یَا مُنْعِمُ یَا مُفْضِلُ یَا لا إِلهَ إِلَّا أَنْتَ سُبْحانَکَ إِنِّی کُنْتُ مِنَ الظَّالِمِینَ فَاسْتَجَبْنا لَهُ وَ نَجَّیْناهُ مِنَ الْغَمِّ وَ کَذلِکَ نُنْجِی الْمُؤْمِنِینَ وَ صَلَّی اللَّهُ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ الطَّیِّبِینَ الطَّاهِرِین‏‌؛ ای سخت نیرو، و ای سختگیر!‌ای عزیز،‌ای عزیز،‌ای عزیز! خوارند از بزرگی‏ ات همه خلقت. پس کفایت کن از من شرّ خلق خودت را،‌ ای احسان بخش!‌ ای نیکوکار!‌ ای نعمت بخش!‌ ای عطا دِه!‌ ای که معبودی جز تو نیست! منزهی تو! به راستی من از ظالمانم. اجابت کردیم برایش و نجاتش دادیم از غم و همچنین نجات دهیم مؤمنان را و صلوات خدا بر محمّد و آل پاک و پاکیزه‏ اش!

روزه گرفتن

بر روزه گرفتن در روزهای ابتدایی، میانی و پایانی هر ماه تأکید بسیاری شده است، بر همین اساس، روزه در ۲۸ ماه صفر نیز که از روزهای پایانی این ماه قلمداد می‌شود، دارای ارزش بسیاری است.

غسل کردن

از آنجا که یکی از اعمال ۲۸ صفر، خواندن زیارت حضرت رسول(ص) است، مستحب است که قبل از خواندن زیارت حتی از راه دور، غسل انجام شود.

خواندن زیارت حضرت محمد(ص) از راه دور

شیخ مفید و سید بن طاووس گفته‌‏اند که چون در غیر مدینه طیبه خواهی حضرت رسول(ص) را زیارت کنی، غسل کن و شبیه به قبر در پیش روی خود بساز و اسم مبارک آن حضرت را بر آن بنویس و بایست و دل خود را متوجه آن حضرت گردان و زیارت ایشان را بخوان.

خواندن زیارت امام حسن مجتبی(ع) از راه دور

زیارت امام حسن مجتبی(ع) در روز شهادت آن حضرت نیز از اعمال مستحبی ۲۸ صفر است، همچنین به دلیل اینکه رحلت حضرت رسول(ص) بزرگ‌ترین مصیبت در جهان اسلام است، در این روز بر تعطیل شدن بازارها و دوری از انجام هر گونه فعالیت کاری سفارش بسیاری شده است.

روز ۲۸ صفر یکی از مهمترین روزهای تاریخ اسلام است که به گفته‌ی روایات، رحلت رسول گرامی اسلام (ص)، بزرگترین مصیبت در جهان محسوب می‌شود لذا با الگو گرفتن از سیره پیامبر(ص) و امام حسن(ع) باید راه ابن بزرگواران را جامعه ادامه داد.