ایده دانشگاه علامه در زمینه «معماری سبز پایدار» محقق شد + تصاویر

معاون توسعه و مدیریت منابع دانشگاه علامه طباطبائی در بازدید از مراحل نهایی آماده کردن کتابخانه مرکزی و مرکز اسناد دانشگاه علامه طباطبائی به همراه مدیران این معاونت، گفت: پس از سازه مسجد، ساختمان کتابخانه مرکزی بهترین سازه عمرانی دانشگاه علامه طباطبائی است زیرا با معماری خاص و در ترکیب و هماهنگی با معماری سنتی مسجد، جلوه بسیار زیبایی را به نمایش گذاشته است.

به گزارش عطنا، محمدرضا ویژه، معاون توسعه و مدیریت منابع دانشگاه علامه طباطبائی در این بازدید گفت: تلاش ما بر این بود که این دو سازه در کنار هم با محوطه بزرگی از فضای سبز تکمیل شود به همین جهت روی دو بال کتابخانه را چمن‌کاری کردیم و چمنی که روی دو بال ورودی کتابخانه مرکزی کار شده است در کنار فضای سبز محوطه مسجد، دانشکده مدیریت و پشت کتابخانه، محوطه خوبی را از نظر فضای سبز فراهم کرده است.

ویژه تصریح کرد: برای چمن‌کاری روی سقف کتابخانه‌ مرکزی از سیستم‌های پیشرفته‌ای مانند پل طبیعیت تهران استفاده شده است که هم نصب و هم آبیاری آن نیاز به دانش و تخصص ویژه‌ای دارد و مدیریت امور اداری دانشگاه نیز برای حفظ و نگهداری از آن با شرکت تخصصی در این زمینه قرارداد منعقد کرده است.

وی این ساختمان را از نظر محیط‌زیستی به چند دلیل جزء «سازه‌های سبز» برشمرد: نخست اینکه پوشش سقف ساختمان در چمنی با شیب حدود ۳۰ درجه اجرا شده و علاوه بر اینکه در ترکیب فضای سبز دانشگاه تغییری ایجاد نکرده، بلکه مکمل آن شده و زیبایی بیشتری به دانشگاه می‌بخشد.

معاون توسعه و مدیریت منابع دانشگاه علامه طباطبائی با بیان اینکه این ساختمان با حفظ انرژی جزء ساختمان‌های سبز قرار دارد، اظهار کرد: به این معنا که با داشتن پنجره‌هایی از کف تا سقف در ضلع شمالی و وجود ۱۳۴ نورگیر سقفی، قسمت اعظمی از روشنایی درون ساختمان از تابش غیرمستقیم خورشید به دست می‌آید و به این ترتیب در ساعات زیادی از روز در سه طبقه از قرائت‌خانه که برای مطالعه در نظر گرفته شده‌اند، نیازی به روشنایی مصنوعی نداریم.

وی گفت: سازه و معماری کتابخانه مرکزی به گونه‌ای طراحی شده است که با استفاده از نور طبیعی زمینه روشنایی را ایجاد می‌کند و برای گرمایش و سرمایش این ساختمان نیز از طریق 6 عدد لوله هوا رسان و نصب پکیج سقفی و چیلر استفاده شده است.

وی با اشاره به اینکه ساختمان کتابخانه مرکزی و مرکز اسناد کاملاً بر اساس معماری سبز پایدار طراحی شده است، بیان کرد: ویژگی دیگر این سازه سقف شیب‌دار آن است که نور بسیار زیادی برای فضای کتابخانه ایجاد می‌کند و همچنین می‌توان با اضافه کردن سیستم‌های ذخیره انرژی خورشیدی، برق آن را نیز تأمین کرد.

معاون توسعه و مدیریت منابع دانشگاه علامه طباطبائی اضافه کرد: ساختمان کتابخانه مرکزی و مرکز اسناد هم از نظر زیبایی و هم به لحاظ سازه، معماری خاص و قابل توجهی دارد.

وی در ادامه به سازه بتونی به کار رفته در ساختمان کتابخانه دانشگاه اشاره کرد و ادامه داد: این امکان موجب می‌شود این ساختمان در برابر آتش، سرما و گرما مقاومت داشته باشد به خصوص که این ویژگی در بخش مخزن کتابخانه اهمیت بالایی دارد.

ویژه افزود: دو طبقه از سازه کتابخانه زیر زمین و در زمین قرار دارد و قسمت بیرونی آن به صورت شیب‌دار از زمین بیرون آمده است. این معماری تبادل حرارتی ساختمان با فضای باز را به حداقل خود می‌رساند و از هدر رفتن انرژی جلوگیری می‌کند.

وی تأکید کرد: مخزن کتابخانه توسط دیوارهای بتونی در داخل خاک مهارشده است که باعث می‌شود تا دیوارها به صورت عایق رطوبتی عمل کند، یعنی از ورود هر گونه رطوبت به داخل مخزن جلوگیری کند.

معاون مدیریت و توسعه منابع دانشگاه علامه طباطبائی فضاهای داخل کتابخانه را مرتبط با هم برشمرد و اظهار کرد: طراحی این فضاها به شکلی است که هر طبقه به صورت بالکن روی طبقه قبلی قرار گرفته و به گونه‌ای است که اگر در بالکن طبقه آخر بایستید می‌توانید طبقه اول را ببینید و در نتیجه تمام فضاها به صورت مفید در ارتباط با هم هستند.

وی، فضای بخش‌های اداری و داخلی کتابخانه را مستقل از قرائت‌خانه خواند و گفت: قسمت‌های اداری در سالن شمالی طراحی شدند و این امر باعث می‌شود تا رفت و آمد و امور اداری از فضای قرائت‌خانه جدا باشد تا فضای مناسب‌تری برای مطالعه به وجود بیاید.

ویژه خاطرنشان کرد: پشت کتابخانه علاوه بر وجود سالن‌هایی که می‌توان برای برگزاری نشست‌ها از آن استفاده کرد، فضای باز وسیعی قرار دارد که می‌تواند کاربری‌های گوناگونی داشته باشد.

وی از وجود یک فضای سبز در جلوی محوطه وسیعی که پشت کتابخانه و در ضلع شمالی قرار دارد، خبر داد و گفت: این فضای سبز به صورت چهارباغ ایرانی است که به شکل چهارراه در دست ساخت است به این شکل که یک حوض بزرگ در وسط و حوضچه‌های کوچکی در کنار آن از طریق جوی آب با هم در ارتباط هستند.

معاون مدیریت و توسعه منابع دانشگاه علامه طباطبائی این فضا را حد واسط پارکینگ دانشگاه و فضای سبز خواند و گفت: برگزاری مراسمی همچون افطاری در این محل امکان پذیر است و چشم انداز بسیار زیبا و فضای جدیدی در دانشگاه خواهد بود که در حدود ۵ هزار مترمربع مساحت آن است.

وی با اشاره به اینکه مخزن کتابخانه مرکزی با ظرفیت 300 تا 400 هزار جلد کتاب به سیستم اعلام اطفای حریق و خاموش کردن آتش مجهز است، یادآور شد: مخزنی مجزا و البته مجهز نیز برای کتاب‌های قدیمی و نفیس دانشگاه در نظر گرفته شده است.

 ویژه خاطرنشان کرد: در بخش کتاب‌ها قدیمی و نسخ خطی از گازی به نام FM200 استفاده می‌شود که اثر نامطلوبی روی کتب قدیمی ندارد در نیتحه بدون کوچک‌ترین اثر منفی روی کتاب‌ها مهارآتش صورت می‌گیرد.

وی با بیان اینکه کتابخانه مرکزی دارای هشت قرائت‌خانه است که در چهار طبقه متفاوت با ظرفیت 800 تا یک هزار نفر قرار دارد، گفت: دیتاسنتر و سرورهای دانشگاه نیز در این ساختمان مستقر می‌شوند.

معاون مدیریت و توسعه منابع دانشگاه علامه طباطبائی با اشاره به اینکه مدیریت فضای سبز در دستور کار فعالیت‌های عمرانی و اداری دانشگاه قرار گرفته است، افزود:  فضای تردد و عبور و مرور در دانشگاه طوری تنظیم شده است که عابر و وسیله نقلیه برخوردی با همدیگر نداشته باشند و خوردوها از یک در دانشگاه وارد و از در دیگر خارج می‌شوند.

وی اضافه کرد: استفاده از انرژی خورشیدی برای تأمین برق را نیز در دستور فعالیت‌های خود به خصوص در دانشکده‌ها قرار داده‌ایم، ضمن‌آنکه به دلیل مصرف آب زیاد در محوطه دانشگاه در تلاش هستیم با ایجاد سیستم بازیافت فاضلاب، از آب آن برای آبیاری قطره‌ای فضای سبز دانشگاه استفاده کنیم.

ویژه در پایان با اشاره به اینکه در ضلع شمالی ساختمان کتابخانه مرکزی دانشگاه با همکاری مدیریت عمرانی، موتورخانه این سازه را آماده کرده‌ایم، گفت: سیستم موتورخانه به همراه لوله‌های بزرگ آن در این قسمت تعبیه شده که تمام آنها با خاک پوشانده می‌شوند.

گزارش تصویری:

عکس: افشین عزیزی