راهپیمایی اربعین و تاثیرات جهانی آن

حسین منصف*

اربعین حسینی و پیاده روی آن از شهرهای اطراف استان کربلا به سمت حرم امام حسین(ع) سابقه طولانی دارد اما به شکل امروزی می توان از زمان سقوط رژیم بعث در عراق و روی کار آمدن حکومت مردمی در این کشور مشاهده نمود.

در این چند سال این مراسم به صورت متوالی و با شکوه هر چه بیشتری برگزار شده است و مسافران آن از اکثر کشور های دنیا با مذاهب گوناگون هستند  که خود را در ایام اربعین به این مسیر می رسانند.

در این چند سالی که به صورت مدرن این مراسم برگزار می شود چندین پیامد جهانی به وضوح قابل رویت است که عبارتند از:

۱- ارتقای سطح آگاهی

 ارتباطی که افراد در این مسیر ها با یکدیگر برقرار می کنند، باعث به اشتراک گذاشتن سطح آگاهی فکری و عقلی با یکدیگر می شوند و از آنجا که هر فرد میل به ارتباط با فردی از جامعه ای به غیر از جامعه خود  دارد، باعث گفتمانی می شود که در نهایت افزایش سطح آگاهی طرفین نتیجه آن خواهد بود.

۲- فرهنگ سازی و فرهنگ پذیری

سطح فرهنگ در هر سالی که این مراسم برگزار می شود، از سال قبل خود بالاتر است‌. افراد مختلف با هر فرهنگ و آداب و رسومِ زندگیِ خود ، وارد این مسیر می شوند و در آن تلاش می کنند با به معرض نمایش گذاشتن فرهنگ خود باعث ارتقای سطح کیفی این مراسم شوند و این ارائه فرهنگ نه باعث ایجاد هرج و مرج بلکه باعث زیباتر شدن مراسم و انتشار آن به مردمی می شود که بعد از بازگشت به کشورشان از تجرببات آن در زندگی  برای ارتقای سطح جامعه خود استفاده می کنند.

۳- مباحثات مذهبی با تکیه بر نص و عقل

در شب هایی که عشایر عراقی مردم را برای پذیرایی و استراحت به خانه هایشان می برند، گفتمانی شبانه بین افراد تجمیع شده در آن منازل به وجود می آید و هر کس و گروه از اعتقادات خود برای دیگری بازگو می کنند که تکیه بر نص و عقل از منابع اصلی آنان است که گاهی به مباحثات سنگینی می انجامد که سرانجام آن بهره گیری اطراف از عقاید یکدیگر و استفاده از آن در صراط مستقیم خواهد بود.

۴- رشد جمعیت

در هزار سال گذشته افراد کمی مسیر اطراف کربلا به حرم امام حسین را با پای پیاده می پیمودند، اما امروزه سیل جمعیت میلیونی است که بزرگترین کنگره راهپیمایی بشری را به وجود آورده است و علل مختلفی از جمله عشق و محبت به آزادی و آزادگی، عرض ارادت به ساحت مقدس، دیدار با اقشار مختلف، مهمان نوازی صمیمانه کشور میزبان و ... باعث شده که هر ساله این جمعیت میلیونی روند رو به رشدی داشته باشد.

۵- ترویج فرهنگ غنی تشیع

در این مسیر علمای مکتب تشیع (نه صرفاً روحانی) به تشریح مذهب شیعه، زندگی امامان معصوم ، واقعه کربلا، اهداف امام حسین در مسیر شهادت، ترویج فرهنگ غنی شیعه که سرتاسر انسان دوستی است، می پردازند و این نکته قابل ذکر است که در زمینه طب اسلامی فعالیت های قابل چشم گیری داشته اند. در این زمینه افراد از این فرهنگ استقبال چشم گیری کرده اند و پیروان به این مکتب،  روز به روز افزایش یافته است.

۶- شفا واژه ای فراتر از ذهن بشری

سالیان سال است که شیعیان برای برطرف کردن حوائج زندگی، خود را به درگاه حضرات معصومین می رسانند و مشکلات خود را با آنان در میان می گذارند و آنها را راه گشای کار های خود قرار می دهند و حضرات معصومین هم به خواسته های آنها پاسخ می دهد. این حرکت باعث توجه جهانیان شده و آنان با هر مذهبی ، با قرار دادن خود در این مسیر، حوائج و مشکلات خود را با حضرت عشق در میان می گذارند و به کرّات نیاز ها و مشکلات آنان بر طرف شده و با ترویج آن، باعث ورود خیل کثیر جمعیت از اقصی نقاط مختلف جهان در این مسیر شده اند.

و آخر کلام اینکه در راه زنده نگه داشتن این مسیر چه خون هایی که ریخته نشده و چه جان هایی که فدا نشده است و همه آنچه که برای زنده نگه داشتن این آزادگی فدا شده است برای پایان نهادن به این زندگی فانی دنیا نیست بلکه فدایی حقیقتی شده که تا ابدالدهر جاویدان خواهد ماند.