مؤلفه هاي قرآني اتحاد ملي و انسجام اسلامي در آرمان شهر مهدوي

عطنا - مهدی سلطانی رنانی - اتحاد ملي و انسجام اسلامی، رمز پیروزی و ماندگاری جامعه بشری در همه عرصه ها است و اختلاف و تفرقه، عامل انحطاط و شكست آنان است؛ زيرا در قرآن كريم، تمام بشريت، امّت واحد، قلمداد شده و داستان و تاريخ امّت های پيشین زمينه و عبرتی كارساز برای اهل خرد به شمار آمده است، تا از تفرقه بپرهيزند.

در جامعه مهدوی (مدينه فاضله عصر موعود) نيز اتحاد ملی و انسجام اسلامی از ابعاد عظمت حركت مهدوي در بعد گسترده جهاني به شمار مي آيد و به وسيله آن، به سوی تحقق آرمان هاي الهی در اين اجتماع گام بر داشته مي شود؛ زيرا ياوران مهدي، يكرنگ و يك دلند: «قلوبهم مجتمعة » مبناي حركت آنان، خدا خواهی و خدا پرستی مطابق شريعت الهی و دستورات عظيم و انسان ساز قرآن كريم است؛ به گونه ای كه بدون پشتوانه قرآنی و الهی، هرگز آرمان معنوی اتحاد ملی و انسجام اسلامی محقق نخواهد شد و تشتّت و اختلاف، سراسر جوامع بشری را فراخواهد گرفت؛ بنابراين انديشه ساختن مدينه فاضله ای كه در آن، شهروندان، متحد و منسجم، فضيلت محور و ارزش مدار زندگي كنند، نيازمند توجّه به قوانین الهی است كه توسط قرآن كريم و سخنان اهل بيت براي تمام ياوران مهدي  و آرزومندان حضور در آرمان شهر مهدوی ترسيم و تعيین شده است.

مولفه های اتحاد ملی و انسجام اسلامی

بدون ترديد، همه افراد بشر، داراي فطرت پاك الهی و برخوردار از زندگي اجتماعي هستند. به فرموده علامه طباطبايی، نتيجه معناي «كان الناس اُمةً » به معنای این است که انسان، موجودی اجتماعی و نيازمند حضور در اجتماع است و انسان، موجودی است كه به اتحّاد و انسجام درونی رغبت داشته و حضور او در اجتماع اين تمايل را رنگین تر می سازد.

با توجه به اين كه بر اساس وعده خداوند در قرآن كريم، جامعه بشری به سوي گسترش روز افزون اسلام و تحقق اراده ی الهی مبنی بر حاكميت مطلق ارزشهای خداوندی در حال حركت است و در آينده، جامعه جهانی واحد و تكامل يافته ای به رهبری مهدي موعود تشكيل خواهد شد كه در آن، همه ارزشهاي امكاني و بالقوه انسانيت، به فعليت مي رسد و انسان، به كمال و سعادت واقعی خويش دست خواهد يافت، رسالت همه مذاهب و فرق اسلامی، برنامه ريزی و گام برداشتن در جهت تحقّق جامعه ای متّحد و منسجم بر طبق اهداف نبوي صلى الله عليه وسلم و بر مبناي قرآن و سیره معصومان مي باشد كه همان نيل به عصر ظهور (مدينه فاضله موعود) و آرمان شهر مهدوی است.

اين امر، نيازمند ايمان كامل، شرح صدری خداداد، اراده پولادين، رحمتی فراگير، تلاشی طاقت فرسا، صبر جميل درشأن فرمان الهی با اسوه پذيري از پيامبر اعظم صلى الله عليه وسلم است. زيرا پیروی از او و الگو قرار دادنش، حيات بخش می باشد و مشتاقان به ظهور و فرج مهدی آل محمد  را آماده تر و پايدار تر می كند.

شاخص های ارمانشهر مهدوی

1- عدالت: رعایت عدالت در زندگی اجتماعی، از مبانی مهم اتحاد ملی و انسجام اسلامی در آرمان شهر مهدوی است. عدالت مورد نظر در جامعه موعود، ریشه در ولا ءها و ولایت های موقّتی و غیر اسلامی ندارد، بلكه بر گرفته از ولایت اصیل الهی و در مسیر آن است. اقامه عدل، فرمان خداوند است و از اهداف اصلی جامعه مهدوی در مسیر بعثت انبیای الهی و ولایت معنوی اولیای خداوند متعال است.

2- مهرورزی: توجه به مؤلفه ی مهرورزی، با از بین بردن زمینه های كینه و ایجاد فضای اخوّت و برادری، از اقدامات و برنامه های اساسی گسترش اتحاد ملی و انسجام اسلامی در آرمان شهر مهدوی است؛ زیرا صمیمیت و صفا با التفات به این مؤلفه عظیم، بین مردم و اعضای جامعه مهدوی به طور كامل امكان پذیر می شود؛ یعنی با مولفه مهرورزی پایه های صفا و صمیمت بین اعضای جامعه مهدوی شكل گرفته و تقویت می گردد و روابط آنها محبت آمیز و به دور از تکبر می شود و در مسیر مطلوب خود قرار می گیرد كه مبانی آن، بر گرفته از قرآن كریم است.

3- تعاون و همدلی: بسط و گسترش اصل تعاون و همدلی اعضای جامعه اسلامی، یكی از مؤلفه های اساسی تبلور اتحاد ملی و انسجام اسلامی در آرمان شهر مهدوی است. مبنای مؤلفه مذكور را دیدگاه اسلام در این خصوص تشكیل می دهد: «اعضای جامعه اسلامی عضو یك پیكرند كه در شادی و غم یكدیگر شریك می باشند؛ آنان باید دست به دست هم بدهند تا با همكاری و تعاون مشكلات را حل کنند.

4- انفاق و احسان: از مهم ترین برنامه ریزی های قرآنی و اقدامات اساسی جامعه اسلامی برای نیل به سعادت و ایجاد آمادگی و نشاط در نهاد معنوی افراد در راستای تبلور اتحاد ملی و انسجام اسلامی و حضور در جامعه جهانی و سراسر نور موعود، چنین است: بهسازی وضعیت عمومی افراد جامعه، محرومیت زدایی، مبارزه با فقر، رسیدگی به ضعفا و ایتام و زیردستان از طریق برنامه ریزی های كلان، تدوین و اجرای قوانین توزیع عادلانه ثروت، و بر آوردن آن ها به وسیله آن چه خداوند روزی كرده، اعطای وام و مهلت دادن برای ادای آن، نیكو كاری و پرداختن صدقه به محرومان نه از سر ترحم و همراه منت و اذیت و فخر فروشی، بلكه از سر شریك دانستن فقرا در ثروت خویش كه به عنوان راه كارهای قرآنی وحدت و انسجام معنوی انفاق و احسان مطرح می باشند.

5- امر به معروف و نهی از منكر: پی افكندن نظارت همگانی، توصیه متقابل مسلمانان به حق و كنار نهادن رخوت، سستی و بی تفاوتی به امور اجتماعی با مؤلفه امر به معروف و نهی از منكر، از مهم ترین راه كارهای قرآنی توسعه اتحاد ملی و انسجام اسلامی برای نیل به عصر ظهور و آمادگی برای حضور در جامعه آرمانی مهدوی به شمار می رود. قرآن كریم، جامعه اسلامی را به دلیل اجرای امر به معروف و نهی از منكر در آن، بهترین جوامع، و جامعه مهدوی را نمونه ای عالی برای تبلور این ویژگی در سطح آن می داند. زیرا به وسیله ترویج و اشاعه صحیح این دو فریضه بزرگ الهی در آرمان شهر مهدوی، راهها امن می گردد و كسب و كار مردم به طور كامل حلال می شود و حقوق افراد تأمین می گردد.

6-  مبارزه جدی با هر گونه فساد: خداوند، به هیچ وجه فساد را بر نمی تابد و جامعه اسلامی را بدون فساد میخواهد؛ به همین دلیل، در آیات بسیاری از كتاب آس انی خود، آدمیان را از ارتكاب هر گونه فساد نهی می كند. در جامعه آرمانی مهدوی نیز مبارزه جدی با هر گونه فساد، از شاخصه های گس رده و جهانی عدل به ش ار می آید. با حاكمیت مهدوی، اختلافات وبی عدالتی ها كه منشاء اصلی فسادند، از بین م یرود.

7- سامان دهی امور و به سامان بودن آن مدینه فاضله اسلامی، در حقیقت، آرمان شهر رفاه و آسایش همیشگی و همگانی است؛ زیرا امور مختلف مردم، هرگز به حال خود رها نمی شود و با چاره اندیشی، طرح و برنامه اجرایی صحیح و سامان دهی و فراهم بودن امكانات، در جهت به سامان كردن مسائل اقدام می شود.

نتیجه

جامعه آرمانی مهدوی، در سایه سار اتحاد ملی و انسجام اسلامی با مؤلفه های قرآنی عدالت، مهرورزی، تعاون و همدلی، انفاق و احسان، امر به معروف و نهی از منكر، مبارزه جدی با فساد و سامان دهی و به سامان بودن امور، حتماً و بر اساس وعده خداوند در قرآن كریم محقّق خواهد شد مطابق فرمایش عمیق علامه طباطبایی رحمه الله علیه، كاوش عمیق در احوال كائنات، نشان دهنده این است كه انسان، در جایگاه جزئی از كائنات در آینده به غایت و كمال خود خواهد رسید و همه انسان ها، متحد و منسجم در سایه استقرار اسلام و با مدیریت الهی و تكامل مجتمع انسانی در سطح جهانی به زندگی كاملاً ایده آل و مطلوب دست خواهند یافت كه همان حكومت جهانی موعود و سراسر معنوی مهدی آل محمّد صلی الله علیه و آله می باشد و به مدینه فاضله اسلامی معروف است. جوامع، تمدن ها و فرهنگ ها، به سوی یگانه شدن، متحدالشكل شدن و در نهایت امر، ادغام شدن در یكدیگر سیر می كنند و آینده جوامع انسانی، اجتماع جهانی واحد تكامل یافته ای است كه در آن، مؤلفه های قرآنی اتحاد ملی و انسجام اسلامی شكل می گیرد؛ تمام ارزشهای امكانی انسانیت به فعلیت می رسد و انسان، به سعادت و كمال واقعی و بالاخره به انسانیت اصیل خود خواهد رسید.

منبع: فصلنامه ی امت واحده، سال دوم، شماره 3 تیر ماه 1401 هجری شمسی، ویژه نامه عید سعید قربان

عطنا را در شبکه های اجتماعی دنبال کنید:

اینستاگرام                                              تلگرام