پذیرش حقوق فرهنگی مستلزم وجود دیدگاهی مثبت درباره آن است

استاد روزنامه‌نگاری دانشگاه علامه طباطبائی با بیان اینکه پذیرش هر نوآوری مستلزم طی کردن یک سری مراحل است، گفت: بین میزان پذیرش حقوق فرهنگی و ویژگی‌های مزیت نسبی، سادگی، سازگاری، آزمون‌پذیری و پذیرش آن رابطه وجود دارد.

به گزارش خبرنگار عطنا، نشست تخصصی «شهروند اینترنتی و حقوق فرهنگی» با حضور رویا معتمدنژاد، عضو هیئت علمی دانشکده حقوق و علوم سیاسی، هدی غفاری، مدیر برنامه‌ریزی و نظارت و ارزیابی معاونت فرهنگی و اجتماعی و عباس اسدی، استاد روزنامه‌نگاری، سه‌شنبه، 1 خردادماه به مناسبت 17 می، روز جهانی جامعه اطلاعاتی به همت انجمن علمی- دانشجویی حقوق ارتباطات دانشگاه علامه طباطبائی در تالار دفاع دانشکده حقوق و علوم سیاسی این دانشگاه برگزار شد.

در این نشست، عباس اسدی، استاد روزنامه‌نگاری دانشگاه علامه طباطبائی با اشاره به جدید بودن واژههایی چون تجدد، شهروندی، مدنیت و امثال آن، گفت: نظریه نشر نوآوری که توسط «اورت راجرز» و «شومیکر» در سال 1962 مطرح و در سال 1995 بازنگری می‌شود به این می‌پردازد که آیا بحث‌های جدید به راحتی در جامعه پذیرفته می‌شوند یا خیر؟

او ادامه داد: برای مثال چرا در یک جامعه تلگرام را پس می‌زنند و در جامعه دیگر آن را می‌پذیرند؟ از نظر اورت راجرز نوآوری می‌تواند ایده، شیوه یا اشیاء تازه‌ای باشد که تازه جلوه کند و زمانی که ما تصمیم بگیریم از این ایده به بهترین شکل استفاده کنیم آن زمان توانسته‌ایم آن ایده را در درون خود نهادینه و فرهنگ‌سازی کنیم.

استاد روزنامه‌نگاری دانشگاه علامه افزود: براساس این نظریه میزان پذیرش یک مفهوم و ایده با توجه به برداشت‌های افراد از آن تعیین می‌شود، به عبارت دیگر پذیرش نوآوری مستلزم وجود برداشت بهتر و مثبت درباره آن است.

وی به ویژگی‌های بحث نوآوارانه از دید راجرز اشاره کرد و گفت: مزیت نسبی (میزان نو بودن و جایگزینی آن با نوآوری‌های گذشته مثلا مزیت شهروند دیجیتالی در مقابل شهروند عادی)، سازگاری (میزان سازش نوآوری با ارزش‌ها و تجربه‌ها و نیازها خود)، میزان پیچیدگی (کاربردی‌تر بودن و پیچیدگی کمتر نوآوری)، آزمون‌پذیری (میزان آزمون‌پذیری نوآوری) و قابلیت رویت (مشاهده سریع‌تر نتایج یک نوآوری) از جمله ویژگی‌های پذیرش یک نوآوری هستند.

اسدی ادامه داد: هر نوآوری، فکر و ایده جدید برای پذیرش مستلزم طی کردن پنج مرحله آگاهی (رسانه‌ها وسیله‌ای برای آگاهی هستند و به هر میزان اطلاعات نسبت به موضوع بیشتر باشد به همان میزان پذیرش بیشتر است)، علاقه (علاقه بیشتر پذیرش را بیشتر می‌کند برای مثال عدم علاقه به دموکراسی منجر به عدم فرهنگ‌سازی آن می‌شود)، ارزشیابی (سنجش میزان معایب و مزایای نوآوری)، آزمون (تست و آزمون نوآوری که اگر موفقیت‌آمیز بود آن را رواج می‌دهند) و پذیرش (استفاده از نوآوری) است،

استاد روزنامه‌نگاری دانشگاه علامه اضافه کرد: مثلاً بیماری ایدز امروزه در جامعه پذیرفته شده است و نباید به آن نگاه منفی داشت اما زمانی که تازه وارد جامعه شده بود نگاهی منفی در مورد آن وجود داشت بنابراین حقوق شهروندی هم به همین گونه است.

او با بیان اینکه در بیان شدن یک نوآوری چند عامل دخالت دارند، اظهار کرد: ویژگی‌های شخصیتی افراد، ویژگی‌های اجتماعی افراد (برای مثال گرایش افراد به جهان شهری) و احساس نیاز برای نوآوری (میزان نیاز ما به حقوق فرهنگی) از جمله عوامل دیگر پذیرش یک نوآوری هستند.

اسدی تاکید کرد: می‌توان گفت بین میزان پذیرش حقوق فرهنگی و ویژگی‌های نسبی آن، سادگی، سازگاری، آزمون‌پذیری و پذیرش آن رابطه وجود دارد.

وی با اشاره به استقبال‌کنندگان نوآوری، گفت: وقتی مفهوم جدیدی مانند حقوق فرهنگی در جوامع مطرح می‌شود استقبال‌کنندگان از آن به چند دسته تقسیم می‌شوند، نوآوران افرادی جسور و خطرپذیر هستند که بیش از دیگران حاضر به پذیرش نوآوری هستند، اقتباس‌گران نیز به عنوان دسته دوم افرادی هستند که خود را سریع با موضوع وفق می‌دهند و رهبران و آگاهان یک جامعه هستند.

استاد روزنامه‌نگاری دانشگاه علامه سایر موارد را چنین برشمرد: اکثریت اولیه که نکته‌سنج بوده و با فکر و احتیاط عمل می‌کنند، اکثریت متأخر نیز افرادی شکاک هستند و در نهایت عقب‌ماندگان که افرادی سنت‌گرا و وابسته به گذشته هستند.