ماسک «نمی زنم»، پس «هستم»!

عطنا - بیشتر از یکسال است که کرونا مهمان ما شده است. مهمانی ناخوانده که اسباب زحمت شده است. در این میان راه حل پیشنهادی برای مقابله با  این ویروس سمج، رعایت پروتکل های بهداشتی و حفظ فاصله اجتماعی می باشد. با این حال در این روزها با وجود افزایش خطر بیماری و حتی مرگ، پروتکل های بهداشتی به درستی رعایت نمی شود. به گفته معاون کل وزیر بهداشت در حال حاضر میزان رعایت پروتکل‌های بهداشتی توسط مردم حدود ۶۱ درصد است، اما برای خروج از شرایط فعلی باید به ۹۰ درصد برسد.

لذا آنچه نگران کننده است سهل انگاری و حتی عادی انگاری پروتکل های بهداشتی است که با بی اعتنایی برخی از مردم مواجه شده است؛ « فاصله اجتماعی» هم تنها گزینه عزلت نشین این روزهای کرونایی کوچه بازار شده است. با نگاهی به برخی از توییت و پیام ها در فضای مجازی،  به حتم خواهیم دید که از سوی برخی حتی عادی انگاری و عدم رعایت پروتکل های بهداشتی تبلیغ می شود.«من که ماسک میزنم، چرا کرونا گرفتم؟»، «حالا همین یک‌بار اومدم بیرون، ای بابا»، «کرونا تا ساعت ۱۸، پیداش نمی شه»، «نظارت ضعیف، مردم بیخیال و انشالله کرونا در خواب»، اینها رشته توییت های برخی از کاربران در فضای مجازی است.

حتی در چند ماه اخیر افراد سرشناسی در مصاحبه با رسانه ها، از رعایت پروتکل ها و ماسک زدن و حفظ فاصله اجتماعی اظهار ناراحتی کردند و پیشنهادشان زندگی بر منوال قبل از دوران کرونا بود.

در این باره دکتر ابوالقاسم عیسی مراد، روانشناس در گفتگوی اختصاصی با رسانه تحلیلی دانشگاه علامه طباطبائی، (عطنا) می گوید: «قبل از اینکه بیماری کرونا بیاید، بیماری ای در بین مردم ما وجود داشته به نام «بی توجهی». بی توجهی یک بیماری فرهنگی است که در تمام دنیا مشاهده می شود.»

این استاد دانشگاه علامه طباطبائی با اشاره به درک و فهم مردم از فرهنگ عمومی، ادامه داد: «گاهی مواقع درک و فهم از فرهنگ عمومی دچار تزلزل اجتماعی می شود و فقط به دوره بیماری کرونا اختصاص نداشته است. در همه دوره ها وجود دارد. ما در فرهنگ دچار ایراداتی هستیم. با وجود اینکه مردم ایران دارای فرهنگ غنی بوده و در کل مردمان خوبی هستند ولی می بینیم در گروه ها و افرادی از جامعه ما لجبازی با فرهنگ وجود داشته و ادراک بیمارگونه و غلط خود از یک مطلب را انتشار می دهند.»

این استاد دانشگاه افزود: «اینها همانهایی هستند که در زمان تنگنا هم چاره ای ندارند. خام اندیشانه رفتار کردن از من و همکارانم که در دانشگاه تدریس می کنیم تا همه آحاد جامعه، ناپسند است و همه ما موظف به رعایت موارد بهداشتی هستیم. حال که این بیماری به ما حمله کرده، ابتدا تنها وظیفه ما این است فقط پروتکل ها را رعایت کنیم. رعایت پروتکل ها سبب بالا رفتن سلامت روحی و جانی همه جامعه خواهد شد.»

وی در بخشی از سخنانش به سختی مردم و خستگی آنها به رعایت کردن ها و ماندن در قرنطینه اشاره کرد و گفت: «ما می توانیم فرصت های اندکی به خود بدهیم تا نفسی تازه کنیم ولی آن هم باید با رعایت فاصله اجتماعی و ماسک زدن و سایر موارد باشد.»

آنچه این استاد دانشگاه می گوید رعایت موازین بهداشتی حتی در زمان کار کردن و عبور و مرورها و کلیه مواردی است که مجبور به حضور در جامعه می شود.

عیسی مراد در پایان تصریح کرد: «رعایت پروتکل ها یک وظیفه عمومی و رعایت حقوق دیگران است و عدم رعایت، یک هنجارشکنی اجتماعی است. دخیل کردن اینگونه افراد به رعایت پروتکل ها در عمل، راهکار جدی برای مقابله با کرونا است. استفاده از مهارت های رفتار اجتماعی پیشگیرانه و جلوگیری از فعالیت های هنجارشکنان اجتماعی مانند حرف های غیرمنطقی و شایعات و مطالب غیر تخصصی در محیط های مجازی و واقعی یاری رسان است. توجه به دیدگاه ها و رفتار غیر مستقیم نخبگان هم راه گشاست.»

اما در جامعه با افرادی مواجه هستیم که به هیچ وجه این بیماری را قبول ندارند. دکتر علی حسینی آسیب شناس اجتماعی و استاد دانشگاه در این باره به عطنا می گوید: «افرادی که واقعیت را نادیده می گیرند مطمعنا خودشان دچار مشکل هستند. افرادی که می گویند کرونایی وجود ندارد، ولی نمی گویند که مرگ و میرها به چه علتی افزایش یافته است؛ اینها افرادی هستند که فقط حرف خود را قبول دارند.»

نکته جالب توجه که هم در سخنان دکتر عیسی مراد روانشناس و هم دکتر حسینی جامعه شناس می بینیم، تاکید هر دو به استفاده از قوه قهریه برای افرادی است که بخشی یا همه جامعه را در سیطره خود گرفته و حرف و عملشان می تواند مردم را دچار سوءتفاهم و حتی بیماری کند.

حسینی در بخشی از صحبت های خود می گوید: «بعضی از افراد منتظر هستند تا دیگران کاری برایشان انجام دهند و در این میان تنها کاری هم که از آنها خواسته شده انجام نمی دهند. البته دسته ای هم هستند که به تجربیات و آموزه های قبلی خود مراجعه می کنند؛ اگر در گذشته با بیماری مواجه شده و آموزه هایی در راه مقابله با بیماری فراگرفته آنها را مجدانه در این زمان هم به کار می گیرند.»

این آسیب شناس اجتماعی افزود: «وظیفه جامعه است که آموزه های صحیحی در اختیار مردم قرار داده و حتی پیگیری نماید که چقدر از این آموزه های بهداشتی دنبال می شود؛ زیرا جنایت است که فردی با تست مثبت کرونا به سفرهای هوایی و زمینی اش ادامه داده و جان هزاران نفر از افراد جامعه را به خطر بیندازد.»

کرونا بیماری غیرقابل پیش بینی است که رعایت موازین بهداشتی کوچک ترین و ضروری ترین راهی است که در مقابله با این ویروس در اختیار داریم. مطمعنا مرگ فقط برای همسایه اتفاق نمی افتد و ممکن است این ویروس خطرناک که هر ثانیه به ما نزدیک و نزدیکتر می شود دامان ما یا خانواده و دوستان ما را بگیرد و داغی بزرگ بر دلمان بنشاند. خود مراقبتی را نباید فراموش کنیم تا سالم بمانیم.