غلامرضا علیزاده درباره تاریخچه آغاز توسعه در ایران به سه دوره زمانی اشاره کرد و گفت: توسعه از سال 1305 در ایران شروع شد. سالهای 1305تا 1320(پهلوی اول) شروع توسعه، سالهای 1327تا 1357 مرحله دوم توسعه (پهلوی دوم) و 1358 تاکنون مرحله سوم اجرای توسعه در ایران است.
به گزارش عطنا به نقل از ایرنا؛ وی گفت: پیش از پیروزی انقلاب اسلامی 6 برنامه توسعه در کشور اجرا شد که 2 برنامه آن هفت ساله و بقیه پنج ساله بود. از مجموع 12 برنامه توسعه در کشور در دوران پیش و پس از پیروزی انقلاب اسلامی، تنها دو برنامه پنجساله سوم و چهارم توسعه پس از انقلاب حدود 35 درصد اهداف را پوشش دادند و اهداف بقیه برنامهها به برنامههای بعدی منتقل شد.
علیزاده معتقد است، برنامههای توسعه ای در ایران بر اساس رمانتیسم تنظیم میشود و بر مبنای واقعیت نیست. به همین علت مشاهده میکنیم از 12برنامه توسعه در کشور فقط برنامههای سوم و چهارم توسعه حدود یک سوم تحقق یافته است.
استاد دانشگاه علامه طباطبائی با بیان این که توسعه دارای ابعاد کمی و کیفی است، گفت، رشد اقتصادی، تولید ناخالص داخلی، تولید ناخالص ملی، ضریب جینی و دیگر شاخصهای مادی در مقوله توسعه کمی قرار میگیرند.
وی ابعاد کیفی توسعه را رفاه اجتماعی و شاخصهای توسعه انسانی شامل توزیع فرصتهای برابر، دسترسی به آب آشامیدنی، ارتقای سواد، میزان مرگ و میر در جامعه نظیر مرگ و میر کودکان زیر پنج سال و یا مرگ و میر مادران در هنگام زایمان و یا بیمههای اجتماعی و اشتغال و امنیت اجتماعی عنوان کرد.
این استاد جامعه شناسی معتقد است توسعه با اجرای برنامههای کوتاه مدت، میان مدت و بلند مدت محقق میشود و با انتقاد به برنامه کوتاه مدت توسعه که در قالب بودجه یکساله 1395 تنظیم شده است، اظهار داشت: در صورتی که چنین روندی ادامه یابد تا دو سال آینده همه بودجه کشور صرف پرداخت حقوق کارمندان، کارگران و بازنشستگان و مستمری بگیران خواهد شد و هیچ منابع دیگری برای سرمایه گذاری در بخشهای دیگر اقتصادی نخواهد ماند.
وی افزود: هم اکنون بالغ بر 70 هزار طرح نیمه تمام در کشور وجود دارد که سرمایه ای برای اجرای آنها در دست نیست و هرچه از زمان آن هم میگذرد هزینه اجرای آنها، افزایش مییابد.
عضو هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبائی همچنین از این که 60 درصد نهادهای اقتصادی در ایران مالیات پرداخت نمی کنند ، انتقاد کرد.
علیزاده معتقد است فرهنگ و ساختار بر یکدیگر تاثیر دو سویه دارند.به طور مثال انسان تا پیش از اینکه برق را اختراع کند از تاریکی میهراسید و تصور نامعقولی از برخی از پدیدههای غیر واقعی داشت اما با پیدایش برق این تصورات باطل از ذهن انسان رخت بر بست.
به گفته این استاد دانشگاه، توسعه رشد مستمر پیوسته در ابعاد کمی و کیفی است .اینکه چرا به توسعه نرسیده ایم و نمی توانیم برسیم دلایل گوناگونی دارد.
وی یکی از ابزارهای توسعه را در کشور، اطلاعات عنوان کرد و گفت: متاسفانه اطلاعات و تبادل اطلاعات در ایران بسیار کم است. به عبارتی در کشور اطلاعات کافی و وافی نداریم.
وی با اشاره به پژوهشی که چند سال پیش در حال انجام بود، گفت: در وهله نخست نمی توانستم اطلاعات را بدست آورم و زمانی هم که بدست آوردم اطلاعات زمینهای کشاورزی بین 12تا 18 میلیون هکتار بود که 6 میلیون هکتار فاصله قابل قبول نیست .
وی با اشاره به برنامههای بلندمدت توسعه در ایران گفت: افق 1404 برنامه بلند مدت توسعه در ایران است اما با برنامههای کوتاه مدت توسعه (بودجه 95) و برنامههای میان مدت توسعه(برنامههای پنج ساله) رسیدن به افق 1404(برنامه بلند مدت توسعه) دشوار است.
وی در بخشی دیگر از این گفت و گو با اشاره به 146روز تعطیلی سالانه در ایران گفت: پنجشنبه و جمعه در ایران تعطیل است و شنبه و یکشنبه در دیگر کشورها بنابراین ما چهار روز به طور عملی از بازار جهانی بدور هستیم.
علیزاده گفت: حداقل اگر پنجشنبه را به شنبه منتقل میکردند 50درصد موضوع با همپوشانی حل میشد و تاخیر چهار روزه کاهش مییافت.
استاد جامعه شناسی دانشگاه علامه طباطبائی معتقد است، تعطیلات سالانه نیز باید کاهش یابد.
وی با اشاره به مفهوم کار در فرهنگ ایرانی گفت: متاسفانه این روزها کار یک فضیلت به شمار نمی آید. کسی که کار میکند در جامعه به عنوان کسی که هنوز صفر کیلومتر است، تلقی میشود .
این استاد جامعه شناسی معتقد است 2.5 درصد از رشد هشت درصدی اقتصادی پیش بینی شده ، باید از مقوله بهره وری حاصل شود بنابراین با دیدگاهی بی اعتبار نسبت به کار چگونه میتوانیم به بهره وری امیدوار باشیم.
وی در پایان تاکید کرد، سیستم روز مزدی باید بتدریج جای خود را به کارمزدی بدهد. در ابتدا میتوانیم با رعایت 60 درصد استانداردهای جهانی و بتدریج با افزایش استاندارد، کار را شروع کنیم.