دلایل پایین بودن نرخ تورم در تهران نسبت به سایر استان ها

عطنا – یک استاد دانشگاه معتقد است «احتمالا دلیل این که تورم در استان تهران نسبت به استان‌های دیگر کمتر است، مربوط به اقلامی می‌شود که محل توزیع آن‌ها از استان تهران است. هزینه‌ حمل کالاها متفاوت است و این هزینه حمل، تفاوت قیمت ایجاد می‌کند.»
 
در چند سال اخیر افزایش نرخ تورم یکی از مشکلات اصلی مردم بوده است. نرخ تورم معمولا به چند صورت و در بازه‌های زمانی مختلف اعلام می‌شود. در آخرین آمار اعلام شده از سوی مرکز آمار ایران، نرخ تورم در خرداد ماه افزایش یافته؛ به طوری که تورم سالانه ۴۳ درصد و تورم ماهانه ۲.۵ درصد افزایش یافته و تورم نقطه به نقطه نیز نسبت به خرداد ماه سال قبل به طور متوسط ۴۷.۶ درصد رشد داشته است.
 
در این میان استان تهران با تورم ۴۳.۱ درصدی کمترین میزان تورم در بین استان‌های دیگر را دارد. به عبارتی هزینه خانوارهای استان تهران در مقایسه با سال قبل ۴۳.۱ درصد رشد داشته، ولی سایر استان ها افزایش هزینه بیشتری داشته‌اند. در بین ۳۱ استان، ۱۵ استان با تورم بالای ۵۰ درصد دست و پنجه نرم می‌کنند که خانوارهای ایلامی با تورمی حدود ۵۶.۱ درصد در مقایسه با پارسال در صدر قرار دارند. این آمار همچنین نشان می دهد نرخ تورم در سایر استان های مرزی نیز به نسبت بیشتر است.
 
در این باره دکتر حسین توکلیان استادیار اقتصاد دانشگاه علامه طباطبائی در گفتگو با رسانه‌ تحلیلی دانشگاه علامه طباطبائی (عطنا) گفت: «احتمالا دلیل این که تورم در استان تهران نسبت به استان‌های دیگر کمتر است، مربوط به اقلامی می‌شود که محل توزیع آن‌ها از استان تهران است. هزینه‌ حمل کالاها متفاوت است و این هزینه حمل، تفاوت قیمت ایجاد می‌کند.»
 
این استاد دانشگاه در ادامه افزود: «در مورد استان‌های مرزی باید یک نکته را مدنظر قرار داد. این استان‌ها به دلیل وجود بازارچه‌های مرزی بسیار مورد توجه همسایگان قرار می‌گیرند. مردم کشورهای همسایه برای خرید به استان‌های مرزی ما مراجعه می‌کنند. در خرید کالا به این صورت، چون پرداخت به صورت ارز انجام می‌شود و از دیگر سو به این دلیل که تقاضا برای کالا بالاست، قیمت اجناس بالاتر می‌رود و بدین ترتیب تورم افزایش می‌یابد. این روند باعث می‌شود تا خرید کالا از بازارهای مرزی ایران برای مردم کشورهای همسایه ارزان تمام شود و در نتیجه تقاضا برای کالا افزایش پیدا کند. وقتی هم که تقاضا افزایش یابد، قیمت افزایش پیدا می‌کند.»
 
توکلیان در ادامه درباره بالا بودن نرخ تورم در استان‌های غیر مرزی نسبت به تهران، گفت: «در مورد استان های غیرمرزی هم باید هزینه‌ حمل و نقل و کرایه‌های بالا را یکی از دلایل افزایش قیمت کالا دانست. در مورد استان ایلام که بالاترین نرخ تورم را به خود اختصاص داده است، باید به درآمد پایین در این استان نیز توجه کرد. این موضوع باعث شده است تا وخامت اوضاع تورمی در این استان شدیدتر باشد. تمرکز درآمد در استان تهران است و هر چه که از مرکز دور شویم، توزیع درآمد کمتر می‌شود. در مورد استان‌های مرزی تقاضای زیاد برای کالا به همراه درآمدهای پایین، به تورم دامن زده است. در واقع شهرهای مرزی با مشکلی مضاعف روبه‌رو هستند.»
 
این عضو هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبائی در پایان با اشاره به نوع کالاهای صادراتی در مناطق مرزی و تاثیر آن روی نرخ تورم، بیان کرد: «در مورد شهرهای مرزی، تقاضایی که در مورد کالا وجود دارد، بیشتر از نوع اقلام مصرفی کشاورزی است. در حالی که کالاهای صنعتی در صادرات اهمیت ویژه‌تری دارند. اما صادرات این کالاها تاثیر مستقیمی روی زندگی مردم ندارد. از دیگر سو، ما به دلیل این که در بخش‌های دیگر تولید نداریم، عمده صادراتی که صورت می‌گیرد در مورد محصولات کشاورزی است. این محصولات در بازارچه‌های مرزی به ریال فروخته می‌شود و بدین ترتیب تورم افزایش پیدا می‌کند. مساله‌ دیگر نیز تفاوت نرخ ارز و قاچاق است که به تورم در شهرهای مرزی دامن‌ می‌زند.»