عطنا - شجاع احمدوند، رییس دانشگاه علامه طباطبایی در همایش ملی «توسعه اقتصادی و اجتماعی جزایر سهگانه و تقویت وفاق با همسایگان» ضمن اشاره به ضرورت ایفای نقش نهاد دانشگاه در حل مسائل جامعه گفت: در این راستا به ویژه در حوزه علوم انسانی، دانشگاهها باید از رویههای آموزشی و پژوهشی گذشته عبور کرده و به نسل چهارم یعنی نسل راهبری و مسئولیت اجتماعی وارد شوند. همچنین دانشگاهها باید تبدیل به نهادهایی شوند که علاوه بر پژوهشهای علمی توانایی حل مسائل جامعه و ارائه راهحلهای عملی برای مشکلات اجتماعی و اقتصادی را داشته باشند.
وی افزود: به همین دلیل نقش دانشگاهها در شناسایی مسائل کلان کشور و ارائه ایدههای نو برای حل آنها و همچنین تصویرسازی مناسب از ایران و ایرانی در افکار عمومی ملی و بینالمللی اهمیت زیادی دارد.
احمدوند ادامه داد: دانشگاه علامه طباطبایی برای نخستین بار بحث توسعه اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی جزایر سهگانه ایران را در دستور کار قرار داده است. هدف این نشست استخراج چکیده مباحث اندیشمندان و ارسال آن به مسئولین است.
احمدوند همچنین در مورد ضرورت اهمیت خلیج فارس گفت:« خلیج فارس به عنوان منبع هویت و همبستگی ملی، ظرفیتهای بالایی برای سرمایهگذاری و توسعه دارد. مناطق آزاد میتوانند بسترهایی برای همکاری اقتصادی و تقویت منافع ایران در خلیج فارس باشند.»
او همچنین اضافه کرد: برای توسعه این جزایر دولت، نهادهای مدنی و بخش خصوصی باید همکاری کنند. توسعه زیرساختهایی مانند مسکن، خدمات شهری، بندر، فرودگاه و تقویت ترابری ضروری است. جزایر سهگانه دارای ظرفیتهای طبیعی و اقتصادی برای توسعه گردشگری، صنایع دریایی و کشاورزی هستند.
احمدوند تصریح کرد: به عبارت دیگر این جزایر به دلیل موقعیت جغرافیایی و منابع طبیعی غنی، ظرفیتهای زیادی برای توسعه دارند. با این حال در حال حاضر به دلیل کمبود زیرساختهای لازم وضعیت زندگی ساکنان این جزایر و همچنین اقتصاد منطقه به صورت مطلوب توسعه نیافته است. بنابراین لزوم ایجاد زیرساختهای ضروری مانند مسکن، بیمارستان، مدارس، بنادر، فرودگاهها و سایر خدمات شهری امری ضروری است.
علاوه بر این، توجه به صنایع دریایی و کشاورزی به ویژه پرورش ماهی و آبزیان، از دیگر اقدامات مهم برای توسعه این جزایر به شمار میرود.
او ذکر کرد گامهای اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی برای توسعه جزایر سهگانه باید به طور همزمان برداشته شوند و مراکز علمی و تحقیقاتی برای اشتراک دانش و فناوری میان کشورهای حوزه خلیج فارس باید ایجاد شوند تا برای تحول و رشد منطقه ظرفیتهای بالقوه این جزایر به فعلیت برسد.
او گفت با استفاده بهینه از منابع طبیعی، اقتصادی و فرهنگی این جزایر میتوان به توسعه پایدار این مناطق دست یافت و مزیتهای رقابتی ایران را در منطقه تقویت کرد. در این راستا همکاری میان نهادهای علمی، دولتی و خصوصی از اهمیت ویژهای برخوردار است.
در پایان وی گفت: چنین نشستهایی به عنوان گامی مهم در راستای ترسیم نقشه راهی برای توسعه جزایر سهگانه ایران و تقویت هویت ملی و منطقهای کشور مورد استقبال قرار میگیرد.
« مسئلهی تاریخی جزایر نیازمند دیدگاه توسعه محور است»
هادی خانیکی در ادامه این همایش گفت: مسئله سه جزیره ایران نه مسئلهای جدید بلکه یک مسئله تاریخی و سرزمینی است که نیاز به دیدگاهی توسعهمحور دارد.
او ضمن اشاره به اینکه ایران همواره یک کشور جهانی بوده و سهم و نقش ویژهای در جهان در زمینه تمدن، فرهنگ و سیاست داشته است بیان کرد:« ایران نباید بهعنوان یک کشور تنها در نظر گرفته شود؛ این مفهوم باید بازخوانی شود تا بتواند در روابط بینالمللی و منطقهای نقشی فعال ایفا کند.»
او در مورد سفر هیئتی محقق به جزایر ایرانی گفت: این سفر که از سوی انجمن مطالعات صلح تدارک دیده شد، به دلیل حمله رژیم اسرائیل به ایران لغو شد. در کل بیانیهای به امضای ۸۱ نفر از شخصیتهای فرهنگی و علمی منتشر شد تا مسئله جزایر ایرانی را بهعنوان یک مقوله ملی در نظر بگیرند.
خانیکی اضافه کرد: مسئله سه جزیره ایرانی که از سالهای ۱۹۷۰-۱۹۷۱مطرح بوده، پس از اقدام اتحادیه اروپا در حمایت از ادعای امارات علیه این جزایر به تهدیدی علیه امنیت ملی و تمامیت ارضی ایران تبدیل شد.
خانیکی به وجود ۶ عارضه در این زمینه اشاره کرد و گفت: عارضه نخست تنهایی ایران، یک فهم و طرح آسیب رسان به ایران است. دوم، از نظر تاریخی با واقعیت سازگار نیست. ایران و ایرانی همیشه یک کشور جهانی بوده و تنها نیست و ایران همیشه یک کشور جهانی بوده و سهم و نقش ویژهای در جهان، در توسعه علم، در تمدن، در فرهنگ و در سیاست داشته است. سوم؛ در امتداد ذهنیت شکست خوردگی و تحقیری قرار می گیرد که ایران در دوران مدرن داشته، عارضه این است که امروز در جمع هستیم اما خود را تنها می بینیم که این ما را از توسعه دور می کند. پنجم مهاجرت نخبگان و ششم بی توجهی به مسائل است ما را دچار سوءظن کرده است.
او افزود: بازخوانی این مفهوم جز با گفت و گو و وفاق شدنی نیست. البته این وفاق وگفت و گو اول باید در عرصه عمومی رخ دهد. گفت و گو در این شرایط و باز کردن آن در تقویت مولفه ها برای این بازخوانی ضروری است. می توانیم جایگاه خودمان را باز تعریف کنیم هر چند گسست و انقطاعی رخ داده؛ اما باز خوانی این مفهوم با وفاق امکان پذیر است.
او در پایان گفت: برای رفع مشکلات و بحرانها به گفتگوی عمومی و تعامل مدنی نیازمند هستیم.
خبرنگار: یگانه عیسی پور
عطنا را در شبکههای اجتماعی دنبال کنید: