چالش خانواده‌ها با اعتیاد اینترنتی

استاد ارتباطات دانشگاه سوره: تعداد کسانی که روزانه بین 16 تا 60 دفعه در روز به اپلیکیشن‌های موبایل‌شان سرمی‌زنند، از 440 میلیون به 590 میلیون نفر رسیده‌است که این رقم رشد 34 درصدی را نشان می‌دهد. این کاربران بی آن‌که بدانند، در دسته معتادان به اینترنت قرار می‌گیرند!

در تحقیقی که موسسه فلوری (Flurry) در سال گذشته انجام داده است، تعداد کاربرانی که روزانه بین یک تا 16 بار برای دسترسی به اپلیکیشن‌ها و نرم‌افزارها به گوشی تلفن همراه خود سر می‌زنند، از عدد 784 میلیون به 985 میلیون نفر در طول یک سال افزایش یافته است. این رقم با رشد 25 درصدی نسبت به سال قبل اعلام شده است؛ اما تعداد کسانی که روزانه بین 16 تا 60 دفعه در روز به اپلیکیشن‌های موبایل‌شان سرمی‌زنند، از 440 میلیون به 590 میلیون نفر رسیده‌است که این رقم رشد 34 درصدی را نشان می‌دهد. این کاربران بی آن‌که بدانند، در دسته معتادان به اینترنت قرار می‌گیرند!

فناوری‌های جدید اطلاعاتی و ارتباطی، شرایطی تازه در زندگی انسان‌های مدرن رقم زده‌اند. از یک‌سو حذف و دوری از این فناوری‌ها کاری بس دشوار و ناممکن به نظر می‌آید و از دیگر سو نمی‌توان از مزایا و فواید آن چشم‌پوشی کرد.

فضای مجازی که حاصل فناوری‌های جدید است، همچون سکه‌ای دو رو فواید و مضرات خود را بر زندگی ما تحمیل کرده است. صرف‌نظر از فواید فراوان حضور در این فضا، برخی مضرات آن به دلیل زیان‌های جبران‌ناپذیر، نیاز به مطالعه، بررسی و ارائه راهکار دارد. اعتیاد به اینترنت یکی از این مضرات به شمار می‌آید. در تحقیقی که اخیرا در کشور آمریکا انجام شده است، مشخص شد 71 درصد کاربران با گوشی‌های هوشمندشان می‌خوابند و 35 درصد هم گفته‌اند اولین چیزی که در ابتدای صبح و بعد از بیدار شدن به آن فکر می‌کنند، گوشی موبایل‌شان است!

کمتر کاربری هست که به اینترنت معتاد شده باشد و خودش از این اعتیاد باخبر باشد و آن را بپذیرد. اما معتادان به اینترنت باید بدانند طبق شاخصی که اخیرا اعلام شده است، افراد معتاد به گوشی‌های موبایل، آنهایی هستند که روزانه بیش از 60 مرتبه از اپلیکیشن‌های نصب شده روی گوشی هوشمندشان استفاده می‌کنند. متاسفانه تعداد این‌گونه کاربران با سرعت زیادی در حال افزایش است؛ تا آن‌جا که تعداد این افراد در طول یک سال گذشته 59 درصد فزونی یافته است.

هر چند در ایران آمار دقیقی از کاربران اینترنت و صاحبان گوشی‌های همراه تاکنون اعلام نشده است، اما تجربه زیستی خانواده‌ها حکایت از افزایش تعداد کودکان و نوجوانانی دارد که بیشترین اوقات زندگی‌شان را در فضای مجازی و گوشی‌های همراه خود می‌گذرانند.

رها کردن فرزندان در این فضا آسیب‌های اجتماعی و فرهنگی فراوانی را در پی دارد و از این رو اغلب والدین به دنبال راه چاره‌ای برای کاهش این آسیب‌ها و درمان فرزندان خود هستند.

از نظر بیشتر کارشناسان، اولین و مهم‌ترین راه، آشنایی والدین با سواد رسانه‌ای است و این راه حل فوری در سه گام قابلیت اجرا دارد:

1ـ جلسات خانوادگی برای بحث پیرامون فواید و مضرات فضای مجازی و خارج کردن فرزندان از تنهایی ناخواسته در فضای واقعی زندگی.

2ـ تهیه فهرستی از شماره تلفن‌های والدین و بستگان برای کاربر که در صورت نیاز از آنها بهره‌مند شود و قبل از تماس با بیگانگان، با بستگان خود ارتباط برقرار کند.

3ـ برای موبایل فرزندان خود رمز عبور بگذارید تا بیگانگان نتوانند از گوشی همراه او سوءاستفاده کنند.

4ـ به فرزندانتان در انتخاب بازی‌های رایانه‌ای کمک کنید و ساعاتی را برای استفاده مشترک از فضای مجازی اختصاص دهید.

5ـ اعتقادات دینی و پایبندی به آن بهترین آنتی‌ویروس فضای مجازی برای فرزندان در تقابل با تهاجم فرهنگی است. در افزایش باورهای دینی، خانواده‌ها نقش اصلی را دارند.