درباره زندگی و آثار احمد گل‌محمدی

تولد و تحصیلات

احمد گل‌محمدی در ۱۳۴۷ در ارسباران (استان آذربایجان شرقی) به دنیا آمد. وی پس از گذراندن تحصیلات مقاطع ابتدایی، راهنمایی و دبیرستان، در رشته علوم سیاسی دانشگاه تهران پذیرفته شد و تحصیلات خود را تا دوره دکتری در این دانشگاه به اتمام رساند.

فعالیت‌های علمی

گل‌محمدی بعد از اتمام تحصیل به عنوان عضو هیات علمی دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه علامه طباطبایی پذیرفته شد. وی در این دانشگاه عضو کمیته علمی بررسی وحدت و هویت ملی بود و فعالیت‌هایی همچون همکاری در تنظیم آیین‌نامه وظایف اعضای هیئت علمی پژوهشی، ویراستاری علمی مجموعه سخنرانی‌های هفته پژوهش، عضویت در شورای برنامه‌ریزی و کمیته شورای انتشارات دانشکده علوم سیاسی و عضویت در کمیته همایش تاریخ و علوم سیاسی و … را نیز داشت.

۱-مترجم و معلم سیاست

از دکتر احمد گل‌محمدی به عنوان «مترجمی که در علم سیاست معلم بود» نام برده می‌شود. وی متولد سال ۱۳۴۷ در ارسباران و عضو هیات علمی گروه علوم سیاسی دانشگاه علامه طباطبایی بود.

دکتر گل‌محمدی کتاب و مقالاتی به صورت تالیف و ترجمه از خود به یادگار گذاشت که از مهمترین آنها می‌توان به «کتاب جهانی شدن، فرهنگ، هویت، اسناد فداییان اسلام، چیستی، ‌تحول و چشم‌انداز دولت، ایران بین دو انقلاب اثر یرواند آبراهامیان؛ درآمدی انتقادی بر تحلیل سیاسی اثر کالین‌ های؛ درآمدی بر فلسفه تاریخ اثر مایکل استنفورد؛ معنا، فرهنگ و زندگی اجتماعی اثر استوارت هال و...» اشاره کرد.

گل‌محمدی دیدگاهش در مورد تاریخ، دولت، قدرت سیاسی، فرهنگ و ... را در قالب کتاب، مقاله، مصاحبه و ... در اختیار علاقمندان به این حوزه گذاشت. وی معتقد بود که «نقطه تلاقی همه علوم با تاریخ این است که تاریخ امکان و عرصه‌ای را در راستای اصلاح، ارتقا و بهبود این علوم فراهم می‌کند. به عبارت دیگر تاریخ داده‌ها، یا بستر یا آزمایشگاهی را برای سایر علوم فراهم می‌کند تا علوم بتوانند دارایی‌های مفهومی و نظری خودشان را نقد کنند و محک بزنند، به ویژه در حوزه علوم انسانی زیرا هستی‌های انسانی و اجتماعی به معنای متعارف آزمایش‌پذیر نیستند».

۲- فعالیت در میدان میان­‌رشتگی تاریخ و سیاست

دکتر «علیرضا ملائی‌توانی» عضو هیات علمی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی در یادداشتی با عنوان «پلی میان سیاست و تاریخ» معتقد است که مرحوم دکتر احمد گل‌­محمدی در حوزه مسائل مهم و بحث­‌انگیز علوم انسانی از جمله هویت، فرهنگ، دولت، جهانی­‌ شدن و روش‌­شناسی و فلسفه تاریخ تفکر و تحقیق می­‌کرد.

علاقه او به فعالیت در میدان میان­‌رشتگی تاریخ  و سیاست نه از سر تفنن که از سر دغدغه، ضرورت و انگیزه­‌مندی پدید آمده بود. چنان که از همان زمان تحصیل در دوره­‌های کارشناسی ارشد و دکتری علوم سیاسی به میدان سندپژوهی کشانده شد.

شاید مهم‌ترین خدمت دکتر گل­‌محمدی به دانش‌­آموختگان تاریخ ورود قدرتمندان‌ه­اش به قلمرو مباحث نظری و روش­‌شناختی تاریخ باشد که هم در قالب سخنرانی، گفتگو و نشست تخصصی و هم در قالب ترجمه کتاب­‌های ارزشمند نتایج خود را بروز داد و بسیاری از تشنگان این مباحث را سیراب کرد.

۳- انسانی شریف و نیک‌نفس

دکتر «حسن حضرتی» عضو هیات علمی گروه تاریخ دانشگاه تهران در یادداشتی با عنوان «عمیق می‌اندیشید و زیبا رهنمود می‌داد» با زنده نگه داشتن یاد و خاطره دکتر گل‌محمدی، می‌نویسد که آنهایی که از نزدیک او را می‌شناختند، نیک می‌دانند که چه سرمایه گران‌بهایی از دست رفت. احمد معلمی توانا، مترجمی مسلط، پژوهشگری دقیق و بالاتر از همه این‌ها انسانی شریف، نیک‌نفس و پرهیزکار بود. هماره دغدغه ایران را داشت و دل‌نگران مردم نجیب این دیار بود و آینده‌ای که تیره‌وتار می‌نماید.

احمد را از سال ۱۳۷۹ می‌شناختم. در هر محفل علمی از او می‌آموختم. بی‌ادعا و متواضعانه رفتار می‌کرد اما عمیق و دقیق می‌اندیشید و زیبا رهنمود می‌داد... در هر موقعیتی قرار گرفت وظیفه اصلی خود را به عنوان یک معلم فراموش نکرد.

سی‌ام مردادماه سال گذشته، «احمد گل‌محمدی» نویسنده، مترجم و استاد علوم سیاسی، از نخبگان فرهنگی و ‌سرمایه‌های انسانی کشور که پژوهش‌های ارزنده‌ای در حوزه تاریخ، علم سیاست، دولت و فرهنگ از خود به یادگار گذاشت؛ بر اثر کرونا از دنیا رفت. 

عطنا را در شبکه های اجتماعی دنبال کنید:

اینستاگرام                                              تلگرام