ارتقا کیفی فعالیت‌های آموزش عالی در سال آینده/ شیوه‌های آموزشی دانشگاه‌ها ما طی 50 سال گذشته تغییر چندانی نکرده است

شریعتی‌نیاسر، معاون آموزشی وزارت علوم در بیست‌و‌ششمین آیین نکوداشت اعضای هیئت علمی نمونه کشوری با اشاره به یکی از مهمترین بحث‌های محوری ما در نظام آموزش عالی ارتقا کیفیت است، بیان کرد: متأسفانه شیوه‌های آموزش ما در کشور طی 50 سال گذشته تغییر چندانی نکرده است و هنوز استادان در کلاس‌های درس متکلم وحده هستند.

به گزارش عطنا، مجتبی شریعتی‌نیاسر، ۱۵ بهمن‌ماه در بیست‌و‌ششمین آیین نکوداشت اعضای هیئت علمی نمونه کشوری که در دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی دانشگاه علامه طباطبائی برگزار شد، ضمن تبریک دهه فجر انقلاب اسلامی، اظهار کرد: امیدواریم سال آینده برای آموزش عالی کشور، پرافتخار باشد.

وی افزود: یکی از مهمترین بحث‌های محوری ما در نظام آموزش عالی ارتقا کیفیت است، به قدر کافی در سالها و دهه‌های گذشته در زمینه کمیت فعالیت کرده‌ایم و جامعه نیز متوجه نقش شأن و امکان ورود آنها به عرصه آموزش عالی شده‌‌اند.

شریعتی‌نیاسر با بیان اینکه امروزه زمانی است که باید به سطح کیفی در آموزش عالی پرداخته شود و در ارتقا کیفی آن گام‌هایی را برداریم، گفت: انتظار ما این است که در دانشگاه‌ها به این بخش از کار توجه ویژه‌ای صورت بگیرد.

ارتقا کیفی فعالیت‌های آموزشی در سطح دانشگاه‌ها طی سال آینده

وی تصریح کرد: در بحث ارتقا کیفی شاخص‌های زیادی نقش دارند، یکی از عوامل تأثیرگذار ارتقا کیفی در حوزه مهارت‌افزایی است که در این زمینه برنامه‌ای در دست اقدام داریم تا بتوانیم بر اساس آن راهکار‌هایی را در جهت افزایش سطح توانمندی‌ها، شایستگی‌ها و مهارت‌های دانش‌آموختگان ارائه دهیم.

معاون آموزشی وزارت علوم با بیان اینکه امیدواریم بتوانیم با همکاری جامعه دانشگاهی در زمینه مهارت‌افزایی به راهکارهای مناسبی دست پیدا کنیم، گفت: در سال 97 یک‌سری اقداماتی در عرصه آموزش عالی رقم می‌خورد که بر اساس آن دانش‌آموختگان ما در آینده از مهارت بیشتری برخوردار می‌شوند.

توانمندسازی بدنه هیئت علمی در دانشگاه‌ها برای ارتقا کیفی آموزش

وی در ادامه وجه دیگر افزایش ارتقا کیفی در بخش آموزش را توانمندسازی بدنه هیئت علمی در دانشگاه‌ها دانست و افزود: از حدود 8 سال قبل تاکنون به صورت میانگین سالانه بین دو هزار تا دو هزار 500 نفر عضو هیئت علمی را در دانشگاه‌ها کل کشور جذب می‌کردیم که این عدد تداعی‌کننده این است که میانگین سنی اعضای هیئت علمی ما طبعاً پایین‌تر می‌آید و نسل جوان نخبه به عرصه خدمات آموزشی ورود پیدا می‌کند.

شریعتی‌نیاسر با اشاره به اینکه این اعضای هیئت علمی جوان از یک سوی نخبه‌گی و توانمندی علمی دارند، گفت: از سوی دیگر شاید این نسل به دلیل جوان بودن، نتوانند خدمات آموزشی، دانش و تجربه را به دانشجویان منتقل کنند و تعامل کمتری با دانشجویان داشته باشند.

وی اضافه کرد: به همین دلیل خود دانشجویان هم می‌توانند به عرصه توانمند‌سازی علمی ورود پیدا کنند و زمینه‌هایی برای توسعه علمی و نوآوری در این حوزه به وجود آورند.

شریعتی‌نیاسر با بیان اینکه اعضای هیئت علمی دانشگاه‌های ما می‌توانند با الگو گرفتن از دانشگاه‌های موفق دنیا و ارتقا کیفی فعالیت‌های خود نقش بهتر و مؤثرتری در تعامل با دانشجویان داشته باشند، گفت: به هر حال باید توجه داشته باشیم که امروزه شیوه‌های آموزش در دنیا متحول شده است.

شیوه‌های آموزش در کشور طی 50 سال گذشته تغییر چندانی نکرده است

وی با اشاره به اینکه متأسفانه شیوه‌های آموزش ما در کشور طی 50 سال گذشته تغییر چندانی نکرده است، افزود: بر اساس نظام آموزشی که در کشور داریم استاد به عنوان متکلم وحده و یک سخنران مطالبی را در کلاس بیان می‌کند و دانشجو نیز هیچ‌گونه نقش پویا و فعالی در این میان ندارد.

معاون آموزشی وزارت علوم تأکید کرد: اینگونه روش‌های آموزش در جوامع پیشرفته امروزی منسوخ شده است و باید برای پویایی و فعال شدن دانشجویان در کلاس‌های درس، راهکارهایی پیدا کنیم.

وی با بیان اینکه یکی از راهکارهای مهم در زمینه ارتقا بخش آموزش تدوین و توسعه آزمون‌های تخصصی و حرفه‌ای است، گفت: این آزمون‌ها می‌تواند در بروز شایستگی‌های دانش‌آموختگان دانشگاهی ما مؤثر باشد تا آنها بتوانند بر اساس آن توانمندی‌ها خود را در بخش‌های مختلف جامعه به اثبات برسانند.

شریعتی‌نیاسر بیان کرد: چنین آزمون‌های تخصصی و حرفه‌ای در سطح ملی در بخش آموزش عالی باید به صورت فرادستگاهی و با مشارکت و هماهنگی سایر دستگاهی‌های اجرایی انجام شود.

محدودیت‌گرایی یک اصل در نظام آموزش عالی است

وی با بیان اینکه محدودیت‌گرایی یک اصل در نظام آموزش عالی و یکی از به اصطلاح برند‌های مهم آن است، گفت: برای رسیدن به کیفیت در بخش آموزش هر حوزه دانشگاهی باید بر اساس محدودیت‌ها و به‌خصوص مأموریت‌هایی که برای آن مشخص شده است حرکت کند. ضمن‌‌آنکه اصل مأموریت‌گرایی اصل مهمی است و اگر دانشگاهی مأموریت مشخصی دارد باید با محوریت مأموریتی که برای آن مشخص شده فعالیت کند، اگر غیر از این باشد همه دانشگاه‌ها همه کاره می‌شوند و در فعالیت‌های غیرمرتبط با حوزه کاری خود ورود پیدا می‌کنند.

معاون آموزشی وزارت علوم با اشاره به مأموریت دانشگاه پیام نور در زمینه آموزش مجازی، گفت: مأموریت این دانشگاه در حوزه آموزش مجازی است و حتماً این دانشگاه می‌تواند در همه مقاطع ورود پیدا کند البته در مقاطعی که ورود پیدا می‌کند باید متناسب با نیازها و زیرساخت‌هایی باشد که برای آن متصور است، البته مهم مأموریتی است که برای مهارت‌افزایی دانشگاه‌ها تعریف می‌شود.

واگذاری بخش عمده‌ای از آیین‌نامه‌های آموزشی در مقاطع کارشناسی‌ارشد و دکتری به دانشگاه‌ها

وی در ادامه با بیان اینکه تا پایان اسفندماه سال جاری بخش عمده‌ای از آیین‌نامه‌های آموزشی در مقاطع کارشناسی‌ارشد و دکتری به دانشگاه‌ها واگذار می‌شود، اظهار کرد: البته دانشگاه‌ها نیز با این تفویض اختیار باید مسئولیت‌پذیری بیشتری داشته و به موازت آن مدیریت دانشگاه‌ها هم باید پاسخگو باشند.

شریعتی‌نیاسر با بیان اینکه سطح‌بندی دانشگاه‌ها با هدف ایجاد یک فضای رقابتی سالم بین دانشگاه‌های کشور انجام شده است، گفت: اگر نقطه ضعف‌هایی هم برخی از دانشگاه‌ها دارند به‌تدریج برطرف می‌شود ولی باید تلاش کنیم میدان رقابت به‌لحاظ مدیریتی و ساختاری برای مراکز آموزش عالی فراهم شود و این خود نیز انگیزه‌ای برای تقویت فعالیت مدیران دانشگاهی است.

نحوه انتخاب اعضای هیئت علمی نمونه کشوری

وی در ادامه به برگزاری بیست‌‌و‌ششمین آیین نکوداشت اعضای هیئت علمی نمونه کشوری اشاره کرد و افزود: انتخاب استادان نمونه کشوری دارای دستورالعملی بود که امسال بازنگری، بازتعریف، تدوین و سپس ابلاغ شد که بر اساس آن انتخاب اعضای هیئت علمی نمونه از بین اعضای هیئت علمی رسمی قطعی که حداقل ۵ سال سابقه تدریس داشته باشند، انجام می‌شود.

معاون آموزش وزارت علوم با بیان اینکه اغلب استادان ما نمونه و برجسته هستند، اظهار کرد: در ارزیابی‌های صورت گرفته برای انتخاب استادن نمونه کشوری شاخص‌های چهارگانه آموزشی، پژوهشی، اجرایی و فرهنگی در نهاد محل خدمت آنها در نظر گرفته شده است.

وی درمورد مراحل و نحوه انتخاب استادان نمونه کشوری خاطرنشان کرد: دانشگاه‌ها به ازای هر ۱۵۰ عضو هیئت علمی، می‌توانند یک نفر را به عنوان استاد نمونه معرفی کنند و بر اساس اعضای هیئت علمی نمونه‌ای که به وزارت علوم معرفی شد، ۱۰ نفر از اعضای هیئت علمی دانشگاه‌ها به عنوان استادان نمونه انتخاب شده و پس از تأیید وزیر علوم نهایی شدند که این اعضای هیئت علمی از دانشگاه‌های تربیت مدرس، امیرکبیر، صنعتی اصفهان، علامه طباطبائی، علم و صنعت، شریف، شهید چمران اهواز، مؤسسه پژوهشی علوم و فناوری رنگ و پوشش، دانشگاه شیراز و ابوعلی‌سینای همدان بودند.

شریعنی‌نیاسر با بیان اینکه این استادان نمونه کشوری از میان چهار گروه علوم انسانی، علوم پایه، فنی- مهندسی، کشاورزی و دامپزشکی انتخاب شدند، گفت: در سنوات گذشته ۳۸۴ نفر از اعضای هیئت علمی از ۴۷ دانشگاه کشور به عنوان استاد نمونه معرفی شدند.

معاون آموزش وزارت علوم بیشترین تعداد اعضای هیئت علمی نمونه کشوری در طول سالهای گذشته را از دانشگاه‌های تهران، شهید بهشتی، شریف، اصفهان و فردوسی مشهد برشمرد و افزود: امیدواریم بتوانیم با همفکری و خرد جمعی استادان و جامعه دانشگاهی خدمتگذار خوبی برای آموزش عالی کشور باشیم.