توجه ویژه به حوزۀ علوم انسانی در بیانیۀ پایانی نشست معاونان آموزشی دانشگاه‌های کشور

عطنا- معاونان آموزشی دانشگاه‌های کشور در بیانیه پایانی پنجاه و هشتمین اجلاس معاونان آموزشی و تحصیلات تکمیلی دانشگاه‌های سراسر کشور، بر توجه ویژه به حوزه علوم انسانی و حمایت از برنامه طرح تحول آموزشی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، برای تحقق دانشگاه تمدن‌ساز و حکمت بنیان، تاکید کردند.

متن اجلاس معاونان آموزشی دانشگاه‌های سراسر کشور که در روز‌های ۱۵ و ۱۶ تیرماه به میزبانی دانشگاه فردوسی مشهد برگزار شد، به شرح ذیل است:

بسم الله الرحمن الرحیم

هُوَ الَّذی بَعَثَ فِی الأُمِّیّینَ رَسولًا مِنهُم یَتلو عَلَیهِم آیاتِهِ وَیُزَکّیهِم وَیُعَلِّمُهُمُ الکِتابَ وَالحِکمَةَ وَإِن کانوا مِن قَبلُ لَفی ضَلالٍ مُبینٍ (سوره مبارکه جمعه-آیه دوم)

شرکت کنندگان در این اجلاس در جوار حرم مطهر ثامن الائمه امام رضا (علیه السلام)، ضمن تجدید میثاق با آرمان‌های حضرت امام خمینی (ره) و بیعت مجدد با رهبر حکیم و فرزانه انقلاب اسلامی حضرت آیت الله امام خامنه‌ای (مد ظله العالی) و تاکید بر پیگیری مجدانه برنامه‌ها و طرح تحول دولت سیزدهم در حوزه علم و آموزش عالی، به بررسی کارشناسی مسائل جاری و آتی حوزه آموزش عالی و طرح تحول آموزش وزارت علوم، تحقیقات و فناوری پرداختند. شرکت کنندگان در این اجلاس بر اهمیت رویکرد تحولی حوزه آموزش عالی در گام دوم انقلاب اسلامی و حرکت به سمت دانشگاه تمدن ساز مبتنی بر حکمت و دانائی تاکید نمودند. در این اجلاس طرح تحول آموزش در قالب ۹ کمیته تخصصی با حضور معاونان محترم آموزشی دانشگاه‌ها و موسسات آموزش عالی مورد بررسی و تحلیل قرار گرفت و با توجه به تجربه موفق مشارکت معاونین آموزشی دانشگاه‌ها و موسسات آموزش عالی در تصمیم ­سازی­های معاونت آموزشی وزارت علوم مقرر شد تا کمیته‌های مذکور به طور دائمی در معاونت آموزشی تشکیل شوند تا هم ­افزایی در همه اجزاء تصمیم گیری جاری شود. در پایان شرکت کنندگان در این اجلاس در راستای تحقق دانشگاه تمدن ساز، حکمت بنیان و تولید علم نافع بر بند‌های چهارده گانه ذیل به عنوان بیانیه اجلاس تاکید کردند:

- تحقق دانشگاه تمدن ساز در تراز انقلاب اسلامی نیازمند رویکردی حکمت بنیان بر اساس آموزه‌های اسلامی و الگوی اسلامی- ایرانی پیشرفت است و اولویت‌های راهبردی اعلامی معاونت آموزشی در طرح تحول آموزش، را رویکردی تحول­گرایانه و سرآغازی برای تحقق دانشگاه تمدن ساز و حکمت بنیان می‌دانیم. از این رو تمام تلاش و همت خود را جهت نهادینه سازی این مهم و تحقق آن در فعالیت‌های آموزشی به کار خواهیم گرفت.

- ضمن حمایت از تصمیم علمی و تحولی در تفکیک شورای گسترش آموزش عالی و شورای عالی برنامه ریزی آموزش عالی، بر تقویت جدی این دو شورای محوری آموزش عالی تاکید کرده و در همین راستا تدوین نظام حکمرانی آموزش عالی در بخش آموزشی را با هماهنگی نهاد‌های مسئول در راستای شفافیت و تضمین کیفیت آموزش عالی خواستاریم.

- به منظور افزایش کارآمدی و تقسیم کار ملی در سطح دانشگاه‌ها و موسسات آموزش عالی بر اجرای هر چه سریع‌تر طرح ماموریت گرایی دانشگاه‌ها و موسسات آموزش عالی در قالب الگویی علمی و کاربردی و با توجه به آمایش آموزش عالی، ظرفیت‌های دانشگاه و نیاز‌ها و مسائل کشور در سطوح استانی، منطقه ای، ملی و بین المللی تاکید می‌شود.

- با توجه به اهمیت جایگاه اساتید در فرایند شاگردپروری و ارتقاء تربیتی و علمی دانشجویان، آئین نامه و سازوکار‌های کنونی پذیرش دانشجویان دکتری با رعایت اصول استادمحوری و مبتنی بر تقاضا اصلاح شود و شرایط حضور دانشجویان دکتری به عنوان پژوهشگران تمام وقت در دانشگاه‌ها و موسسات آموزش عالی فراهم شود. همچنین در راستای افزایش تحرک نیروی انسانی و انتقال تجربیات و دانش علمی زیرساخت‌های قانونی جهت تسهیل جابجایی اعضای هیئت علمی میان گروه ها، دانشکده‌ها و دانشگاه‌های مختلف توسط معاونت آموزشی پیش بینی شود.

- جذب نخبگان و استعداد‌های درخشان در دوره‌های تحصیلات تکمیلی از جمله تجربیات موفق دانشگاه‌ها و موسسات آموزش عالی می‌باشد. در همین راستا پیشنهاد می‌شود ضمن اصلاح مصادیق شناسائی استعداد‌های درخشان و گسترش آن به حوزه‌های دیگر همچون کارآفرینی، فرهنگی و فناوری، افزایش سهم و تسهیل شرایط حضور بدون آزمون ایشان در دوره‌های تحصیلات تکمیلی در دستور کار قرار گیرد.

- ادامه تحصیل برگزیدگان المپیاد‌های دانش آموزی و دانشجویی و رتبه‌های برتر کنکور سراسری در رشته‌های علوم پایه و انسانی دارای اهمیتی ویژه در پیشرفت بنیان‌های علمی و فناوری کشور می‌باشد؛ بنابراین همکاری ویژه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری و بنیاد ملی نخبگان برای ارائه امکانات و تسهیلات به ایشان جهت ادامه تحصیل در رشته‌های منتخب تا بالاترین مقطع مورد تاکید می‌باشد.

- بازنگری و یکپارچه سازی در مقررات آموزشی دانشگاه‌ها و موسسات آموزش عالی با رعایت اصول انعطاف پذیری، تضمین کیفیت آموزشی و با اولویت نظام نامه آموزش الکترونیکی مورد تاکید می‌باشد.

- با توجه به اهمیت و حساسیت علوم انسانی و جایگاه ویژه استادان در علوم انسانی لازم است در آئین نامه جذب، ارتقاء و نگهداشت اساتید براساس مولفه‌های متمایزی، چون شاگردپروری، صلاحیت‌های دانشی، توان حل مساله و توان پاسخگویی به مسائل کلان دولت، جامعه و کمک به تولید علوم انسانی اسلامی، بازنگری‌های مورد نیاز انجام شود.

- ضمن تاکید بر اهمیت بازنگری مستمر محتوا و برنامه درسی رشته‌های علوم انسانی با رویکرد اسلامی، پیشنهاد می‌شود با توجه به ظرفیت‌های منطقه ای، اختیارات بیشتری به دانشگاه‌های کشور درحوزه برنامه ریزی آموزشی این رشته‌ها داده شود.

- آئین نامه رتبه بندی دانشگاه‌ها براساس شاخص‌های کیفی و حسب رویکرد ماموریت گرایی دانشگاه‌ها و موسسات آموزش عالی بازنگری شود و در این راستا بکارگیری شاخص‌های جامع‌تر آموزشی در الگوی رتبه بندی ضروری است.

- بروزسانی و تصویب رشته‌های جدید منوط به داشتن پیوست آمایشی ماموریت گرایی و پیوست مهارتی باشد و رویکرد تحولی در حوزه آموزشی در زیرنظام‌های مهارتی کشور همچون دانشگاه فنی و حرفه‌ای و علمی و کاربردی نیز مدنظر قرار گیرد.

- با توجه به نگرانی‌ها و چالش‌های موجود در کیفیت نظام آموزش علوم انسانی و کمبود متن و محتوای قابل اتکا، ساماندهی جذب استعداد‌های با انگیزه و علاقه‌مند در علوم انسانی با تاکید بر رویکرد آمایشی و متوازن سازی کمیت دانشجویان پذیرفته شده در رشته‌ها و مناطق مختلف ضروری است.

- با توجه به اهمیت علوم و فناوری نوین و ضرورت روزآمدشدن و کاربردی شدن رشته‌ها در پیشرفت کشور، پیشنهاد می‌شود معاونت آموزشی وزارت علوم با همکاری دانشگاه‌ها و موسسات آموزش عالی، نسبت به ایجاد رشته ها، مراکز و دانشکده‌های جدید با رویکرد میان رشته ای، بین رشته‌ای و فرارشته‌ای اقدام نماید. در این مهم به نقش پراهمیت علوم انسانی در ارتباط با سایر علوم توجه ویژه شود.

- در راستای اصلاح ساختار زیرنظام آموزش عالی غیردولتی، بازنگری مقررات و قوانین در اولویت قرار گیرد.
ضمن تشکر از صاحب نظران و متخصصانی که در تدوین محور‌های بالا همکاری کردند. امیدوار است با همت مضاعف و تلاش مجاهدانه‌ی دانشگاهیان در عرصه‌های سیاستگذاری و اجرا، شاهد نقش آفرینی موثر دانشگاه‌ها در تحقق تمدن نوین اسلامی به عنوان آرمان بزرگ انقلاب باشیم.

والسلام علیکم و رحمه الله و برکاته

عطنا را در شبکه های اجتماعی دنبال کنید:

اینستاگرام                                              تلگرام