نقش فضای مجازی در خیانت همسران

این روزها از بین صحبت‌های دوستان و آشنایان و حتی صفحات روزنامه به وفور با موارد خیانت بین زوج‌ها و روابط فرازناشویی برخورد می‌کنیم که در آن، یکی از زوج‌ها با خیانت خود موجب فروپاشیدن خانواده شده است.در برخی از موارد خیانت بین زوج‌ها، این مسئله حتی منجر به قتل نیز شده است ؛ خیانتی که برخی افراد دلیل آن را در مسائلی مانند فضای مجازی و ماهواره جستجو می‌کنند اما واقعا تا چه اندازه فضای مجازی در روابط فرازناشویی نقش دارد.

به گزارش عطنا، ایرنا نوشت: مرد از اینکه همسرش مدام سرش در گوشی است و حتی برای یک مکالمه ساده حاضر نیست لحظه‌ای از تلفنش جدا شود ، ناراحت است؛ با خود فکر می‌کند یعنی الان با چه کسی صحبت می‌کند و آیا این لحظات، شروع یک جدایی است.

اما زن در دنیای مجازی شیفته سخنان و پست‌هایی شده که طرف مقابل در صفحه مجازی خود قرار داده و عجیب که ارتباط با جنس مخالف در دنیای مجازی را مانند دنیای واقعی ، غیراخلاقی نمی‌داند.

این روزها از بین صحبت‌های دوستان و آشنایان و حتی صفحات روزنامه به وفور با موارد خیانت بین زوج‌ها و روابط فرازناشویی برخورد می‌کنیم که در آن، یکی از زوج‌ها با خیانت خود موجب فروپاشیدن خانواده شده است.

در برخی از موارد خیانت بین زوج‌ها ، این مسئله حتی منجر به قتل نیز شده است ؛ خیانتی که برخی افراد دلیل آن را در مسائلی مانند فضای مجازی و ماهواره جستجو می‌کنند اما واقعا تا چه اندازه فضای مجازی در روابط فرازناشویی نقش دارد.

از سوی دیگر امسال یکی از پنج هدف مهم مقابله با آسیب‌های اجتماعی در کشور، مقابله با مفاسد اخلاقی و اجتماعی از جمله مقابله با خیانت و روابط فرازناشویی ، است پدیده‌ای که هرچند در کشور بحرانی نیست اما گویا آنقدر قابل توجه هست که برای مقابله با آن برنامه ریزی شود.

انوشیروان محسنی بندپی رئیس سازمان بهزیستی اخیرا گفته بود که مقابله با مفاسد اخلاقی و اجتماعی مانند روابط نامشروع از برنامه‌های اصلی بهزیستی است.

طی ماه‌های اخیر نیز برخی جامعه‌شناسان کشور نیز نسبت به افزایش آمار خیانت زنان هشدار دادند و از سوی دیگر با توجه به اینکه از هر 2.2 ازدواج در شمال شهر تهران و 6 ازدواج در روستاهای این استان منجر به طلاق می‌شود برخی علت آن را شبکه‌های اجتماعی و فضای مجازی می‌دانند.

از این رو دکتر منصور فتحی ، عضو هیئت علمی مددکاری اجتماعی دانشگاه علامه طباطبائی در کارگاه فرصت‌ها و چالش‌های فضای مجازی با محوریت زنان و خانواده در دانشگاه علوم بهزیستی به واکاوی روابط فرازناشویی و نقش فضای مجازی در آن پرداخته است.

تاثیر فضای مجازی بر روابط زوجین

عضو هیئت علمی مددکاری اجتماعی دانشگاه علامه طباطبائی می‌گوید: فضای مجازی ، عرصه تبادل اطلاعات را برای ما فراهم کرده اما اگر بخواهیم بر چالش‌های آن تمرکز کنیم یکی از این چالش‌ها عدم آشنایی خانواده‌ها با فضای مجازی است.

منصور فتحی می‌افزاید: مشغول شدن در فضای مجازی ، ارتباط زوج‌ها را کم رنگ می‌کند ؛ البته در خیانت‌های فرازناشویی، نارضایتی زناشویی و عوامل کلان اجتماعی نقش دارند اما شبکه‌های اجتماعی به عنوان تسهیل گر در این بین نقش ایفا می‌کند.

وی خاطرنشان می‌کند: برخی زوج‌ها از زندگی خود راضی هستند اما به خاطر ماهیت فضای مجازی و اینکه این فضا فرصت تعامل با جنس مخالف را فراهم می‌کند، به حوزه روابط خارج از ازدواج کشیده می‌شوند.

وی ادامه می‌دهد: البته قبل از ورود شبکه‌های اجتماعی نیز شاهد کاهش روابط بین زوج‌ها بودیم اما اکنون اگر زوج‌ها وقتی پیدا کنند آن را صرف گشت و گذار در فضای مجازی می‌کنند که موجب سردی عاطفه می‌شود.

استفاده افراطی ایرانیان از شبکه‌های اجتماعی

عضو هیئت علمی مددکاری اجتماعی دانشگاه علامه طباطبائی با اشاره به اعتیاد به شبکه‌های اجتماعی تصریح می‌کند: ایرانیان به شکل افراطی از فضای مجازی استفاده می‌کنند.

فتحی می‌افزاید: میزان مصرف کاربران ایرانی از شبکه‌های اجتماعی بسیار بالا است و در این زمینه در رتبه اول دنیا قرار داریم این درحالی است که میزان مطالعات و تعامل‌های چهره به چهره به شدت کم است.

تعامل‌ها در فضای مجازی عمق ندارد

عضو هیئت علمی مددکاری اجتماعی دانشگاه علامه طباطبائی خاطرنشان می‌کند: یکی از چالش‌های دیگر فضای مجازی نقض حریم خصوصی است؛ در بسیاری از مواقع ، عکس‌های خانوادگی خود را به اشتراک می‌گذاریم.

فتحی می‌گوید: فضای مجازی می‌تواند موجب انزوا و دورماندن از محیط واقعی شود ؛ هرچند فضای مجازی، فرصت تعامل را برقرار می‌کند اما تعامل‌ها در این فضا، عمق ندارد.

از اغفال تا واکنش‌های اعتراضی

عضو هیئت علمی مددکاری اجتماعی دانشگاه علامه طباطبائی با اشاره به اغفال در فضای مجازی می‌گوید: اغفال در دنیای واقعی ، عمدتا از سوی مردان دیده می‌شود ؛ این مسئله می‌تواند در فضای مجازی نیز رخ دهد و زمینه روابط فرازناشویی را فراهم کند.

فتحی می‌افزاید: فضای مجازی ، اعتماد بین زوج‌ها را متاثر می‌کند ؛ هنگامی که یکی از زوج‌ها بطور افراطی از شبکه‌های اجتماعی استفاده کند موجب برانگیختن واکنش‌های اعتراضی می‌شود.

وی تصریح می‌کند: این واکنش‌های اعتراضی خود را از یک تذکر ساده تا ابراز احساس نارضایتی و شکایت ، نشان می‌دهند.

وی ادامه می‌دهد: وقتی که یکی از زوج‌ها درگیر شبکه‌های اجتماعی است ، مجبور است برخی مسائل را پنهان کند این مسئله موجب بروز بی اعتمادی بین زوج شده و زمینه سوء ظن و شک را به وجود آورده و در نهایت به فروپاشی روابط خانوادگی می‌انجامد.

به گفته این عضو هیئت علمی مددکاری اجتماعی دانشگاه علامه طباطبائی ، بررسی‌ها نشان می‌دهد که یکی از دلایل گرایش زنان به روابط فرازناشویی ، نارضایتی عاطفی است و فضای مجازی روابط عاطفی و جنسی را کمرنگ کرده و زن و شوهر را به روابط فرازناشویی سوق می‌دهد.

فتحی اضافه می‌کند: یکی دیگر از چالش‌های پرداختن زوج‌ها به فضای مجازی این است که این مسئله ایجاد اضطراب و نگرانی در یکی از زوج‌ها می‌کند و همواره نگران است که آیا همسرش در شبکه‌های اجتماعی با کسی ارتباط دارد و ادامه این روند، سوء ظن‌ها را تقویت می‌کند.

وی یادآور می‌شود: دلایلی که موجب می‌شود فرد به سمت ارتباطات فرازناشویی و خیانت برود ، نارضایتی عاطفی ، ویژگی‌های فردی و عوامل اجتماعی است و شبکه‌های اجتماعی در این بین، نقش تسهیل گر را دارند.

آسیب‌های فضای مجازی و چند پیشنهاد

عضو هیئت علمی مددکاری اجتماعی دانشگاه علامه طباطبائی می‌گوید: برای جلوگیری از آسیب‌های فضای مجازی در خانواده‌ها بهتر است که به خانواده‌ها و به ویژه زوج‌ها آموزش دهیم که چگونه از فضای مجازی استفاده کنیم؛ از سوی دیگر آموزش روابط زوجین و ترویج فرهنگ مشاوره در این بین ، بسیار مهم است.

فتحی می‌افزاید: بطورمثال در بسیاری از مواقع علت کشیده شدن افراد به روابط فرازناشویی این است که یکی از زوج ها، مسائل و مشکلات خود را با دیگرانی که متخصص این امر نیستند ، در فضای مجازی به اشتراک می‌گذارد.

وی تاکید می‌کند: بنابراین باید با برنامه ریزی در سطح کلان برای اوقات فراغت خانواده‌ها ، تدبیری اندیشید.

فتحی در پژوهشی با عنوان «تاثیر فضای مجازی بر روابط زوجین» نیز تاکید کرده است که شرایط اجتماعی در جامعه ما به دلیل گسترش روز افزون ارزش‌های مدرن از طریق ارتباطات و رسانه‌های جمعی به طور مداوم در حال تغییر است و امکان تعامل بین دو جنس از طریق فضای مجازی یعنی اینترنت و تلفنی (تلفن همراه) افزایش یافته و اگرچه معرفی شبکه‌های مجازی به عنوان عامل زمینه ساز روابط خارج از ازدواج خطای بزرگی محسوب می‌شود اما از طرفی نمی توان از نقش تسهیل گری و ایجاد فرصت آن برای بی وفایی غافل ماند.