شبکه ملی اطلاعات در کشور تحقق یافته است

بالای 80 درصد کارهای شبکه ملی اطلاعات انجام و راه اندازی شده است. حالا باید از برخی که به شبکه ملی اطلاعات انتقاد می کنند، پرسید مد نظر آنها چه چیزی است که می گویند، شبکه ملی اطلاعات عملی نشده است؟
مفهوم شبکه ملی اطلاعات، اینترنت ملی نیست و همچنان حملات سایبری از بیرون بر کشور وجود خواهد داشت و راه اندازی شبکه ملی اطلاعات مبنی بر این نیست که فضای مجازی کشور از هر خطری و ناامنی مصون باشد.

به گزارش عطنا به نقل از ایران، دبیرکارگروه تعیین مصادیق محتوای مجرمانه اینترنتی اعتقاد دارد، اگر ناامنی در فضای مجازی وجود دارد به این دلیل است که شبکه ملی اطلاعات (شما) در کشور تحقق پیدا نکرده و تاکنون هر فازی از شبکه ملی اطلاعات افتتاح شده عملاً نفوذ شبکه‌های اجتماعی بیگانه گسترده‌تر شده است. درپی این اظهارات این سؤال پیش می‌آید که آیا شبکه ملی اطلاعات تحقق یافته است یا خیر؟ و اینکه آیا راه‌اندازی شبکه ملی اطلاعات، کشور را از هرگونه ناامنی مصون می‌سازد؟ کارشناسان و فعالان حوزه فاوا به سؤال‌های «ایران» پاسخ دادند؟

تحقق 80 درصدی شبکه ملی اطلاعات

صابر فیضی کارشناس حوزه فاوا درباره اینکه آیا شبکه ملی اطلاعات راه‌اندازی شده است، یا خیر به «ایران» گفت: بالای 80 درصد کارهای شبکه ملی اطلاعات انجام و راه‌اندازی شده است. حالا باید از برخی که به شبکه ملی اطلاعات انتقاد می‌کنند، پرسید مدنظر آنها چه چیزی است که می‌گویند، شبکه ملی اطلاعات عملی نشده است؟ البته شبکه ملی اطلاعات هنوز نواقصی دارد که باید رفع شده و توسعه پیدا کند. از سوی دیگر من ندیده و نشنیده‌ام که وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات نیز ادعا کند که همه کارهای راه‌اندازی شبکه ملی اطلاعات را 100 درصد انجام داده و کار شبکه تمام شده است. وزارت ارتباطات در راه‌اندازی شبکه ملی اطلاعات فاز به فاز پیش می‌رود و درهر فاز بخشی از کارها را عملی کرده است. در کل بخواهیم در زمینه راه‌اندازی شبکه ملی اطلاعات عملکرد وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات را ارزیابی کنیم باید گفت کارهای خوبی انجام شده است.

لازمه اقتصاد شبکه مبتنی بر دیتا، ایجاد دسترسی‌ها و توسعه CDN‌ها است. گسترش پهنای باند و افزایش دسترسی خود یک درایور توسعه خدمات محسوب می‌شود، بنابراین اگر زیرساخت‌ها ایجاد نمی‌شد قطعاً فعالیت‌های اقتصادی بر مبنای محتوا نیز عقیم می‌ماند.

فیضی در ادامه گفت: راه‌اندازی شبکه ملی اطلاعات از چندین سال گذشته مطرح بوده ولی در دولت تدبیر و امید اجرایی شده است. در دولت روحانی دو کار اساسی و مهم در خصوص راه‌اندازی شبکه ملی اطلاعات رخ داده است که یکی مربوط به محتوا است. به عبارتی به این بخش بیشتر توجه شده است واکنون می‌توان محتوا را در داخل کشور تأمین و استفاده کرد. دوم اینکه با امکاناتی که ایجاد شده می‌توان بین محتواهای تولید شده در داخل کشور ارتباط برقرار کرد تا مشترکین از آن استفاده کنند.حالا دیگر بالای 60 درصد اطلاعات در داخل کشور تبادل می‌شود، پس می‌توان گفت شبکه ملی اطلاعات در داخل کشور محقق شده است.
مدیر عامل سابق مخابرات در ادامه افزود: ما به دنبال تبادل ترافیک در داخل کشور بودیم و این خواسته با راه‌اندازی شبکه ملی اطلاعات عملی شده است. به عبارت دیگر باید گفت با راه‌اندازی شبکه ملی اطلاعات گویی در کل جاده‌های کشور اتوبان ساخته‌اند و حال باید از این اتوبان استفاده کرد. اتوبان یعنی زیرساخت شبکه ملی اطلاعات را وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات فراهم کرده است ولی حالا باید در این مسیر ایجاد شده، سرویس‌ها و خدمات را ارائه داد ولی هنوز نهادها و ارگان‌ها سرویس‌های خود را به این مسیر ساخته شده، هدایت نکرده‌اند.

بهره‌برداری تمام ذی‌نفعان از شبکه

احمدرضا نخجوانی مدیرعامل یکی از شرکت‌های دارنده پروانه ارتباطات ثابت (FCP) نیز با بیان اینکه نمی‌دانم افرادی که می‌گویند شبکه ملی اطلاعات در کشور محقق نشده است، دنبال چه اهدافی هستند، گفت:از نگاه من در دولت تدبیر و امید گام‌های مثبتی درباره راه‌اندازی شبکه ملی اطلاعات برداشته شده است چرا که در حال حاضربیش از 40 درصد از محتوایی که در کشور وجود دارد، به سمت شبکه ملی اطلاعات هدایت شده و ترافیک اینترنت بین‌الملل نیز به ثبات رسیده است. خوشبختانه در پی همین اتفاق شبکه ملی اطلاعات در حال رشد کردن است و ما رشد خوبی را در این شبکه شاهد هستیم.
وی افزود:در حال حاضر بسیاری از کاربران به سمت استفاده از محتواهای داخلی سوق پیدا کرده‌اند و با زیرساخت‌هایی که شرکت ارتباطات زیرساخت فراهم کرده است، محتوا با کیفیت خیلی بهتری به دست مردم می‌رسد و به لحاظ قیمت نیز محتوای شبکه ملی اطلاعات برای مشترک یک دهم قیمت خارجی محاسبه می‌شود.
نخجوانی با بیان اینکه سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی (رگولاتوری) نیز با مصوباتی که برای اپراتورها در نظر گرفته، دست آنها را به لحاظ قیمتی باز گذاشته است، گفت: اپراتورها می‌توانند تا 40 درصد تخفیف را روی اینترنت یا دیگر فعالیت‌های خود ارائه داده و قیمت را پایین بیاورند. حتی اپراتورها می‌توانند بر بستر شبکه ملی اطلاعات قیمت را تا یک دهم محاسبه کنند و این یعنی قیمت هر گیگ ترافیک داخلی می‌تواند 150 تومان محاسبه شود. از سوی دیگر با راه‌اندازی شبکه ملی اطلاعات در بخش‌های ارزی و پرداخت‌های خارجی نیز 50 درصد صرفه‌جویی رخ داده است و کاربر با کیفیت خیلی بهتری به اینترنت متصل می‌شود. نخجوانی با بیان اینکه روند رو به رشد شبکه ملی اطلاعات خوب و امیدبخش است، گفت: ما رشد خوبی را در محتوای داخلی مشاهده می‌کنیم و اتفاق‌های خوبی نیز به لحاظ فنی، اقتصادی و کیفیت برای کاربران در بازار افتاده و کاملاً ملموس است.

مصون نبودن از حملات سایبری

کیوان جامه بزرگ یکی از فعالان محتوا در کشور نیز درباره اظهارنظر دبیرکارگروه تعیین مصادیق مجرمانه به «ایران» گفت: اول باید دید مشکلاتی که دوستان از آن نام می‌برند، چگونه فهرست شده است؟ تا جایی که می‌دانم شبکه ملی اطلاعات قرار بود در سه فاز استقرار، رشد و بلوغ راه‌اندازی شود و این کار اتفاق افتاده است. کاملاً شاخص‌های عملکردی در 3 فاز شبکه ملی اطلاعات دیده می‌شود. در این سه فاز ما شاهد تفکیک ترافیک داخلی از بین المللی بودیم و این به تولید محتوا در کشور کمک کرده و خواهد کرد. در قدم آخر نیز رایگان شدن ترافیک داخلی است که از جنبه کاربران و بنگاه‌های خصوصی تا حد زیادی این نیز اتفاق افتاده است.
این فعال در عرصه محتوا افزود: استفاده از محتوای داخلی بر بستر شبکه ملی اطلاعات تأثیر بسیار جدی بر اقتصاد دارد. لازمه اقتصاد شبکه مبتنی بر دیتا، ایجاد دسترسی‌ها و توسعه CDN‌ها است. گسترش پهنای باند و افزایش دسترسی خود یک درایور توسعه خدمات محسوب می‌شود، بنابراین اگر زیرساخت‌ها ایجاد نمی‌شد قطعاً فعالیت‌های اقتصادی بر مبنای محتوا نیز عقیم می‌ماند. با توسعه شبکه پهنای باند بخصوص در بخش تلفن همراه، شرکت‌های بسیاری ایجاد شده که خدمات مبتنی بر دیتا ارائه می‌دهند و توسعه یافته‌اند و نقش بسیار جدی در توسعه کسب و کارهای اینترنتی دارند بنابراین تا زمانی که بحث زیرساخت در کشور عملی نمی‌شد، امکان ارائه خدمات دولت الکترونیک و توسعه ارائه خدمات از سوی بنگاه‌های خصوصی عملاً امکانپذیر نبود.
جامه بزرگ با بیان اینکه نمی‌دانم چگونه می‌توان بحث ناامنی در فضای مجازی را به شبکه ملی اطلاعات ارتباط داد، گفت: در سال‌های گذشته در جهان شاهد افشای اطلاعات بانکی کاربران و... بودیم که این افشاها و وجود ناامنی‌ها به شبکه ملی اطلاعات آن کشور مربوط نیست. وجود شبکه ملی اطلاعات در کشور، ما را از ناامنی مصون نمی‌کند و نمی‌توانیم بگوییم با راه‌اندازی کامل شبکه ملی اطلاعات می‌توان از دغدغه‌های امنیتی مصون بود. این‌طور نیست که فکر کنیم حالا که یک شبکه داخلی ایجاد شده، تمام مشکلات امنیت اطلاعات و... حل می‌شود.
امید توکلی کارشناس ارشد امنیت نیز به «ایران» گفت: من ارتباط وجود ناامنی در فضای مجازی کشور با راه‌اندازی شبکه ملی اطلاعات را درک نمی‌کنم و صرف وجود شبکه ملی اطلاعات در کشور ما را از هرگونه ناامنی مصون نمی‌کند.
توکلی افزود: به هر حال با شبکه ملی اطلاعات ابزارهایی جهت مدیریت ترافیک و شناسایی دقیق‌تر کاربران داخلی به دست خواهد آمد اما با توجه به اینکه مفهوم شبکه ملی اطلاعات، اینترنت ملی نیست، همچنان حملات سایبری از بیرون بر کشور وجود خواهد داشت و راه‌اندازی شبکه ملی اطلاعات به این معنا نیست که فضای مجازی کشور از هر خطر و ناامنی مصون باشد.
توکلی گفت: از ابزارهای شبکه ملی اطلاعات در حوزه امنیت، امکان شناسایی هویت نقاط انتهایی در ارتباطات است. منظور از نقاط انتهایی نیز کاربری است که از بستر شبکه ملی اطلاعات جهت تبادلات خود بهره گرفته است. به‌عنوان مثال کاربری که با تلفن همراه خود یا از طریق ADSL به اینترنت و شبکه ملی اطلاعات متصل است، با استفاده از ابزارهایی نظیر شناسه شاهکار مشترک در شبکه شناسایی می‌شود. از اطلاعات هویتی ثبت شده به این روش، در مواقع بروز جرم سایبری می‌توان برای ردیابی و شناسایی مجرم بهره‌برداری کرد.