سومین همایش میراث تاریخی ایران در اوستیا برگزار شد

سومین همایش میراث تاریخی ایران در اوستیا در کتابخانه مرکزی و مرکز اسناد دانشگاه علامه طباطبائی برگزار شد.

به گزارش عطنا، در مراسم افتتاحیه این همایش، معاون پژوهشی دانشگاه علامه طباطبائی این جلسه را فرصتی برای آشنایی بیشتر بین دو ملت و ایجاد زمینه های همکاری دانست و گفت: دانشگاه علامه طباطبائی در برنامۀ خود، ارتباط با سایر دانشگاه های جهان به ویژه دانشگاه های همسایه را به کار گرفته است، حوزه فرهنگی و تمدنی ایران بسیار فراتر از حوزه جغرافیایی آن است که بخشی از تمدن بشریت است و با توجه به اشتراکات زیاد تاریخی ایران و قفقاز، فرصت های زیادی برای ایجاد همکاری های علمی محیا شده است.

دهقانی فیروزآبادی در ادامه افزود: دانشگاه علامه طباطبائی و دانشگاه اوستیا شمالی و داغستان در چند سال اخیر همکاری های زیادی داشته اند که ما تاکنون میزبان دانشجویان اوستیایی بوده ایم.

او بیان کرد: یکی از نقاط عطف همکاری های دوجانبه، امضای تفاهم نامۀ همکاری میان دانشگاه علامه طباطبائی و انستیتوی مطالعات اجتماعی اوستیا بوده است و امید به اجرای آن داریم.

وی ادامه داد: همچنین چاپ و انتشار دوکتاب به زبان فارسی و روسی مشترک بین استادان دانشگاه علامه طباطبائی و اندیشمندان اوستیایی یک نقطه عطفی است که ما خواهان اجرای وسیعتر این تفاهم نامه هستیم؛ به لحاظ بین المللی و سیاسی هم روابط مستحکم جمهوری اسلامی و فدراسیون روسیه و جمهوری های جنوبی آن از جمله قفقاز شمالی ایجاب می کند که این تعاملات علمی، وسیله ای برای رسیدن به اهداف و منافع مشترک دوطرف باشد.

در ادامه این نشست دکتر جان اله کریمی مطهر، رئیس انجمن ایرانی زبان و ادبیات فارسی به نوشته های نویسندگان قفقازی همچون تولستوی و لرمانتوف اشاره کرد و از تأثیر آنها بر ادبیات فارسی گفت.

طی این نشست همچنین کتاب «همایش علمی میراث تاریخی ایران در اوستیا» توسط دکتر فیروز آبادی و دکتر میرجلال الدین کزازی رونمایی شد.؛ این کتاب حاصل همکاری های یک سالۀ اوستیا و ایران بوده است.

دیانا ساکایوا، دبیر علمی روسی همایش، هیئت اعزامی دانشگاه اوستیا را از برترین های علوم انسانی معرفی کرد و گفت: دانشگاه علامه طباطبائی نخستین دانشگاه ایران بود که دست دوستی و همکاری را به سوی ما دراز کرد. وی در ادامه به نشانۀ تقدیر و تشکر از دست اندرکاران دانشگاه علامه طباطبائی، نشان طلایی دانشگاه اوستیا، تعدادی تقدیرنامه از استادان حاضر در جلسه و تعدادی کتاب را به  دکتر مریم شفقی، دیگر دبیر علمی این همایش اهدا کرد.

در ادامه این همایش، دکتر میر جلال الدین کزازی پس از خوش آمدگویی به هیئت اعزامی روس و سپاسگزاری از تقدیرنامه های آنها گفت: شما نه تنها میهمان بلکه میزبان مجلس نیز هستید که به سرزمین نیاکان خود بازگشته اید.

وی افزود: ایران فرهنگی بسیار فراتر و دورمرز تر از ایران هخامنشی، اشکانی و ساسانی بوده است؛ به عنوان مثال در گذشته، در چند کشور اروپایی آئین میترا برقرار بوده و مردم نسبت به برگزاری آن مقید بوده اند.

کزازی با تأکید بر شاهنامه و نارت‌نامه اوستیایی بیان کرد: برترین آفریدۀ ادبی پس از اسلام، شاهنامۀ فردوسی بوده است که همانند اوستیا که در ایران باستان کارکرد بسیار فراوانی داشته، در ایران پس از اسلام مورد استفاده قرار می گرفته است.

وی افزود: در رزمنامه های روسی ردپای شاهنامه را می بینیم از جمله رزمنامۀ پلنگینه پوش و رزمنامۀ اوستاییان، نارت‌نامه است زیرا درباره دلاوری به نام نارت است.

کزازی مطالعۀ ادبیات داغستان را وسیله ای برای شناخت ایران نوستالژیک دانست و گفت: ایرانیان فرصتی دارند تا با نارت‌نامه آشنا شوند و بیشتر با همسایگان قفقازی خود ارتباط گیرند؛ داغستان بخشی از قلمروی ایران فرهنگی است و ادب بسیار شورانگیزی دارد.

در ادامه ا.ب.ساتسایف نویسنده و زبان شناس قفقازی، از جلال الدین کزازی  به عنوان یک دانشمند بسیار میهن دوست و وطن پرست تمجید کرد. او همچنین از مریم شفقی، دبیر علمی همایش، تشکر و قدردانی کرد.

ساتسایف در ادامه به لغت نامۀ مشترک داغستان و ایران اشاره کرد و گفت: باید بر روی این لغات مطالعات بسیاری صورت گیرد؛ باستان شناسان باید ریشه کلمات را بررسی کنند تا به عمق روابط میان اوستیا و ایران نزدیک تر شوند.

پس از او، دکتر مامیوا، استاد ادبیات دانشگاه اوستیا به بیان نمادهای شر در ادبیات اوستیا و بازتاب جنبه های سنت ایرانی پرداخت و در سخنانی گفت: در زمان شوروی سابق، علوم انسانی بیشتر برای قومیت شناسی داخلی بود، اما امروز ما به کمک ارتباط خود با دانشگاه علامه طباطبائی به روند مثبتی در جهت ارتقای سطح فرهنگی مشترک خود دست یافته ایم.

در ادامۀ این نشست، ع.لی.کالیراد، کنسول ایران در ولایت قفقاز به بحث دربارۀ جنگ داخلی روسیه و وضعیت ایرانیان مقیم قفقاز در آن زمان پرداخت.

وی نام داودخان نصرت الوزاره را به کاربرد و از او به عنوان نخستین کنسول ایران در قفقاز و داغستان در اواخر عهد قاجار یاد کرد.

در پایان ساکایوا، دبیر علمی همایش، اعضای پژوهشکدۀ فرهنگ پژوهی دانشگاه علامه طباطبائی را به رسم مهمان نوازی به اوستیا دعوت کرد و از آنان خواست که در بهار 2020 به قفقاز شمالی بیایند و از دانشگاه آنان بازدید کنند.