عطنا - ششمین همایش بین المللی اربعین، به همت دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه علامه طباطبائی و با حضور برخی مسئولین عالی کشور و تعدادی از اساتید دانشگاه علامه طباطبائی برگزار شد. در ابتدا این مراسم، محمدباقرخرمشاد عضو هیئت علمی دانشکده علوم سیاسی دانشگاه علامه طباطبائی و دبیر علمی این همایش، ضمن عرض خیر مقدم به حضار و تشکر از زحمات ریاست محترم دانشگاه علامه طباطبائی توضیح داد که فراخوان دریافت مقالات با موضوع اربعین در تیرماه داده شد.
وی افزود: تاکنون حدود ۱۲۰ چکیده مقاله دریافت شده که از این تعداد حدود ۲۵ مقاله عربی و انگلیسی بوده اند. همچنین ۱۰۰ مقاله واجد شرایط برگزیده شدهاند که از این تعداد، ۱۸مقاله به زبان عربی و انگلیسی بوده است. گفتنی است که این همایش به ارائه ۸۰ مقاله در قالب ۱۴ پنل مستقل خواهد پرداخت.
خرمشاد همچنین تصریح کرد: دانشگاههای امام صادق(ع)، امام حسین (ع)، دانشگاه عالی دفاع ملی و جهاد دانشگاهی نیز به صورت مستقل به ارائه مقالات خود خواهند پرداخت. همچنین پنلهای عربی و انگلیسی نیز به صورت مجازی در دانشکده حقوق و علوم سیاسی برگزار میشود. شرکت کنندگان میتوانند جهت حضور در اختتامیه این مراسم، به کتابخانه ملی دانشگاه علامه طباطبائی مراجعه کنند.
وی اظهار کرد: یکی از ابتکارات این دوره از همایش اربعین این است که حضوریافتگان در اربعین حسینی را انتخاب کردهایم تا تجربیات خود را در قالب یک پنل ارائه دهند. گفتنی است که حدود ۲۱ جلسه با حضور شورای سیاست گذاری این همایش برگزار شده است، ۱۸ نهاد علمی تحقیقاتی با ما همکاری داشته اند، حدود ۱۷۰ نامه به نمایندگی ایران در خارج از کشور نوشته شده است و همچنین مسئولین علمی و اجرایی این همایش، مصاحبههای گوناگونی با رسانه ملی داشتهاند.
در ادامه این همایش، آیت الله خسروپناه دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی نیز ششمین همایش اربعین با همت ریاست دانشکده حقوق و علوم سیاسی را کار ارزشمندی دانست و تاکید کرد که مقالات حکیمانه اساتید و دانشجویان بر وزانت این همایش افزوده است.
وی سه ساحت پیاده روی اربعین را اینگونه تعریف کرد: راهپیمایی اربعین یک حکم فقهی دارد چرا که در روایات بر زیارت اربعین تاکید شده است و دارای استحباب مؤکد است. همچنین پیاده روی اربعین یک اثر جامعه شناسی شیعی و اسلامی دارد از جمله صداقت، محبت، اخوت و خدمت، که همه این ویژگیها حول اصل ولایت است. ساحت دیگر این راهپیمایی تمدنی است که سه مفهوم حکمت، ولایت و مقاومت را به یکدیگر مرتبط کرده است؛ در واقع راهپیمایی اربعین مقاومت بین المللی را تقویت میکند.
حجت الاسلام والمسلمین خسروپناه همچنین تصریح کرد که ما بیم آن داریم دانشگاههای علوم انسانی کشور از روایتگری این واقعه عظیم سر باز بزنند و از این واقعه نظریه جامعه شناختی، روان شناختی و مدیریت استخراج نکنند. اگر کسی بگوید از روایت گری اربعین نمیتوان نظریههای انسانی استخراج کرد، الفبای علوم انسانی را نمیداند و تنها یک مقلد است. سطح راهپیمایی اربعین تمدنی است و نباید منتظر شخصیتهایی، چون هابرماس ماند تا نظریه مدیریت اربعین بنویسد و ما آن را ترجمه کنیم.
در بخش دیگری از این همایش عبدالله معتمدی، رئیس دانشگاه علامه طباطبائی نیز ضمن عرض ارادت به ساحت اباعبدالله و شهدای انقلاب اسلامی از برگزارکنندگان این همایش تقدیر کرده و گفت: اربعین ظرفیت کاستن از بی تابیها را دارد. روایت است که زیارت خانه خدا در صورت نداشتن استطاعت میتواند با تاخیر انجام شود. یکی از ارکان استطاعت، امنیت است با این حال در مورد زیارت امام حسین ع، گاهی مسئله امینت مورد اهمیت واقع نمیشود و خیل عظیم مردم از این مهم استقبال میکنند.
وی تصریح کرد: در زیست فکر و اعتقادی کنونی، ذهن ما متاثر از تفکری است که این تفکر حاصل دانش ماست. این دانش بر قضاوت و ارزش گذاری انسان تاثیر میگذارد و مبتنی بر مبانی اومانیستی است. در واقع ما به طور ضمنی در فضای فکری زیست میکنیم که متاثر از مبانی اومانیستی و پست مدرنیست است. در این فضا برخی مفاهیم روا و برخی دیگر ناروا تلقی میشوند و من پنداری غلبه دارد. با وجود اینکه شعار تقدس زدایی میدهیم، اما این دوگانگی وجود دارد و گاهی علم را مقدس میپنداریم. اربعین میتواند باعث شود انسان جایگاه خود را در جهان هستی بیابد، معارف اسلامی را برای خود بازآفرینی کند و نظام ارزشی انسان احیا شود.
معتمدی همچنین حماسه اربعین را اینگونه تعبیر کرد: اربعین تجلیل از امامی است که خود و خانواده خود را فدای مکتبی ارزشمند کرد. اربعین یادآور خسارت بشریت در حادثهای است که حاصل کوتاهی مومنان در بخشی از تاریخ است. اربعین ریسمان محکمی است که امکان همگرایی اسلامی را فراهم میسازد. اربعین همچنین جلوهای از دلدادگی به امامی است که هدفش افزایش اگاهی و مبارزه با ظلم و ستم بود.
در این مراسم همچنین علیرضا زاکانی، شهردار استان تهران ضمن عرض تبریک بابت توفیق اجرای ششمین کنگره اربعین حسینی بیان کرد: یکی از ویژگیهای دوران حکومت امام حسن ع جدایی جریان ناب اسلامی از حکومت بنی امیه است. بالاترین افتخار این حکومت ناب اسلامی، واقعه عاشورا است که عظمت و بزرگی آن غریب به ۱۴۰۰ سال است که گرمی بخش جامعه بشری است. انقلاب اسلامی موفق شد این جریان ناب را تبدیل به یک حکومت کند و تقدیر الهی این بود که این پرچم به دست ملت ایران بتواند نقطه آغاز جدیدی شود.
وی همچنین به ویژگی دفاع مقدس پرداخت و گفت: در فرهنگ دفاع مقدس انگیزه و جهت گیری درست و منسجم را مشاهده میکنیم و به خود میبالیم. همچنین وحدت و اجتماع برای این دفاع برای ما از رموز پیروزی است. دفاع مقدس با رفتارهایی که در گذشته ترسیم شده بود تفاوت داشت. فرهنگ دفاع مقدس و آنچه جوهره دفاع مقدس است فراتر از مرزهای خاکی است و این فرهنگ انسان ساز است.
زاکانی در پایان اربعین را انگیزه الهی، مقصد عالی و وحدت و پیوستگی بر مبنای این انگیزه دانست و افزود: در این مقصد نجات بشریت قرار داده شده و زمینه همبستگی جهانی بر پایه خدمت ایجاد شده است، اما مقیاس این حماسه از آنچه در سال ۵۷ اتفاق افتاد گستردهتر است؛ بنابراین امروز اربعین تجلی حکمت و وحدت است.
همچنین حجت الاسلام و المسلمین رضا غلامی رئیس پژوهشهای مطالعات فرهنگی، اجتماعی و تمدنی ضمن سپاس از برگزارکنندگان این مراسم بیان کرد: اگر سوال شود که چه عناصری در گسترش انفجاری پیاده روی اربعین نقش داشته میتوان با استفاده از روش شهودی چند عنصر را عنوان کرد. تشنگی مفرط به معنویت و دنیازدگی، محبت فزاینده به اهل بیت، میل به تغییر سبک زندگی پوچ و بی هدفی که جزو اثار زندگی مدرن محسوب میشود، رو اوردن به جمع گرایی، گرایش به بروز و ظهور هویت اسلامی و شعله ور شدن حس عدالتخواهی امت اسلامی از جمله این مسائل هستند.
غلامی دو پیام اصلی راهپیمایی اربعین را اینگونه توضیح داد: گرایش معنوی مردم ایران همچنان گرایشی قوی است و برخلاف قضاوتهای غیر علمی وسیاست زده افت نکرده بلکه گاهی اوقات تغییرات فرمی پیدا میکند، اما گرایش معنوی در ایران با افت رو به رو نشده است. همچنین اسلام و خصوصا اسلام پیرو اهل بیت را نمیتوان در معادلات فرهنگی سیاسی و اقتصادی ایران و کل منطقه آسیا دست کم گرفت. گفتنی است که باید از فرصتهای تمدنی این پیاده روی با هوشمندی بهره برداری کنیم.
وی در پایان فرصتهایی که اربعین در جهت تحقق آرمان تمدنهای اسلامی ایجاد میکند را اینگونه برشمرد: پیاده روی اربعین هویت ساز است، تقویت کننده سبکزندگی اسلامی و تضعیف کننده سبکزندگی فردگرا است، اعتماد به نفس دینی را افزایش میدهد، شوق حرکت و تحول خواهی را مضاعف میکند، ظرفیتهای معنوی را آزاد میکند و همچنین بنیش سیاسی را تقویت میکند.
در پایان این مراسم همچنین حمید شهریاری دبیرکل مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی نیز بیان کرد که اگر بخواهیم همبستگی ملی را به نمایش بگذاریم اقوام مختلف در این فرصت حضور دارند. وی افزود: اربعین فرصتی برای شکل گیری همبستگی ملی است و بایستی به نقاط تهدید توجه کنیم تا تنشها رفع شوند. گاها تعارضات سیاسی بین جناحهای مختلف باعث صدمه خوردن به ارزشهای اربعین میشود که بایستی این مسئله مورد توجه قرار بگیرد.
شهریاری در پایان تصریح کرد: همزیستی مسالمت آمیز با کشورهای همسایه بایستی به عنوان یک راهبرد کلان دنبال شود. دوقطبی سازی در سبک زندگی از دیگر مسائلی است که در صورت عدم اهتمام به حماسه اربعین سرایت خواهد کرد. همچنین تقابلات سیاسی باید به رقابت عقلانی و مثبت تبدیل شوند تا حماسه اربعین دچار اختلال نشود.
عطنا را در شبکههای اجتماعی دنبال کنید: