روزنامه‌نگاران افغان و دغدغه کیفیت روزنامه‌نگاری/ کیا: شرکت‌کنندگان این کارگاه‌ سفیران فرهنگی ما هستند

مدیر گروه روزنامه‌نگاری دانشگاه علامه طباطبائی با بیان اینکه علاوه بر آموزش، بازدید از یک سری بخش‌های خبری و رسانه‌ها  هم در برنامه کارگاه‌ها هست، گفت: در روز اول به بحث‌های مقدماتی و پایه‌ای مثل تنظیم خبر پرداختیم.

به گزارش عطنا، دومین دوره کارگاه روزنامه‌نگاری حرفه‌ای ویژه خبرنگاران افغانستانی شنبه ۲۵ شهریور در دانشکده ارتباطات دانشگاه علامه طباطبائی برگزار شد.

علی اصغر کیا مدیر گروه روزنامه‌نگاری دانشگاه علامه طباطبائی درباره هدف برگزاری این کارگاه به خبرنگار عطنا گفت: این کارگاه با هدف همکاری‌های مشترک علمی بین دانشگاه‌های ایران و افغانستان  و همچنین با توجه به فرهنگ و زبان مشترک دو کشور از  25 شهریور تا 28 شهریور ماه شروع می‌شود.

وی افزود: اولین دوره این کارگاه سال گذشته با دعوت جمعی از روزنامه‌نگاران افغانستان برای شرکت در این کارگاه برگزار شد.

وی درباره همین موضوع ادامه داد: در چهار روز آینده کارگاه شرکت کنندگان با «تکنیک های مصاحبه»، «گزارش نویسی»، «مقاله نویسی»، «ویراستاری و مدیریت اخبار» و همچنین حوزه هایی همچون «روزنامه نگاری توسعه» و «روزنامه نگاری بین المللی» آشنا می شوند.

کیا درباره متولیان برگزاری «کارگاه روزنامه‌نگاری» حرفه‌ای گفت: این کارگاه با همکاری روابط بین‌الملل دانشگاه علامه، سازمان یونسکو و گروه روزنامه‌نگاری دانشگاه علامه طباطبائی برگزار می‌شود.

وی با بیان اینکه سطح خبرنگاران حاضر در کارگاه خوب هست، اظهار کرد: در جلسه اول سعی کردیم چهار ساعت کار عملی دهیم و تمرینی در نظر گرفته شد تا به من ایمیل کنند که آن را اصلاح کنم و برایشان بفرستم؛ همچنین امیدوارم بعد از این کارگاه ارتباط مستمری با شرکت کنندگان  داشته باشیم.

کیا اضافه کرد: روزنامه‌نگاری الکترونیک هم در کنار این‌ها پیش بینی کردیم، تا به روزنامه‌نگاری سایبر هم آشنا شوند.

مدیر گروه روزنامه‌نگاری دانشگاه علامه طباطبائی  درباره مدرسان کارگاه اظهار کرد: اکثر استادان این کارگاه از گروه روزنامه‌نگاری و گروه ارتباطات دانشگاه علامه طباطبائی هستند و سعی کردیم سرفصل‌های کارگاه را با توجه به نیاز شرکت‌کنندگان بنویسیم.

وی در پایان با ابراز رضایت از این کارگاه گفت: تلاش ما بر این است که با ارتباطات مستمر با این افراد آن‌ها را به عنوان دانشجو در دوره کارشناسی‌ارشد و دکترا  بپذیریم، این افراد می‌توانند سفیران فرهنگی ایران  و مبلغ برنامه‌های ما در کشور خود شوند.

در حاشیه اولین روز این کارگاه، سیدحسن متخلص به حسینی از استان هرات، دانشجوی ترم آخر روزنامه‌نگاری از دانشگاه هرات و مدیر مسئول خبرگزاری به اسم هرات تایمز درباره این کارگاه به خبرنگار عطنا گفت: هماهنگی و اسکان و برنامه‌ریزی کلاس‌ها تا به این لحظه خوب بوده است. فکر می‌کنیم بتوانیم از امکاناتی که دانشگاه علامه در اختیار ما گذاشته است بهترین استفاده را ببریم و این قضیه به افزایش سطح علمی ما کمک کند.

وی درباره رسانه‌های افغانستان گفت: نظام رسانه‌ای افغانستان آزادی گرا است، و بیشتر از دو نظام آزادی گرا و مسئولیت اجتماعی استفاده می‌کنیم و مشکل خاصی به لحاظ کار خبرنگاری در داخل افغانستان وجود ندارد. خبرنگاران هم از طرف منابع دولتی و هم از طرف مردم به اطلاعات زیادی دسترسی دارند. یعنی کار کردن برای خبرنگار به جز مسئله امنیت و تاحدودی مشکل اقتصادی هیچ محدودیت دیگری ندارد.

این دانشجو با اشاره به بعد آموزش روزنامه‌نگاری در این کشور گفت: متاسفانه به دلیل وضعیت بد اقتصادی به خصوص رسانه‌های محلی بیشتر ولایات افغانستان افراد غیر حرفه‌ای و بدون تخصص و دانش روزنامه‌نگاری در رسانه‌ها حضور دارند و در این زمینه با مشکل مواجه است که امیدواریم در آینده بتوانیم کم کم این مشکل را برطرف کنیم.

حسینی درباره جریان‌سازی در رسانه‌های افغانستان هم یادآور شد: روزنامه‌ای مثل هشت صبح در افغانستان جریان‌ساز است و طرفداران زیادی دارد. خیلی از رسانه‌های دیگر مثل شبکه تلویزیونی طلوع حتی در داخل ایران و پاکستان در عرصه بین‌الملل بسیار دیده شده و تاثیرگذار بوده است.

به بیان این روزنامه‌نگار، خبرنگاران افغانستان نسبت به مسائل داخلی کشور توانستند به درکی برسند که در عرصه منطقه‌ای و حتی جهانی تاثیرگذار باشند و تصویری دیگر از افغانستان و مسائل آن به جوامع نشان بدهند. در 15 سال گذشته اوضاع رسانه‌های افغانستان خوب بوده است و بهترین دستاورد نظام جدید آزادی رسانه‌ها و آزادی بیان در افغانستان بوده است.

اسماعیل آزاد، دیگر شرکت‌کننده در کارگاه که خبرنگار رادیو و تلویزیون جهان در حوزه غرب افغانستان است، لیسانس حقوق دراد و هفت سالی است در حوزه خبری فعالیت می‌کند، درباره برگزاری این دوره گفت: وقتی در یک بحث و نشست علمی شرکت می‌کنید دو مسئله مهم بحث هم‌افزایی علمی و تبادل نظر و بحث ارتباط و تبادل فرهنگی وجود دارد.

به گفته این روزنامه‌نگار جوان وضعیت آموزش روزنامه‌نگاری در افغانستان خوب است، سیستم آموزشی در افغانستان مثل سایر نقاط دنیاست ولی در بسیاری از امکانات محدودیت‌های زیادی دارد. او معتقد است هر چند که اخیرا اوضاع بهتر شده است و دانشجویان امکاناتی بهتری دارند اما محدودیت‌هایی مثل امنیت در سطوح مختلف و همچنین نحوه پذیرش در کنکور از محدودیت‌های تحصیل است که فرصت را برای همه فراهم نمی‌کند.

آزاد یادآور شد: با احتساب موسسات آموزشی دولتی و خصوصی در افغانستان تقریباً حدود 30 دانشگاه دارای رشته روزنامه‌نگاری در دوره کارشناسی هستند.

وی افزود: در افغانستان تا اول امسال 103 شبکه تلویزیونی اعم از دولتی و خصوصی وجود داشت که به سه شکل محلی، ملی و بین المللی فعالیت می‌کنند. بیش از 270 شبکه رادیویی داریم و روزنامه و هفته‌نامه و ماه‌نامه در هر ولایت گاهی به بیش از 30 عنوان هم می‌رسد.

سفیده صادق هم که لیسانس روزنامه‌نگاری دارد و در یکی از شبکه‌های تلویزیونی هرات دو سال کار خبری در بخش سیاسی کرده است معتقد است نقطه ضعفی که آموزش روزنامه‌نگاری در افغانستان دارد این است که امکانات کار عملی برای دانشجویان روزنامه‌نگاری فراهم نیست. هر چند که این امکان در هنگام ورود به کار فراهم می‌شود و افراد شش ماه تا یک سال تمرین می‌کنند.

صادق به خبرنگار عطنا گفت: در روزنامه‌ها هم مشکلی که وجود دارد بحث عدم تخصص است که دانشجویان هنگام ورود به بازار کار وارد روزنامه‌ای می‌شوند که مدیرمسئول یا سردبیر چیزی از روزنامه‌نگاری علمی نمی‌داند.

به گفته این روزنامه‌نگار افغانستانی وضعیت استادان و هیئت علمی دانشگاه‌ها در حوزه روزنامه‌نگاری خیلی خوب و رضایت بخش نیست. اکثر استادان دارای مدرک کارشناسی هستند. البته به تدریج شاهد آن هستیم که استادانی ارتقاء یافتند و دارای کارشناسی ارشد و حتی دکترا می‌شوند.

صادق در پایان درباره روز اول کارگاه روزنامه نگاری دانشگاه علامه طباطبائی برای دانشجویان افغانستانی گفت: کارگاه خوبی بود. نکته‌ای که وجود داشت این بود که بهتر است روی کارهای عملی بیشتر تاکید شود.