دانشگاه­‌ها باید درس‌­های تخصصی رایانه و داده را به رشته‌­های علوم انسانی اضافه کنند

معاون دانشکده آمار، ریاضی و رایانه دانشگاه علامه طباطبائی گفت: برای توسعه هوش مصنوعی در حوزه علوم انسانی، دانشجویان باید با تکنیک­‌ها و مهارت­‌های هوش مصنوعی آشنا شوند. همچنین دانشگاه‌­ها باید درس­‌های تخصصی مثل کار با کامپیوتر و داده را به رشته­‌های علوم انسانی اضافه کنند.

دکتر محمدرضا اصغری اسکوئی، معاون دانشکده آمار، ریاضی و رایانه دانشگاه علامه طباطبائی در خصوص اولین همایش هوش مصنوعی و محاسبات نرم در علوم انسانی گفت: درباره حوزه هوش مصنوعی و علوم انسانی کار شده ولی همایشی با این هدف به صورت رسمی برگزار نشده بود. این همایش به همت استادان گروه رایانه در دانشکده آمار، ریاضی و علوم رایانه دانشگاه علامه طباطبائی در اسفند 97 شورای پژوهشی دانشگاه تصویب شده بود.

وی با تأکید بر اینکه 90 مقاله در این همایش دریافت شد، بیان کرد: از بین این مقاله ها حدود 36 مقاله پذیرفته شد که ویژگی آنها در حوزه هوش مصنوعی محاسبات نرم و علوم انسانی بود. تقریباً نیمی از این مقاله ها جنبه پیاده سازی و نیمی دیگر جنبه نظری و مروری داشتند.

اصغری اسکوئی گفت: دانشگاه علامه طباطبائی در حوزه علوم انسانی سطح یک است، ایده این همایش از سال ها قبل وقتی که گروه آمار در دانشگاه علامه طباطبائی ایجاد شد، شکل گرفت، که بعدها به همت همکاران دانشکده آمار توسعه پیدا کرد.

وی افزود: به اندازه کافی تحقیقات متمرکز در حوزه علوم انسانی و هوش مصنوعی نداشته ایم، بنابراین در بعضی رشته ها به مباحث مروری و نظری اکتفا کردیم.

اصغری اسکوئی هدف اصلی این همایش را توسعه تحقیقات در حوزه علوم انسانی و هوش مصنوعی دانست و گفت: هدف دیگر همایش این است که مجمعی درست شود تا تمام کسانی که در این حوزه می خواهند کار کنند گرد هم آیند و نقطه تماسی ایجاد شود تا با یکدیگر در ارتباط باشند و امکان توسعه در این حوزه هم فراهم شود.

وی درباره موضوعات مقاله های دریافتی بیان کرد: مقاله های دریافتی در زمینه مشترک هوش مصنوعی، زبان شناسی، پردازش زبان طبیعی، حقوق، سامانه های استنتاج کیفری، روانشناسی، آموزش و تکنولوژی آموزشی، تحلیل شبکه و شبکه های اجتماعی، سیستم های یادگیرنده پردازش تصویر چهره و احساسات و تحلیل پدیده های اجتماعی هستند.

معاون دانشکده آمار، ریاضی و رایانه دانشگاه علامه طباطبائی درخصوص نحوه اجرای این همایش توضیح داد: این همایش در دو روز برگزار می شود و طبق تصمیم کمیته علمی قرار بر این شد که نشست هایی هم با حضور استادان و متخصصان در کنار پنل های ارائه مقاله ها داشته باشیم. این نشست ها با موضوعات زبان رایانه، علم داده و تفسیر رویدادهای اقتصادی و اجتماعی، دستاوردهای صنعت بیمه، حقوق و علوم سامانه هوشمند و تحلیل شبکه های اجتماعی برگزار می شود.

اصغری اسکوئی با اشاره به پیشرفت های فناوری و سامانه های هوشمند در جهان امروز گفت: این فناوری ها در زندگی ما وارد شده و بر سبک زندگی انسانی تأثیرات عمیقی داشته است. علوم انسانی نسبت به این تغیییرات بی تفاوت نیست و به مطالعات و ایده هایی می پردازد و برای آنها، نظریه ها و برنامه های مختلفی دارد بنابراین دانشگاه هم سرآمد این حرکت خواهد بود، این موضوعات باید با مشارکت متخصصین علوم انسانی و هوش مصنوعی مورد بررسی قرار گیرد.

وی ادامه داد: کامپیوتر در زمان های قدیم به اسم ماشین محاسبات به زندگی آمد، بعدها با توجه به قدرت ذخیره سازی آن به عنوان یک سیستم بانک اطلاعاتی مورد استفاده قرار گرفت. سپس با توسعه ی سیستم ها امکان پیاده سازی سامانه های مختلف در رایانه برای زندگی بشر ساخته شد و  سامانه ها در آینده به صورت گسترده مورد استفاده قرار گرفتند و همین استفاده گسترده باعث تولید حجم وسیعی از داده ها شد.

وی با بیان اینکه امروزه با حجم زیادی از داده ها رو به رو هستیم گفت: این داده ها اعم از متن، صوت، تصویر، سیگنال های زیستی و کدها به صورت انباشته در سیستم ذخیره می شوند که دیگر ادراکات بشری به اندازه کافی قدرت تحلیل این داده ها را به صورت یکجا ندارند  و لازم است مجدداً از خود رایانه ها برای تحلیل و درک میزان اطلاعاتی که در سیستم ها ثبت شده استفاده شود و این باعث می شود سامانه های یادگیری هوشمند وارد عرصه شوند.

وی افزود: در پس اغلب سیستم های کامپیوتری و شبکه های اجتماعی، سامانه های هوشمند قرار دارند که به صورت توسعه گر یا به صورت تصمیم گیر ایفای نقش می کنند و استفاده ما از این سیستم ها در حال گسترش است بنابراین باید جایگاه آنها را بشناسیم و  در توسعه ی آن ایفای نقش کنیم.

اصغری اسکوئی درباره فناوری هوش مصنوعی توضیح داد: این فناوری بر سه پایه است: 1. قدرت پردازشی است که در رایانه انجام می شود، 2. مجموعه داده هایی که تولید شده به صورت لحظه ای حجم بسیاری از داده های در حال تولید است و 3. امکان تحلیل و استنتاج از داده ها را به ما می دهد.

معاون دانشکده آمار، علوم ریاضی و رایانه دانشگاه علامه طباطبائی گفت: هوش مصنوعی در پیاده سازی محقق می شود و تنها یک مدل ذهنی نیست، برای توسعه هوش مصنوعی در حوزه علوم انسانی، دانشجویان باید تکنیک ها و مهارت های هوش مصنوعی و کار با ابزارها، الگوریتم ها و پیاده سازی آشنا شوند، همچنین دانشگاه ها باید درس های تخصصی مثل کار با کامپیوتر و داده را وارد رشته های علوم انسانی کنند.

وی در پایان سایر اهداف همایش از جمله ارائه مصادیق کاربردی از هوش مصنوعی علوم انسانی، اهمیت و جایگاه کارآفرینی و ارائه ی ایده های کسب و کار، بررسی اثر متقابل هوش مصنوعی و علوم انسانی و برعکس و جهت گیری آینده آن ها و تعیین افق زندگی بشری و آینده نگری، شناسایی چالش ها در زمینه اقتصادی، روانشناسی، جامعه شناسی، ادبیات، حقوق و زبان و  ارائه آخرین دستاوردها و تولیدات علوم انسانی با رویکرد ایجاد زمینه ای برای جهت گیری و پژوهش های میان رشته ای و کاربردی اشاره کرد.