انتخاب اسم براي برخي پدر و مادرها آنچنان سخت است که گاه از مدت ها پيش از تولد فرزندشان يا حتي پيش از دوران بارداري، براي آن برنامه ريزي مي کنند و پس از تولد نيز همچنان نام مناسبي پيدا نمي کنند. گاهي انتخاب اين نام سبب ايجاد اختلاف بين زن و مرد يا حتي خانواده هاي دو طرف مي شود و در برخي موارد نيز چشم وهم چشمي در انتخاب نام يا رودربايستي با ديگران، سبب مي شود که والدين در نهايت نامي که مي خواهند را براي فرزندشان انتخاب نکنند. اما دکتر کيومرث فرحبخش، روان شناس و مدير گروه مشاوره دانشگاه علامه طباطبايي، بر اين باور است که نام انتخابي از سوي خانواده ها براي فرزندانشان بيش از هر چيز نشان دهندۀ فرهنگ و باور خانواده هاست و به همين دليل بايد بدون هيچ تعارف و البته با مشورت زوجين انتخاب شود. ماهنامه سپيده دانايي در تازه ترين شماره خود گفت وگويي با وي انجام داده است که در ادامه بخش هايي از آن را مي خوانيد:
تأثيرگذاري اسم بر شخصيت فرد
به تنهايي نمي توان گفت که اسم يک فرد روي شخصيتش تأثيرگذار است يا نيست. اما به طور کلي مي توان گفت که بي ترديد نامِ بامحتوا و پرمعنايي که براي يک فرد انتخاب شود، حس خوبي را به او القا مي کند و حس خوب هم به ويژه در محيط هاي اجتماعي، اعتمادبه نفس افراد را بالا مي برد؛ برعکس آن هم وجود دارد؛ براي نمونه، فردي که نام بامسمّايي نداشته باشد، دچارسرخوردگي مي شود، مدام حسّي منفي همراهش خواهد بود و از صداکردن نامش در جمع مضطرب مي شود و حتي ممکن است دچار گوشه نشيني بشود.
هنگامي که پدر و مادرها نامي را براي فرزند خود انتخاب مي کنند، يعني آن نام، معناي آن يا ويژگي هاي صاحب آن نام را دوست دارند، بنابراين بايد تلاش کنند تا صفات و ويژگي هاي آن نام نيز در فرزندشان ايجاد شود. وقتي کسي يک نام ايراني براي فرزندش انتخاب مي کند؛ يعني به فرهنگ و سنت ايراني علاقه مند است. همين ويژگي دربارۀ والديني که نام مذهبي براي فرزندشان انتخاب مي کنند، نشان دهندۀ اين است که آن خانواده توجه زيادي به امور مذهبي و ديني دارند؛ بنابراين بهتر است که صفات صاحب نام نيز مشابه نامش و نشان دهندۀ فرهنگ خانواده باشد، چراکه به عبارت ديگر، اسم هايي که والدين براي فرزندانشان انتخاب مي کنند، بيانگر ارزش هايي است که در خانواده وجود دارد.
از سوي ديگر، گاهي والدين دنبال نام هايي خاص براي فرزندانشان هستند که به نظرم اين تفکر درستي نيست، گاه نيز والدين به دليل اينکه نام فرزندشان با يکي از اقوام يکي است، آن را تغيير مي دهند، در حالي که با يک پسوند يا پيشوند مي توان مشکل را حل کرد، مثلاً به علي بگويند اميرعلي. اسم بايد داراي حُسن شهرت باشد، يعني متعلق به افراد خوشنام باشد. همچنين لازم است در انتخاب نام به فرهنگ و رسوم منطقه هم توجه شود؛ مثلاً نمي توان اسمي را که در فرهنگ اروپايي داراي معني خوبي است، براي کسي که در ايران به دنيا آمده انتخاب کرد، يا اينکه اسم يک قهرمان اسطوره اي در آسياي شرقي را براي فرزندمان در ايران انتخاب کنيم، اگرچه از حُسن شهرتي هم برخوردار باشد.
با دخالت اطرافيان چه بايد کرد؟
اگر ارائه نظر اطرافيان درباره انتخاب نام کودک به همسران جوان، در حد مشورت باشد، نمي توان نام آن را دخالت گذاشت، اما ديگران حق ندارند نظر خود را تحميل کنند. به هر حال اين والدين هستند که در نهايت بايد تصميم خود را دربارۀ انتخاب نام بگيرند. گاهي هم فرزندان اصرار دارند که براي خواهر يا برادر تازه به دنيا آمدۀ خود نامي انتخاب کنند، در اين شرايط بهتر است والدين به نظر فرزند خود نيز توجه کنند.
اما در هر حال به هيچ وجه نبايد در انتخاب نام رودربايستي داشت. والدين فراموش نکنند که نام فرزندشان نشانگر هويت و فرهنگ خانوادگي آنان است و از اين رو خودشان بايد بهترين تصميم را با شناختي که از موقعيت فرهنگي خود دارند، بگيرند.