دبیر علمی همایش مددکاری اجتماعی و توسعه پایدار با اشاره به اینکه ۶۰ سال مددکاری در ایران در همایش ملی «مددکاری اجتماعی و توسعه پایدار» مورد ارزیابی قرار میگیرد، اظهار کرد: ۱۵۰ مقاله به دبیرخانه این همایش رسیده است که از این تعداد ۱۰۰ مقاله بررسی و موردپذیرش قرارگرفته است که درنهایت ۲۰ مقاله برای ارائه در همایش در نظر گرفته شد.
به گزارش خبرنگار عطنا، محمد زاهدیاصل، ۱۹ آبانماه در همایش ملی مددکاری اجتماعی و توسعه پایدار (از نظریه تا عمل) در سالن حجاب کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان ( گزارش تصویری) با اشاره به اینکه در دو روز همایش ۱۲ پنل تخصصی، یک افتتاحیه، یک اختتامیه خواهیم داشت، افزود: پنلهای ۱۲ گانه تقریباً همه حوزههای مددکاری اجتماعی ازجمله آموزشوپرورش، خانواده، محیط کار را شامل میشوند.
وی خاطرنشان کرد: همچنین این همایش نوعی اطلاعرسانی به جامعه نیز هست، اکنون مددکاری در کشور ما ۶۰ ساله شد، یکی از مسائلی موردبررسی این همایش این است که ببینیم که پس از گذشت ۶۰ سال مددکاری در ایران، اکنون در چه وضعیتی قرار داریم.
زاهدیاصل با بیان اینکه در این همایش وضعیت مددکاری در کشور مورد آسیبشناسی قرار میگیرد، بیان کرد: با آسیبشناسی مددکاری اجتماعی میتوانیم برنامههای بهتری برای ارتقای این حرفه در دو حوزه اجرا و دانش داشته باشیم.
وی اضافه کرد: سازمان بهزیستی اصلیترین حوزه فعالیت مددکاری کشور است، بنابراین هر وضعیتی که دانشآموختگان در سازمان بهزیستی داشته باشند، سازمانهای دیگر هم به آن نگاه میکنند.
مدیر گروه مددکاری اجتماعی دانشگاه علامه طباطبائی با بیان اینکه مددکاران اجتماعی بهعنوان کارگزاران عرصه توسعه دغدغه مردم را دارند و توانمندسازی در عرصه اجتماعی با حضور این افراد انجام میشود، گفت: با ایجاد تفاهم و همدلی در میان مددکاران و در کنار هم بودن میتوانیم بعد از ۶۰ سال سکاندار رفاه اجتماعی در کشور باشیم.
وی با اشاره به اینکه مردم باید بتوانند توانمندیهای خود را افزایش دهند و وظیفه مددکاران اجتماعی نیز همین است و در الگوی جدید توسعه، به توسعه به دست مردم و برای مردم تأکید شده است، افزود: برای نقشآفرینی این افراد در فرآیند توسعه توانمندی صاحبان حرفه امری ضروری است که آنهم باید با دانشافزایی میسر شود که بهزیستی و دانشگاه علامه طباطبائی در این خصوص اقداماتی را انجام دادهاند.
زاهدیاصل با بیان اینکه وقتی ما از مفهوم توسعه پایدار صحبت میکنیم، محور آن انسان است، گفت: انسان هم عامل توسعه است و هم توسعه برای انسان است. ضمنآنکه انسان باید با تلاش بتواند زمینه و بسترها را برای توسعه فراهم کند، بنابراین یک محور مشترکی بین مددکاری اجتماعی و فرآیند توسعه وجود دارد.
نعمتالله ایرانزاده، معاون فرهنگی دانشگاه علامه طباطبائی که به نمایندگی از رئیس دانشگاه علامه در این نشست شرکت کرده بود نیز گفت: در این زمانه که جامعه ما به یک فرهیختگی و فرزانگی رسیده است، باید قدر رهاوردهای علمی بهویژه در حوزه علوم انسانی و علوم اجتماعی را بدانیم، ما هنوز از کارگزاران مختلف گلهمند هستیم زیرا آنچنانکه بایدوشاید از رهاوردهای علوم انسانی و علوم اجتماعی در رفع مشکلات کشور استفاده نمیشود.
وی رویکرد دانشگاه علامه طباطبائی در حوزه ارتباط با صنعت و مهارتافزایی و برنامههای راهبری برای حل مشکلات کشور را تشریح کرد و گفت: این همایش درصدد آن است که پیوند بین دانش و عمل را نشان بدهد و یادآور شود که ما در این راستا به فرهیختگی و فرزانگی رسیدهایم.
معاون فرهنگی دانشگاه علامه طباطبائی افزود: اکنونکه در این دوره گذار و در این زیستبوم، ما با مشکلات عدیدهای در کشور مواجهیم، ناگزیر هستیم که رهاوردهای و یافتههای علمی استادان علوم اجتماعی را بهعنوان فرهیختگی و فرزانگی ارج نهیم و امیدوارم چنین همایشهایی منجر به گرهگشایی از مشکلات کشور شود.
وی با بیان جملهای از مرحوم قیصر امینپور که میگوید «من سالیان سال مردم تا یک دم زندگی کردم، تو میتوانی یک مثقال مثل من بمیری»، اظهار کرد: مددکار اجتماعی فردی است که خود را نثار میکند و با وقوف بهضرورت گفتوگو با دیگری و همافزایی برای رشد جامعه و برای پیشرفت اخلاقمداری، توانمندسازی و همراه ساختن آحاد جامعه یک تشکل قوی ایجاد میکند.
ایرانزاده تصریح کرد: دانشگاه علامه طباطبائی برنامههایی راهبردی در سالهای گذشته انجام داده که یکی از آنها دورههای مهارتافزایی دانشجویی است، دانشگاه علامه باوجوداینکه در حوزه علوم انسانی است ولی دورههای مهارتی برای دانشجویان علوم انسانی ایجاد کرد.
وی افزود: از بهمن سال گذشته چهار هزار دانشجو در کنار آموختههای نظری و عملی دورههای مهارتی را نیز گذراندند، هدف این دورههای آموزشی توانمند کردن برای ورود به جامعه و بازار کار است.
ایرانزاده اظهار کرد: از امسال در دفترچه کنکور کسانی که دانشگاه علامه طباطبائی را برای تحصیل انتخاب میکنند، متعهد میشوند که یک دوره مهارتی و تخصصی را بگذرانند.
وی با بیان اینکه دانشگاه علامه طباطبائی در ارائه برنامههای علمی برای رفع مشکلات کشور پیشگام بوده است، گفت: در همینجا اعلام آمادگی میکنم این دانشگاه در زمینه بهزیستی و علوم اجتماعی حاضر است به کمک استادان فرهیخته و دانشجویان برومند خود، برای برونرفت از این وضعیت کشور راهکار جدی ارائه دهد.
معاون فرهنگی دانشگاه علامه طباطبائی در پایان گفت: امیدوارم برگزاری چنین همایشهایی یکبار دیگر پیوند عمیق بین دانشگاه، صنعت، جامعه و بخشهای مختلف حاکمیتی را ایجاد کند و همچنین قدر رهاوردهای استادان و پژوهشگران مطالعات علوم اجتماعی و آسیبشناسی را بدانیم، چراکه جز استفاده از توان علمی استادان هیچ راهی برای برونرفت از وضع حاکم نداریم.
حجتالاسلام هادی صادقی، معاون فرهنگی قوه قضاییه، نیز در این همایش با اشاره به اینکه مددکاران باید بدون چشمداشت و توقعی خدمترسانی کنند و نباید انتظار پاداش داشته باشند، گفت: درواقع مددکاری بر مبنای تفکر انسان والا شکل میگیرد. ضمنآنکه ارائه خدمات از طرف مددکاران با کاری که فردی معمولی انجام میدهد و پاداش میگیرد مقایسه نشود، زیرا انسانها ذاتاً به خاطر کاری که میکنند انتظار پاداش دارند.
وی ادامه داد: اسلام چند مبنا دارد؛ یکی عشق به ایثار و دیگرگروی است، یعنی برای وجود انسانها ارزش قائل باشیم، مانند امیر مؤمنان (ع) که از رنج و ناراحتی انسانها میگریست.
صادقی اضافه کرد: مبنای دوم احسان و نیکوکاری است که ۴ مورد را در برمیگیرد: پرهیز از آسیب رساندن به دیگران؛ دفاع، یعنی انسان از آسیب دیدن دیگران جلوگیری کند؛ درمان، درواقع آسیبهای دیگران را درمان کنیم و خیرخواهی، به این معنا که انسان تا میتواند به دیگران خیر برساند.
وی با اشاره به اینکه مرحله اول وظیفه همه افراد جامعه است، گفت: اما سه مرحله دفاعی، درمانی و خیرخواهی بیشتر متوجه مددکاران است. اگرچه ممکن است افرادی غیر از مددکاران هم وارد این مراحل شوند.
معاون فرهنگی قوه قضاییه با بیان اینکه حداقل کار اخلاقی عدالت است که در قالب قانون اجرا میشود، گفت: خداوند دراینباره فرمان داده است: «إِنَّ اللَّهَ یَأْمُرُ بِالْعَدْلِ وَ الْإِحْسانِ.» طبق این آیه برای بقای جامعه هم به عدل نیاز است و هم به احسان.
صادقی با بیان اینکه هر انسان مسلمانی باید خود را نیکوکار بداند تا مرتبه بالای انسانی را کسب کند، بیان کرد: مددکار اجتماعی به کسی اطلاق میشود که این را بهعنوان شغل خود برگزیده است. اگر مددکاران توجه کنند که در چه مسیری گام برمیدارند و آن را با عشق همراه کنند و نیات درستی داشته باشند میتوانند بهشت را برای خود بخرند.
حبیبالله مسعودیفرید، معاون امور اجتماعی سازمان بهزیستی بیان کرد: امیدواریم خروجیهای همایش «ملی مددکاری اجتماعی و توسعه پایدار» بتواند مسیریابی جایگاه مددکاری در کشور را بهصورت کلی مشخص کند و براساس آن در برنامهریزیهای آینده، سمتوسوی حرکت مددکاری اجتماعی مشخص شود.
وی گفت: این همایش چند هدف اصلی را دنبال میکند، اول اینکه با توجه به تغییرات اجتماعی بهدنبال بازتعریف جدیدی از جایگاه مددکاری اجتماعی در حوزه دانشی و اجرایی در کشور هستیم و این مسئله میتواند افقهای جدیدی را پیش روی ما باز کند.
مسعودیفرید افزود: انتظار این است که خروجیهای همایش بتواند مسیریابی جایگاه مددکاری در کشور را بهصورت کلی مشخص کند و بدانیم که در برنامهریزیهای آینده باید چه سمت و سویی در عرصه مددکاری اجتماعی حرکت کنیم و این مسئله چه در نظریههای آموزشی و چه در اقدام و عمل و برنامههای اجرایی که هر دو مورد بسیار حائز اهمیت است، مشخص شود.
وی با اشاره به اینکه اکنون مددکاری اجتماعی با یکسری چالشهایی روبرو است، اظهار کرد: این همایش فرصتی را ایجاد میکند که صاحبان دانش در این عرصه چالشها، نظرات و پیشنهادات خود را مطرح کنند و رهیافتهای خود را با دیگران به اشتراک بگذارند.
معاون امور اجتماعی سازمان بهزیستی ارتباط حوزه دانشگاهی با حوزه اجرایی را یک اتفاق بسیار خوب توصیف کرد و گفت: خروجی دیگر این همایش ارتباط همه ارکان مهم و گروههای مختلف مددکاری اجتماعی کشور باهم است و در این میان همدلی و همگرایی خوبی بین گروه مددکاری اجتماعی، انجمنهای مرتبط و دستگاههای اجرایی ایجادشده است.
وی درباره دیگر دستاوردهای این همایش، اظهار کرد: دستاورد دیگر این همایش ارائه نمونه خوب و استاندارد از یک همایش علمی است چون هم دانشجویان و هم کارشناسان در این همایش شرکت دارند و با جنبههای مختلف یک همایش علمی آشنا میشوند، همه بخشهای همایش میتواند کلاس آموزشی برای دانشجویان و پژوهشگران باشد.
مسعودیفرید از فعالیت مددکاران در سه سطح خرد، میانه و کلان اشاره کرد و گفت: مشارکت در سیاستگذاری، برنامهریزی و تجزیهوتحلیل را میتوان از سیاستهای اجتماعی در این سطح نام برد.
وی در ادامه صحبتهای خود، اظهار کرد: این امر میتواند به فراوان شدن حضور مددکاران اجتماعی در عرصههای مختلف و تخصصی کردن خدماتی که دستگاهها و سایر نهادها میتوانند انجام دهند، کمک کند و در کنار این نیز قطعاً نقش سازمانهای مردمنهاد، انجمنهای علمی، بخشهای غیردولتی حائز اهمیت است و ما نیز باکمال میل آماده هستیم که این بخش از کار را که مربوط به بهزیستی است را به اشتراک بگذاریم.
مسعودیفرید با بیان اینکه بیش از ۴۸۰ کلینیک مددکاری اجتماعی وجود دارد، گفت: باید به سمت مددکاری اجتماعی فراتر از حوزه خدمات به افراد حرکت کنیم. اگرچه صرف ارائه خدمات به افراد نیز واجب است، اما باید به سمت ایجاد دسترسیهای فراتر برویم. این موضوع از جنس سیاستهای اجتماعی است و تغییر ساختارهای دسترسی است.
معاون امور اجتماعی سازمان بهزیستی با اشاره به اینکه ما در کشور به نقشه ملی توانمندسازی توجه نمیکنیم، دراینباره اظهار کرد: موضوع و رویکرد توانمندسازی میتواند موضوع نهادی و زیربنایی از جنس مداخلات توانمندساز و اقتدار افزا در افراد باشد. اگر اینگونه نگاه کنیم مداخلاتمان میتواند مؤثرتر باشد.