جهاد تبیین؛ یک جهاد نوین

عطنا - «جهاد تبیین » کلیدواژه ای است که رهبر انقلاب اخیراً چندین بار در بیاناتشان از آن یاد کرده اند اما چه چیزی باعث شده که این واژه به یکی از مهم ترین مفاهیمی که ایشان مطرح کرده اند تبدیل شود؟

در ابتدا اگر بخواهیم فضای امروزۀ جامعه را ملموس تر ترسیم کنیم، باید بگوییم جامعۀ امروز جامعه ای آمیخته به مشکلات اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی در کنار مردمی صبور و ظرفیت ها و منابعی عظیم است. در شرایطی که کشور از ناسپاسی برخی مسئولان رنج می برد، دشمنان انقلاب بیکار ننشسته اند و به دنبال تشدید مشکلات و بعضاً جابه جایی اصول و فروع مسائل کشور هستند.

این انقلاب از همان اول بالا و پایین بسیاری را تجربه کرده است. از جنگ تحمیلی گرفته تا جنگ نرم و رسانه ای. امروزه مهم ترین بستر دشمن برای نفوذ، فضای مجازی و به طور کلی رسانه است؛ زیرا وسایل ارتباط جمعی به یکی از گسترده ترین ابزارها مبدل گشته است و هر کسی به راحتی می تواند به این فضا دسترسی پیدا کند. علاوه بر آن، تأثیری که دشمن از این طریق می تواند بر اذهان عمومی بگذارد، مانند جنگ سخت آشکار نیست و زمان می برد تا اثرات آن نمایان شود و البته اثرات عمیق تری هم دارد؛ لذا امروز جنگیدن، از جهاتی پیچیده تر و سخت تر از جنگ با سلاح سرد است.

الزامات جهاد

برای انجام جهاد تبیین، باید اصول و قواعدی را رعایت کرد؛ از جمله: 

1-  تقویت ایمان و معنویت در خود: برای تداوم جهاد، باید ایمان، بصیرت و آگاهی خود را تقویت کنیم. این آگاهی باید از اهل معرفت و کتاب به دست بیاید.

2 - رعایت اخلاق: در فضای مجازی که هر حرفی به سرعت می تواند منتشر شود، انسان باید بیش از پیش ادب و اخلاق را رعایت کند. پرهیز از ترویج شایعات و بی اخلاقی ها و حرف های تند به بهانۀ انتقاد سازنده، مصادیقی از رعایت اخلاق در فضای مجازی هستند.

3- تحقیق برای فهمیدن مطلب: برای جهاد تبیین، ابتدا باید مطلبی که مطرح می شود را به درستی بفهمیم و حقیقت را از دروغ تشخیص دهیم تا بتوانیم آن را تبیین کنیم؛ لذا بعد از تشخیص نیازهای ضروری جامعه، باید با مطالعه، تحقیق و تأمل در آن حوزه، بر دانش خودمان بیفزاییم که امروزه این کار امکان پذیر و آسان تر از گذشته است تا تبیین به نحو احسن انجام بگیرد.

وظیفۀ اقشار مختلف

از آن جایی که جهاد تبیین فرمانی خطاب به همۀ اقشار جامعه است، لذا به وظایف چند قشر مهم می پردازیم:

1- مسئولان: مسئولان باید بدانند هیچ چیز به اندازۀ صحبت مستقیم با مردم کارساز نیست. هرچه مسئولین با مردم شفاف تر و صادقانه تر صحبت کنند، تأثیرپذیری حرف های دشمن کمتر می شود. دشمن در کنار تبلیغات خود، تلاش می کند تا موج ناامیدی را در میان مردم بیشتر کند؛ لذا اگر مسئولان کاری انجام می دهند باید به مردم بگویند تا دلشان گرم شود، به سؤالات و ابهامات مردم پاسخ دهند و موضوع را شفاف کنند تا دشمن نتواند از طریق این غبار ابهام، فتنه انگیزی کند. تبیین محکومیت مفسدین هم از همین قبیل است. اگر مفسد اقتصادی دریکی از دستگاههای حاکمیت پیدا شد، باید برخورد قاطع و صریح انجام شود تا فضای جامعه مشوش نشود. 

2- اساتید دانشگاه: اساساً دانشگاه می تواند به وسیله ای بسیار فعال برای حرکت، امید به مردم و روشنگری مبدل شود. کار فرهنگی در دانشگاه اصل است؛ یک کار حاشیه ای نیست. کار فرهنگی یعنی کاری که دل ها و ذهن ها را با فرهنگ انقلاب و اسلام آشنا کند. استادان ارزشی هم مانند دانشجویان، که مسئولان میدان را باید برای آنها باز بگذارند، فرماندهان این جنگ نرم هستند. باید در این میدان نقش آفرینی و از فضای دانشگاه برای تبیین استفاده کنند.

3- دانشجویان و جوانان: امروزه نه تنها باید خود دانشجویان حقیقت را تشخیص دهند، بلکه باید فضا و محیط پیرامونی خود را هم با بصیرت کنند. باید توجه داشت باطل همیشه عریان نیست، بلکه گاهی با لباس حق وارد میدان می شود. این تبیین، خنثی کنندۀ توطئۀ دشمن و تأثیرگذاری آن بر افکار عمومی است.

4- مطبوعات و رسانه ها: نظامی که مردم در آن نقش اصلی دارند، باید مردمش را آگاه کند. در نظام مردمی، مردم باید اهل
تحلیل باشند تا بتوانند در هر شرایطی درست و غلط را تشخیص دهند. این آگاهی بخشیدن از طریق مطبوعات سالم، انجام می شود. مطبوعات سالم یعنی مطبوعاتی که بنا بر عناد و بدجنسی نداشته باشد و نظام را تضعیف نکنند. امروزه برخی از مطبوعات، طوری قلم می زنند و تیتر م ینویسند، گویی همه چیز در این کشور از دست رفته است. انتقاد سازنده را باید از فضای تهمت و تشنج جدا کرد.

با توجه به موارد گفته شده، می توان این جهاد نوین را متعلق به همۀ اقشار جامعه و جزء حرکات ضروری در جامعۀ امروزی دانست. بخش قابل توجهی از مطالب ذکر شده، برگرفته از کتاب «جهاد تبیین » است که این کلیدواژه را در اندیشۀ رهبر معظم انقلاب بررسی می کند؛ لذا مطالعۀ این کتاب به خوانندگان محترم این یادداشت توصیه می شود.

عطنا را در شبکه های اجتماعی دنبال کنید:

اینستاگرام                                              تلگرام