طرحی نو در جهان پس از کرونا، اتحاد جهانی و ارتباطات الکترونیکی

دانشگاه علامه طباطبائی و موسسه تحصیلات عالی خورشید نشست مشترکی را با موضوع «کرونا و تعهدات دولت ها و سازمان های بین المللی؛ ضرورت طرحی نو» برگزار کردند.

به گزارش عطنا و به نقل از ایرنا، در این نشست، دکتر «ناصر علی منصوریان» و  دکتر «هیبت‌الله نژندی‌منش»، از اعضای هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبائی، «شاکر حیات»، رئیس دانشکده حقوق موسسه خورشید و  «محمد تقی محقق»، دانشجوی دکترای حقوق بین الملل و استاد مدعو موسسه تحصیلات عالی خورشید سخنانی را ایراد کردند.

در بخش نخست، دکتر منصوریان نظرات خود را با تعهدات دولت‌ها در قبال اپیدمی یک ویروس آغاز و بر لزوم عدم انفعال دولت ها تاکید داشته و پنهان‌کاری دولت‌ها در زمینه آزادی دسترسی به اطلاعات را بر اساس منشور سازمان ملل و قوانین اساسی کشورها با توجه به شرایط بحرانی موجود، مردود اعلام نمودند.

وی رفع تبعیض‌های ناروا را از جمله وظایف دولت‌ها برشمرده و افزود که فراهم آوردن سلامت و امنیت عمومی و اقدام به پیشگیری و کاهش تهدیدها، از جمله تعهدات دولت نسبت به مردم هر جامعه می‌باشد.

در بخش دوم، شاکر حیات طی سخنانی اظهار داشت: «جهان پسا کرونا، جهانی دیگرگون خواهد بود که معاشرت انسان‌ها و رفتار دولت‌ها تغییر کرده و وظایف سنتی دولت‌ها به دنبال تغییر تفکر انسان دگرگون خواهد شد». از این رو، «خدمات الکترونیکی» گسترش یافته که این خود موجب تغییر روابط اجتماعی میان مردم خواهد شد. دولت‌های کشورهای در حال توسعه هم باید سیستم‌های سنتی خود را در حوزه آموزش مدارس، آموزش عالی، بوروکراسی اداری و خدمات بهداشتی تغییر داده و به فعالیت‌های الکترونیکی روی بیاورند.

در بُعد بین المللی نیز دولت‌ها باید تلاش کنند تا سیاست خارجی خود را انسانی‌تر کنند. امروزه امکان دارد مشکل یک کشور، برای کشورهای دیگر دردسر آفرین باشد. در پی شیوع بیماری، مرزهای زمینی و هوایی بسته شدند و بنابراین دولت‌ها موظف به یافتن راه‌های نوین ارتباطی هستند. شاکر حیات همچنین بر تعهدات سازمان ملل در شرایط کنونی برای رعایت حقوق بشر و تداوم صلح و ثبات جهانی تاکید کرد.

وی همچنین بر لزوم برنامه‌ریزی نوینی از سوی سازمان ملل برای همکاری مشترک دولت‌ها جهت کنترل کرونا و دیگر مشکلات مانند تروریسم و قاچاق مواد مخدر هم اشاره داشت.

«محمدتقی محقق» به عنوان سخنران بعدی نیز در عصر جهانی شدن، همه‌گیری بیماری‌ها و تهدیدات امنیتی را از نگرانی‌های دولت‌ها دانسته و بر ضرورت همکاری دولت‌ها و اقدامات مشترک و دائم منطقه‌ای و بین‌المللی تاکید کرد. لزوم تعهدات حقوقی بین‌المللی میان دولت‌ها برای کمک به همدیگر از دیگر موارد مورد اشاره وی در این نشست بود.

«محقق» در ادامه افزود که «ناتو تعهد خود را نسبت به ایجاد همبستگی میان اعضا و کمک به همه کشورهای جهان اعلام کرده است». کمک‌های بهداشتی دولت چین به افغانستان، کمک ۱۱۷ میلیون دلاری صندوق جهانی پول و درمان رایگان اتباع افغانستان در ایران، نمونه‌هایی از همبستگی میان دولت‌ها و سازمان‌های بین‌المللی است.

به عقیده وی تحریم‌های اقتصادی آمریکا علیه ایران را که موجب اختلال در تهیه اقلام بهداشتی و دارویی و آزمایشگاهی شده است، مغایر با منشور حقوق بشر ملل متحد بوده و سازمان­ های حقوق بشر، دولت­‌ها و سازمان‌های بین‌المللی باید آمریکا را تحت فشار قرار دهند، چرا که اینک جان تعداد زیادی از انسان‌ها در خطر است و تحریم‌ها باید به صورت دائم یا موقتی لغو شوند.

دکتر «نژندی‌منش» هم به عنوان آخرین سخنران نشست مشترک دانشگاه علامه طباطبائی با موسسه آموزش عالی خورشید در سخنانی از تهدید مشترک جهان یاد کرد که می‌تواند منجر به اتحاد جهانی ‌شود.

به گفته او، هماهنگی و همکاری و همبستگی از مهم‌ترین ارکان زیست بین‌المللی است. وی همچنین افزود که در بحث کنترل بیماری‌های همه گیر، سازمان بهداشت جهانی نقش ویژه‌ای را به بازیگران غیردولتی داده است.

از نظر نژندی منش، مهمترین موازین حاکم بر تعهدات دولت‌ها و سازمان‌ها و نهادهای غیردولتی باید احترام به کرامت انسانی و حق‌های بشری و آزادی‌های بنیادین اشخاص باشد و حمایت از همه افراد جهان بدون تبعیض در برابر گسترش بیماری بسیار دارای اهمیت است.

وی علاوه بر اصل مسئولیت دولت‌ها در قبال سلامتی ملت خود، تاکید کرد که با توجه به توسعه نابرابر کشورها و خطر مشترک کرونا، حفظ سلامتی مردم جهان، وظیفه همه دولت‌های جهان است.

این عضو هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبائی همچنین به این موضوع اشاره کرد که در ماه‌های اخیر دیده می‌شود که کرامت انسانی گاه توسط دولت‌ها نقض شده؛ مانند رفتاری که چین با آفریقایی‌ها انجام داد و یا افزایش مرگ و میر سیاه‌پوستان در آمریکا؛ این در حالی است که دولت‌ها باید توجه داشته باشند که تبعیض در مداوا بر مبنای نژاد و رنگ صورت نگیرد.

نژندی منش همچنین چالش‌های اجرای تعهدات دولت‌ها را در نبود ظرفیت‌های کافی، کم توجهی به امنیت سلامت، نبود روح «بنی آدم اعضای یک پیکرند» در نظام‌های حقوقی، برتری منافع و ملاحظات سیاسی، عدم توازن در توسعه اقتصادی علمی و فناورانه کشورها و فقر در عمل گرایی دانست.

وی معتقد است که نبود پیوندهای انسانی میان جوامع، سبب قربانی شدن شمار بیشتری از مردم می‌شود و سرانجام آن‌که، طراحی نوین ارتباط میان جوامع و دولت‌ها الزامی است که کرونا برای ما پدید آورده است.