دپارتمان‌های اقتصاد در غرب، برنامه‌های «پنج ساله» دارند / سایه سنگین دروس عمومی بر سر رشته‌ها

هدف اصلی در بیشتر نظام‌های آموزشی کشورهای پیشرفته در علم اقتصاد، آموزش مهارت‌های فکری و کاربردی در سطح‌های مختلف است به گونه‌ایی که فارغ‌التحصیلان بتوانند درک منطقی از روابط اقتصادی داشته که در این صورت هدف آموزش اقتصاد برآورده می‌شود.

به گزارش عطنا «پنجمین همایش آموزش و پژوهش علم اقتصاد در ایران» در روز سه‌شنبه 4 آبان، در دانشکده اقتصاد دانشگاه علامه طباطبائی با یک سخنرانی، دو پنل تخصصی و یک میزگرد با حضور استادان و جمعی از دانشجویان برگزار شد.

در این همایش در پنل اول سعید مشیری به عنوان یکی از اعضای پنل با موضوع «مقایسه تطبیقی آموزش علم اقتصاد در ایران و کشورهای منتخب» به ایراد سخنانی پرداخت.

استاد اقتصاد دانشگاه علامه طباطبائی با بیان این‌که آموزش اقتصاد به دو بخش نظری و کاربردی تقسیم می‌شود، گفت: در بیشتر جاها، اقتصاد به گونه‌ای طراحی شده که دانشجو ابتدا یک پایه نظری داشته و ابزارها را به شکل کافی و خوب فرا بگیرد تا بتواند ابعاد نظری را در مسایل اجرایی پیاده کند.

مشیری عنوان کرد: در دانشگا‌ها و برنامه‌ها تفاوت‌هایی وجود دارد که در طول زمان تغییر کرده اما ساختاری که در مورد آن بحث کرده‌اند در یک قرن اخیر ثابت مانده و آن‌چه که مشاهده می‌شود همگرایی بین‌المللی در سمت و سوی نظام آموزشی کشورهای  آمریکای شمالی و اروپا است.

او در بخش دیگری از سخنانش با پرداختن به ساختار آموزشی اقتصاد، بیان کرد: در دوران کارشناسی سه گونه با اقتصاد برخورد می‌شود که یا اقتصاد به عنوان درس عمومی و یا گرایش فرعی است و یا اقتصاد به عنوان رشته اصلی و یا در حالت سوم، اقتصاد پیشرفته است اما در کارشناسی ارشد، بیشتر اقتصاد محض است و شامل گرایش‌های مختلف می‌شود.

مشیری با بیان این‌که در آمریکا بیشتر فارغ‌التحصیلان در نیویورک که مرکز بازار دنیاست جذب می‌شوند گفت: ابعاد کاربردی و ترکیبی از ریاضی، کامپیوتر و بازاریابی در آن‌جا بسیار برجسته‌تر است و در جاهایی دیگر ابعاد نظری برجسته‌تر است.

این اقتصاددان در ادامه با اشاره به انتظاراتی که از فارغ التحصیلان اقتصاد در کشورهای توسعه یافته وجود دارد ابراز داشت: فارغ‌التخصیلان این رشته باید چارچوب مسائل اقتصادی را درک کرده و بتوانند مسائل را تجزیه و تحلیل علمی کنند و این توانایی در آن‌ها ایجاد شده باشد که این دانش را در مسائل اجرایی به کار گیرند و همه این مسائل با هدف جذب در بازار کار است.

سعید مشیری در ادامه سخنانش عنوان کرد: در سیستم آموزشی غرب نظام آموزشی اقتصادی به طور مستمر مورد ارزیابی قرار می‌گیرد به گونه‌ای که تمامی دپارتمان‌های اقتصاد برنامه کلی خود را پنج سال یک بار ارزیابی می‌کند.

مشیری نیز خاطرنشان کرد که در کشورهای در حال توسعه مانند همه بخش‌های دیگر آن، یک سیستم متمرکز تمایل وجود دارد که حفظ حوزه‌ اختیارهای صاحبان قدرت مانع شکل گیری نظام آموزشی باز می‌شود که با استفاده از مدل‌های کلاسیک همه‌ افراد در آن سیستم یک شکل فرض می‌شوند.

این استاد دانشگاه در ادامه این نشست با پرداختن به سیستم آموزشی ایران بیان کرد: در ایران تاکید بسیاری بر دروس عمومی غیر مرتبط می‌شود و همچنان سایه سنگین دروس عمومی در رشته‌های مختلف وجود دارد.

او با تاکید بر این‌که در ایران از ساختار آموزشی کشورهای توسعه یافته تقلید می‌شود خاطرنشان کرد: در ایران در مورد محتوا اختلاف وجود دارد که یکی از بازتاب‌های آن خرید و فروش پایان‌نامه‌ها است و این خود نمادی از ناکارآمدی سیستم است.

او با طرح یک سوال به سخنان خود پایان داد: چرا باید برای همه‌ی کشور و همه‌ی آموزش‌دیدگان یک برنامه‌ استاندارد کامل وجود داشته باشد؟ چرا اصرار داریم که همه به گونه‌ای یک‌نواخت آموزش ببینند و یک استاندارد خاص را تحمیل کنیم؟