راه برای ورود دانشجوی رانتی در دانشگاه علامه بسته شده است

رئیس دانشگاه علامه طباطبائی با بیان اینکه دست‌یابی به هویت مشترک به این معنی است که موفقیت تک‌تک ما موفقیت دیگری است و اندیشه‌ورزی تک‌تک ما نیز بر اندیشه‌ورزی دیگری تأثیر ‌می‌گذارد، خاطرنشان کرد: دوران پذیرش دانشجوی رانتی در دانشگاه تمام شده است و حتی «اگر من هم به عنوان رئیس دانشگاه بخواهم دانشجویی را به این شکل پذیرش کنم، امکان ندارد».

به گزارش خبرنگار عطنا، مراسم «گرامیداشت مقام استاد» و تجلیل از استادان نمونه دانشگاه علامه طباطبائی به مناسبت فرا رسیدن هفته معلم و به پاس قدردانی از تلاش‌های اعضای هیئت علمی این دانشگاه، ۸ اردیبهشت‌ماه با حضور استادان و اعضای هیئت علمی دانشکده‌های مختلف، هیئت رئیسه، معاونان و مدیران بخش‌های مختلف این دانشگاه در پژوهشگاه صنعت نفت برگزار شد.

در این مراسم، حسین سلیمی، رئیس دانشگاه علامه طباطبائی ضمن خوشامدگویی و خیرمقدم به استادان حاضر و برگزارکنندگان این مراسم، گفت: بسیار خوشحالم و برای من مایه افتخار است که در پنجمین سال پیاپی در حضور استادان هستم و فرصت بیان چند نکته را در روز بزرگداشت مقام استاد پیدا کرده‌ام.

او اعیاد شعبانیه را تبریک گفت و اظهار کرد: افتخار این را داشته‌ام که احکام تمام همکاران من استعانت از حضرت ولی عصر (عج) است، من از ایشان استدعا دارم که در این راه سخت ما را یاری کنند، امیدوار هستیم که همواره در زیر سایه عنایات ولی عصر بتوانیم کارهای توسعه دانشگاه را که راه آن بسیار دشوار است به پیش بریم و هر روز بتوانیم دستاورد جدیدی برای این دانشگاه بزرگ، نا‌می، پیروز و والامقام در جامعه دانشگاهی کشور داشته باشیم.

کنش اجتماعی انسان دانشگاهی معنادار است

سلیمی ادامه داد: امروزه در علوم انسانی و علوم اجتماعی با مفهوم تازه‌ای به نام انسان دانشگاهی، انسانی که به دلیل دانشگاهی بودن و داشتن فعالیت دانشگاهی، هویت اجتماعی متفاوتی دارد و بر مبنای این هویت، کنش اجتماعی او معنادار ‌می‌شود مواجه هستیم.

وی با بیان اینکه هر انسانی با اتکاء به یک نوع سرمایه فعالیت ‌می‌کند، گفت: سرمایه فقط محدود به سرمایه مالی، سیاسی و یا انواع شناخته‌شده‌تر سرمایه نیست، انسان دانشگاهی با تکیه بر سرمایه فرهنگی خود، انجام وظیفه و نقش‌آفرینی ‌می‌کند و کنش اجتماعی خود را رقم ‌می‌زند.

رئیس دانشگاه علامه افزود: با توجه به اینکه مفهوم انسان دانشگاهی و سرمایه فرهنگی مفهوم جدیدی است اما در منابع دینی و در قرآن کریم جایگاه پذیرفته شده‌ای دارد. با اتکاء به این مفهوم، امروزه در ایران در مقابل جامعه دانشگاهی با پرسش‌های کلیدی روبه‌رو هستیم.

او ادامه داد: آیا در جامعه کنونی ما انسان دانشگاهی شکل گرفته است؟ آیا استخدام شده‌ دانشگاه ‌می‌تواند نام انسان دانشگاهی را بر خود بگذارد؟ آیا کنش او مبتنی بر سرمایه برخاسته از دانشگاه و سرمایه فرهنگی آن است؟  آیا مدل رفتاری خاصی که هویت انسان دانشگاهی را در جامعه ایران شکل می‌دهد به وجود آمده است؟ آیا این گروه اجتماعی هویت متفاوتی دارد؟ از جمله پرسش‌های کلیدی هستند.

سلیمی پرسش‌های دیگر را چنین مطرح کرد: آیا هویت مشترک ما در جامعه ایرانی به عنوان استادان دانشگاه علامه طباطبائی و یا هویت عام‌تر از آن به عنوان انسان دانشگاهی شکل گرفته است؟ یا اینکه هنوز بسیاری از ما سعی می‌کنیم هویت روشنفکری برای خود تعریف کنیم؟ به این معنا که خود را به عنوان یک انسان دانشگاهی نمی‌پذیریم، آیا هویت ما به عنوان یک انسان طراز دانشگاهی شکل گرفته است؟

به‌رغم برداشتن گام‌های موثر در شکل دادن و برساختن پایه‌های اولیه هویت دانشگاهی در حوزه آموزش، نقاط ضعف بسیار جدی نیز در این زمینه داریم که باید در آینده و از همین امروز برای برطرف کردن آن گام برداریم.  

وی با اشاره به اینکه در جامعه ایران، این هویت مشترک در حال شکل‌گیری است، اظهار کرد: اگر بخواهیم در روز استاد به بازاندیشی جایگاه خود در دانشگاه علامه طباطبائی بپردازیم، پرسش «آیا ما در دانشگاه علامه طباطبائی توانسته‌ایم به هویت دانشگاهی مشترکی دست پیدا کنیم؟» مطرح ‌می‌شود.

رئیس دانشگاه علامه تصریح کرد: دست‌یابی به هویت مشترک به این معنی است که موفقیت تک‌تک ما موفقیت دیگری است و اندیشه‌ورزی تک‌تک ما نیز بر اندیشه‌ورزی دیگری تاثیر ‌می‌گذارد در این صورت چون هویت برگرفته از جامعه است، دیگر بسیاری از کشمکش‌ها معنا ندارد.

او در ادامه با پرداختن به این مفاهیم از سه بعد آموزش، پژوهش و از منظر دانشجو تشریح کرد: ما گام‌های محکمی ‌را برای برساختن هویت دانشگاهی خود در عرصه آموزش برداشته‌ایم، شاید در شرایطی که تعداد دانشجویان ما بسیار بیشتر از استادان هستند هویت معنا نداشته باشد لذا این ساختار به سرعت و با جهش اصلاح شد و همچنین بسیاری از برنامه‌های دیگر در حال اصلاح شدن هستند.

راه برای ورود دانشجوی رانتی در دانشگاه علامه بسته شده است

سلیمی اضافه کرد: در دانشگاه علامه راه برای ورود دانشجوی رانتی بسته شده است و آن چیزی است که امروزه براساس آموزش‌های مهارتی به عنصر هویتی ما تبدیل ‌می‌شود. جای خوشحالی است که وزارت علوم به اجرای پایگاه آموزش‌های مهارتی دانشگاه علامه به عنوان یک دریچه جدید برای دگرگونی در کل آموزش عالی نگاه ‌می‌کند.

وی به آموزش‌های مهارتی بسیار پیشرفته به بیشتر از دو هزار و 500 دانشجوی این دانشگاه اشاره کرد و گفت: دانشگاه علامه که شاید باید آخرین دانشگاه مهارتی در مقایسه با دانشگاه‌های فنی ‌می‌بود در زمینه آموزش‌های مهارتی پیشتاز شده و به یک عنصر هویتی این دانشگاه تبدیل شده است.

رئیس دانشگاه علامه ادامه داد: به‌رغم برداشتن گام‌های موثر در شکل دادن و برساختن پایه‌های اولیه هویت دانشگاهی در حوزه آموزش، نقاط ضعف بسیار جدی نیز در این زمینه داریم که باید در آینده و از همین امروز برای برطرف کردن آن گام برداریم.

او خاطرنشان کرد: با وجود اینکه استادان و دانشکده‌های ما در زمینه شکل گرفتن مکتب فکری خاص و ارائه سبک‌های متفاوت، سازنده‌تر و متناسب با روحیات جدید دانشجویان نقش داشته‌اند اما باز هم نتوانسته‌ایم برنامه‌های درسی خود را کاملاً با نیازهای جامعه و نیازهای خاص ذهنی دانشجویانی که به دانشگاه علامه طباطبائی راه پیدا ‌می‌کنند، منطبق کنیم.

سلیمی با اشاره به استخدام 140 استاد در سه سال اخیر، اظهار کرد: این استادان چهره‌های بسیار برجسته و امیدهای آینده هستند که امیدوارم در کنار استادان پیشکسوت، به ما در نوآوری‌ها و گام‌های جدید که هویت متفاوت ما را در آشفته بازار امروز آموزش عالی تثبیت می‌کند، کمک کنند.

وی به لزوم شکل‌گیری مکاتب علمی جدید در دانشگاه اشاره کرد و گفت: خوشبختانه در بعضی از دانشکده‌های ما از جمله دانشکده اقتصاد و بعضی از گروه‌های دانشکده‌های روان‌شناسی و مدیریت، مکاتب علمی شکل گرفته است.

رئیس دانشگاه علامه طباطبائی ادامه داد: همانطور که مکتب فرانکفورت یک مکتب باقی مانده است، امیدوارم ما هم بتوانیم هویت خود را از راه برساختن این مکاتب و شیوه‌های جدید آموزشی و برنامه‌های جدید درسی بسازیم.

او با اشاره به فعالیت‌های این دانشگاه در حوزه پژوهش، اظهار کرد: با برگزاری 200 کرسی نظریه‌پردازی در این دانشگاه، رتبه نخست را کسب کردیم، این کرسی‌ها توسط حدود 170 استاد برگزار شده است یعنی اینکه 170 استادِ ما طرح فکری جدیدی را در جامعه علمی‌ مطرح کرده‌اند و این گام بسیار مهمی برای دانشگاه است. ما تنها دانشگاهی هستیم که نشست‌های مستمر برای حل مسائل کشور داشته‌ایم.

سلیمی ادامه داد: در برگزاری این نشست‌ها علی‌رغم نشان دادن بی‌رغبتی مسئولان، باز هم ناامید نشده‌‌ایم و جلسات را برگزار کرده‌ایم، نسخه‌هایی که در این جلسه‌ها توسط استادان پیچیده می‌شود برای مسئولان کشور فرستاده و مکرر پیگیری می‌کنیم و به همین علت به تدریج نسبت به آنها توجه صورت می‌گیرد.

ارتباط ما با جامعه دانشگاهی جهان، روزبه‌روز در حال گسترش است

وی افزود: روزی مسئول اجرایی ارشد کشور گفت چرا استادان به مشکلات کشور توجه نمی‌کنند و من امروز می‌گویم چرا راه‌حل‌هایی که استادان ما به آن اندیشیده‌اند به مرحله اجرا در نمی‌آید، ارتباط ما با جامعه دانشگاهی جهان روزبه‌روز در حال گسترش است. در هفته گذشته اولین مرکز آموزش زبان فارسی ما در دانشگاه اسپانیا بدون هیچ هزینه‌ای افتتاح شد.

رئیس دانشگاه علامه گفت: در مهرماه امسال در اولین رشته‌های مشترک ما با دانشگاه‌های بزرگ خارجه دانشجو گرفته می‌شود و در سال آینده به 10 تا رشته مشترک نیز می‌رسد، همین‌طور افزایش 300 برابری قراردادهای پژوهشی با دستگاه‌های اجرایی پیدا کرده‌ایم.

او در کنار این فعالیت‌ها به مشکلات بسیار این دانشگاه اشاره کرد و گفت: تا زمانی که مسائل برطرف نشوند، هویت مشترک و هویت انسان دانشگاهی ما در دانشگاه علامه نیز شکل نمی‌گیرد.

سلیمی ادامه داد: ما در انتشار کتاب‌ها و مقالات همچنان دچار کمی‌گرایی هستیم، در مقالات گسترده استادانِ ما نیازهای کشور تحت اندیشه‌های نو کمتر مطرح می‌شود و ما هنوز نتوانسته‌ایم مکتب فکری خاصی را در فعالیت‌های آموزشی و پژوهشی خود تثبیت کنیم.

وی اضافه کرد: هنوز استناد کافی به مقالات استادان ما به جزء تعداد اندکی از آنها نمی‌شود، در مقالات فارسی هنوز تولیدات ما حتی در داخل کشور مورد استقبال کامل جامعه دانشگاهی قرار نگرفته است، بنابراین تولیدات این استادها کمتر در جامعه علمی تاثیرگذار است. همان‌طور که در عرصه پژوهش، جهش کمی را طی کرده‌ایم نیازمند جهش کیفی نیز هستیم.

یکی از مشکلات ما در گسترش فعالیت‌های بین‌المللی این است که دانشگاه‌های ما به هویت قوام‌یافته ایرانی هنوز دست پیدا نکرده‌اند؛ ما نیازمند قوام بخشیدن به هویت ملی ایرانی در طراز دانشگاهی هستیم.

رئیس دانشگاه علامه با اشاره به ضرورت توجه دانشگاه به دانشجویان، خاطرنشان کرد: ما باید خودمان را با نیازها، روحیات و گرایش‌های جدید دانشجویان هماهنگ کنیم، دانشجویان ما مشکلات زیاد، نیازهای تازه و دیدگاه‌های متفاوتی دارند اما ما همچنان نتوانسته‌ایم ارتباط نزدیک با ذهنیت آنها برقرار کنیم.

او ادامه داد: ما باید با سبک زندگی، اندیشه، رفتار و نیازهای دانشجویان آشنا باشیم تا بتوانیم خود را با آنها هماهنگ کنیم؛ غیبت دانشجویان از کلاس‌ها، درگیری با استادان، تقلب و مواردی از این قبیل ناشی از کار نکردن ما با ساختار آگاهی آنها است.

سلیمی به لزوم حمایت دانشگاه از دانشجویان اشاره کرد و گفت: دانشجویان وقتی به دانشگاه می‌آید از زمان بودن در کنار خانواده و انجام فعالیت‌های دیگر صرف نظر می‌کنند و وارد محیطی می‌شوند که نیازمند حمایت جدیدی هستند بنابراین یکی از وظایف ما این است که برای دانشجو در دانشگاه شرایطی را فراهم کنیم تا احساس امنیت کند.

وی اضافه کرد: مفهوم هویت ایرانی در دانشگاه‌ها بسیار مهم است، یکی از مشکلات ما در گسترش فعالیت‌های بین‌المللی این است که دانشگاه‌های ما به هویت قوام‌یافته ایرانی هنوز دست پیدا نکرده‌اند؛ ما نیازمند قوام بخشیدن به هویت ملی ایرانی در طراز دانشگاهی هستیم.

رئیس دانشگاه علامه نگرانی‌های دانشجویان علامه را زمینه‌های اقتصادی، نداشتن شغل و همچنین از دست دادن پشتوانه‌های سنتی خود در درون خانواده دانست و گفت: برگزاری دوره‌های مهارتی، نشان‌دهنده توجه دانشگاه به این دانشجویان است.

سلیمی در پایان به موضوع خشونت اشاره کرد و گفت: عناصر خشونت به خصوص خشونت لفظی، گفتاری و رفتاری که به نسبت دانشگاه‌های دیگر نیز کمتر است در جامعه به سمت نهادینه شدن می‌رود؛ نزدیک به 60 درصد دانشجویان درگیری لفظی دارند و باید حتماً در این مورد که کنش رفتاری خشونت‌آمیز راه‌حل مسئله نیست، فکری اندیشیده شد.