مناظره پورحسن و قائدی درباره «فلسفه برای کودکان»

قاسم پورحسن، عضو هیئت علمی‌ گروه فلسفه دانشگاه علامه طباطبائی و یحیی قائدی، عضو هیئت علمی‌ گروه فلسفه تعلیم و تربیت دانشگاه خوارز‌می‌ در برنامه « ۱۸۰ درجه» درباره فلسفه برای کودکان مناظره کردند.

به گزارش عطنا به نقل از مهر، برنامه «۱۸۰ درجه» شب گذشته، جمعه اول اردیبهشت ماه با موضوع «فبک در ترازو» روی آنتن شبکه افق رفت و در آن قاسم پورحسن، عضو هیئت علمی‌ گروه فلسفه دانشگاه علامه طباطبائی و یحیی قائدی، عضو هیئت علمی‌ گروه فلسفه تعلیم و تربیت دانشگاه خوارز‌می‌به عنوان صاحب‌نظران موافق و مخالف طرح «فلسفه برای کودکان» با یکدیگر به مناظره پرداختند.

قاسم پورحسن، عضو هیئت علمی‌ گروه فلسفه دانشگاه علامه طباطبائی در این برنامه درباره فلسفه و پرسش‌های فلسفی گفت: فلسفه تفکر آزاد عقلانی است یعنی مواجه‌ای آزاد که سبب اندیشیدن ‌می‌شود.

وی با اشاره به این نکته که تا مدت‌ها تصور این بود که فبک گرایشی جدید است، اظهار کرد: اگر فلسفه برای کودک، درون یک تفکر فلسفی قرار ‌می‌گیرد باید همه محتوا و مفاد این تفکر را پیروی کند. یعنی اینطور نباشد که گاهی آن را به منطق و گاهی به روش و نظریه تربیت کودک ارجاع دهیم. معتقدم مقوم اصلی فلسفه برای کودک که تفکر است هر تفکری نیست بلکه در مرحله اول تفکر فلسفی است.

قائدی نیز در پاسخ به وی بیان کرد: بستر فلسفه برای کودکان روی استدلال ورزی پی‌ریزی شده است و اگر استدلال را کنار بگذاریم هیچ مهارتی در فلسفه برای کودک ایجاد نمی‌شود.
وی اضافه کرد: در رویکرد فلسفه برای کودکان به این نکته توجه نشده است که فلسفه فقط برای طرح پرسش از چیزهایی که در آسمان و طبیعت وجود دارد، نیست بلکه هر سوالی که مرتبط با زندگی، جهان و انسان است به این رویکرد مربوط ‌می‌شود. اکثر فیلسوفان ‌می‌گویند که ما از سقراط متاثریم، در حالیکه خود سقراط همیشه از دانستنی‌هایی که از پیش گفته شده، فراری بوده است و به همین دلیل مدرسه را رها کرد.

این عضو هیئت علمی‌ دانشگاه با اشاره به اینکه آنچه که فلسفه را فلسفه ‌می‌کند، پاسخ فیلسوفان نیست بلکه پرسش‌هایی است که مطرح شده است، بیان کرد: من به شاگردانم همیشه گفتم شما هم باید فلسفه بخوانید هم نظریه‌های حوزه علوم تربیتی را بدانید. البته نه برای اینکه به شاگردانشان منتقل کند بلکه برای اینکه مربی بداند اگر شاگردش موضوعی را مطرح ‌می‌کند از چه مضامینی برخوردار است.

قاسم پورحسن عضو هیئت علمی‌ گروه فلسفه دانشگاه علامه طباطبائی نیز در واکنش به این سخنان گفت: اگر روانشناسی، جامعه شناسی و... پرسش‌هایی را درباره امور مطرح کند ما لزوما به آن پرسش فلسفی نمی‌گوییم اما اگر شما درباره چیستی و هستی امور سوال کنید پرسش فلسفی ‌می‌شود.

وی در پایان سخنانش گفت: لیپمن زمانی فلسفه برای کودک را مطرح کرد که در کلاس درس از دانشجویان پرسشگری ندید. شما اگر نتوانید در فلسفه برای کودکان نگاه فلسفی ایجاد کنید دچار خلا ‌می‌شوید چرا که نمی‌توانید طرح پرسش کنید. ما باید یک اصلاح جدی در فلسفه برای کودکان در ایران ایجاد کنیم در واقع بنیادهای فلسفه در «فلسفه برای کودکان» در ایران کمتر دیده ‌می‌شود.

در هر قسمت از برنامه «۱۸۰ درجه» با توجه به موضوع یک هیئت همراه در برنامه حضور دارد که به تناسب بحث، نظر ۲ مهمان برنامه را مورد سوال قرار ‌می‌دهند و یا مخالفت و موافقت خود را با آنها اعلام ‌می‌کنند. در این برنامه نیز علی خواجه دانشجوی دکتری فلسفه تعلیم و تربیت دانشگاه خوارزمی، میثم مهدیار دانشجوی جامعه‌شناسی نظری فرهنگی دانشگاه علامه، سارا قادری تسهیلگر فبک و فاطمه صدر دکتری فلسفه از دانشگاه علامه طباطبائی «۱۸۰ درجه» را همراهی کردند.

این سری از «۱۸۰ درجه» همچون سری قبل از حضور مجید خسروانجم و آیتم «تاکسی» امید مهدی نژاد و اسکایپ بهره ‌می‌برد.

محبوبه عسگری از دانشگاه بریتیش کلمبیا، یوجین اچوریا از موسسه سلافین مکزیک، توماس وارتنبرگ استاد فلسفه دانشگاه مانت هولیوک، جانا مهر لن استاد فلسفه دانشگاه واشینگتن، مری فرانس دنیل از دانشگاه مونترال و باب‌هاوس مدیر موسسه ساپر انگلستان کارشناسان و استادانی بودند که در بخش اسکایپ با صدوهشتاد درجه به گفتگو نشستند.

سید مرتضی فاطمی‌ در این برنامه علاوه بر اجرا، تهیه‌کنندگی و سردبیری این مجله تلویزیونی و فواد صفاریان پور نیز کارگردانی را بر عهده دارند. برنامه «۱۸۰ درجه» جمعه‌ها ساعت ۲۰:۳۰ روی آنتن شبکه افق ‌می‌رود و تکرار آن نیز روز بعد ساعت ۹:۳۰ و ۱۴:۳۰ پخش ‌می‌شود.