در ۲۰ الی۳۰ سال آینده نه حافظ‌پژوهی خواهیم داشت و نه مولوی‌شناسی/ علوم‌پزشکی برتری مطلق به سایر رشته‌ها ندارد

عضو هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبائی گفت: ساختار نادرستی را درباره برتری علوم پزشکی سامان داده ایم و به سایر رشته‌ها مخصوصاً علوم انسانی توجهی نکرده ایم.

به گزارش عطنا، قاسم پور حسن، عضو هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبائی در پاسخ به این سوال که گرایش عظیم به سمت رشته‌های تجربی در کنکور باعث اذعان برخی از نظریه پردازان شده که در ۱۰ سال آینده با کمبود شدید نیرو در علوم انسانی رو به رو خواهیم بود، گفت: چند سالی است که با خطر ذوق زدگی خانواده ها، نظام آموزش و پرورش و وزارت علوم و دانشگاه‌ها و جامعه با القاب مهندس و دکتر مواجه هستیم. این خطرات بنیادین است و می‌تواند آینده ایران را تهدید کند.
پور حسن در ادامه بیان کرد: در این مسیر هستیم که علم را و به خصوص علم تولید کننده علوم انسانی را به طور کامل به فراموشی بسپاریم و علم را با میزان درآمد، بازار مساوی کرده ایم و به شدت به کسب درآمد آن را تقلیل داده ایم.

تاکید بر مهارت عملی در دراز مدت جامعه را از حیث دانش، فرسوده خواهد کرد

او در ادامه بیان کرد: ارسطو بحثی درباره علم دارد و اعلام کرده که اگر جامعه‌ای به سمت مهارت و دانشی روی بیاورند این مهارت به دو دسته تقسیم می‌شود؛ یکی دانش نظری و دیگری دانش علمی است. مهارت علمی خود به خود به دست نمی‌آید و اگر جامعه‌ای صرفا تاکید بر مهارت عملی کند در دراز مدت از حیث دانش بسیار فرسوده و پیر خواهد شد، چون دانش تولیدکننده، علم نخواهد داشت.

این عضو هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبائی در ادامه بیان کرد: علوم انسانی دانش مادر و دانش تولیدکننده است.

رسوخ فهم نادرست از دانش در جامعه 

پور حسن افزود: علوم‌های پایه و پزشکی علوم مصرف کننده هستند. متاسفانه فهم نادرستی از دانش‌ها در جامعه پیدا کردیم و قریب به ۲ دهه است که این فهم در جامعه ما رسوخ کرده و بعید است که در یک فرصت اندک ۱۰ ساله جامعه ما از این غفلت بتواند بیرون بیاید.

عضو هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبائی افزود: مسئله این نیست که جامعه و والدین دچار فهم غلطی از آینده تحصیلی فرزندان خود شده اند بلکه مسئله این است که ساختار نادرستی را درباره برتری مطلق حوزه علوم پزشکی سامان داده ایم و به سایر رشته‌ها مخصوصا علوم انسانی توجهی نکرده ایم.

او در ادامه درباره ریشه این فهم غلط در جامعه گفت: از آنجایی که نتوانستیم بنیان‌های علوم انسانی را بفهمیم تصور کردیم که علوم انسانی رشته واجد ارزش و اهمیت نیست. به طور کلی از این علم دور شده ایم و مطالعه‌ای هم درباره اهمیت بنیادین دانش بنیادین علوم انسانی نداشتیم.

پور حسن افزود: دو اشتباه را مرتکب شده ایم یکی اشتباه فهمی که شیوع پیدا کرده و متفکران ما تلاش نکردند که این اشتباه را اصلاح کنند. تلقی ما این بود که اگر بخواهیم پیشرفت بکنیم باید به سمت علوم پزشکی برویم در حالی که در غرب این تلقی وجود نداشت.

در ۲۰ تا ۳۰ سال آینده نه حافظ پژوهی خواهیم داشت و نه مولوی شناسی 

عضو هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبائی تصریح کرد: در ۲۰ تا ۳۰ سال آینده نه حافظ پژوهی خواهیم داشت و نه مولوی شناسی. حتی کسی حاضر نیست که دست به کوششی برای فهم فارابی، ابن سینا و سایر متفکران بزند. بنیان‌های علوم انسانی در ایران در معرض خطر بنیادین است.

پور حسن گفت: متاسفانه تدابیر اندکی درباره اهمیت علوم انسانی در ایران صورت گرفته است و گویی همه پذیرفته اند که علوم انسانی ارزش بنیادین ندارد. این موضوع علاوه بر اینکه در خانواده و آموزش و پروش پذیرفته شده؛ در ساختار دانشگاهی جامعه هم رسوخ پیدا کرده است.

او در خصوص راهکار‌های حل این معضل، گفت: باید آگاهی ایجاد کنیم و ارزش علوم انسانی را در جامعه دوباره بیان کنیم. اینطور نیست که پزشک برتر از جامعه شناس و فیلسوف است.

جامعه‌ای که فلسفه نداشته باشد از حیث جریان عقلی مُرده است

حسن پور افزود: جامعه‌ای که فلسفه نداشته باشد از حیث جریان عقلی مرده است. چطور ممکن است اقتصاددان و فیلسوف و جامعه شناس نداشته باشید، ولی از پس ناملایمات اجتماعی برآیید.
این عضو هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبائی در ادامه بیان کرد: رشته‌های مهندسی و پزشکی در درون مهارت‌های اجرایی هستند و نیاز بنیادین به دانش علوم انسانی دارند. هر گاه این فهم حاصل شد خطراتی که تاکنون ما را تهدید کرده و در آینده هم در باب علوم انسانی ما را تهدید می‌کند از آن آگاهی پیدا کنیم. لازمه این حرف این است که متفکران بتوانند فهم ایجاد کنند بعد به طور کلی ساختار بنیادین تغییر پیدا کند.