زنان طلبه بیشتر از «تئوری مُدارا» استفاده می‌کنند

این پژوهشگر حوزه زنان با بیان اینکه زنان طلبه در برخورد با مناقشات سه استراتژی مدارا، مقاومت و مبادله را در پیش می‌گیرند، گفت: زنان طلبه در حال بازنگری در تفاسیر تکلیف‌مدارانه از روابط زناشویی هستند. آنچه طلاب از آن استفاده می‌کنند بازسازی و تقویت ساختارهای حوزوی(قوام یافته از تفاسیر فقهی) از خلال کنش جمعی زنان طلبه است.

به گزارش عطنا، «اولین همایش ملی مسائل اجتماعی زنان» به همت دانشگاه علامه طباطبائی با همکاری دیگر دانشگاه‌های علوم انسانی کشور و مراکز تخصصی مطالعات زنان با حضور جمعی از استادان و دانشجویان متخصص حوزه مطالعات زنان دوشنبه، ۱۰ اردیبهشت‌ماه و سه‌شنبه، 11 اردیبهشت‌ماه در دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه علامه طباطبائی برگزار شد.

حانیه حیدرپورکیائی، پژوهشگر حوزه زنان در پنل هشتم این همایش که موضوع آن «مسائل خانواده» بود، مقاله خود را با عنوان «مطالعه جامعه‌شناختی مواجهه زنان طلبه با مناقشات زناشویی» که با همکاری سیدمهدی اعتمادی‌فرد نوشته بود ارائه داد.

حیدرپورکیائی در ابتدای ارائه خود گفت: زنان طلبه از یکسو با نزاع‌ها و تقابل‌های اجتناب‌ناپذیر و از یکسو با تقدس نهاد خانواده در آموزه‌های دینی مواجهند و این تقابل حل مسائل زناشویی را برای آنها دشوار می‌کند.

وی روش پژوهش خود را کیفی دانست و در این خصوص گفت: این پژوهش با روش کیفی، با تکنیک مصاحبه روایی مسائل‌محور و مشارکتی بوده است.

حیدرپورکیائی ادامه داد: زمینه‌های شکل‌گیری مناقشه ترجیحات ارزشی همسرگزینی، تربیت فرزند، حقوق زناشویی، اختلافات فرهنگی است.

وی ادامه داد: علاوه بر موراد ذکر شده من مشکلات مالی زیست طلبگی را هم افزودم زیرا در مصاحبه‌های انجام شده افراد به آن اشاره‌ای نکردند زیرا آگاهانه این سبک زندگی (ساده‌زیستی طلبگی) را انتخاب کرده بودند.

حیدرپورکیائی سپس به راه‌حل‌هایی که زنان طلبه در مواجهه با مشکلات زناشویی در پیش می‌گیرند پرداخت و توضیح داد: زنان طلبه در برخورد با مناقشات سه استراتژی مدارا، مقاومت و مبادله را در پیش می‌گیرند.

وی درباره استراتژی مدارا توضیح داد و گفت: در این استراتژی هدف حفظ تداوم زندگی مشترک است و افراد سازگاری در پیش می‌گیرند. بیشتر زنان طلبه به دلیل سازگاری این استراتژی با آموزه‌های دینی این استراتژی را در پیش می‌گیرند.

حیدرپورکیائی درباره استراتژی مقاومت گفت: کارکرد این استراتژی بروز خشم، اعتراض و نارضایتی است. این استراتژی شامل بروز رفتارها و کنش‌های ناسازگار از جمله مقابله به مثل، ترک خانه، استراتژی‌های کلامی خشونت‌بار ‌می‌شود. زنان طلبه به دلیل ناسازگاری این استراتژی با آموزه‌های دینی کمتر از آن استفاده می‌کنند.

وی افزود: هدف از استراتژی مبادله تحقق منفعت شخصی است. این استراتژی عمدتا به معنی داد و ستد است و تعبیر «چرخه قدرت» را در مورد آن می‌توان به کار برد. این روش به طور موثر عمل می‌کند و از یکسو اهداف شخصی را محقق می‌کند و از سوی دیگر تعارضی با اهداف و مطالب دینی دارد.

حیدرپورکیائی ادامه داد: به خاطر اینکه زنان طلبه بیشتر به استراتژی مدارا رو می‌آورند ممکن است از این مدارا کردن خسته شده و به سمت مقاومت بروند یا استراتژی مدارا به سمت استراتژی مبادله‌ای کشیده شود. اگر استراتژی مدارا فضای مبادله‌ای به وجود آورد؛ می‌تواند موثر باشد.

حانیه حیدرپورکیائی، پژوهشگر حوزه زنان در پایان سخنانش به اعتبار بخشی فقهی به کنش  اشاره کرد و ادامه داد: زنان طلبه در حال بازنگری در تفاسیر تکلیف‌مدارانه از روابط زناشویی هستند. آنچه طلاب از آن استفاده می‌کنند بازسازی و تقویت ساختارهای حوزوی(قوام یافته از تفاسیر فقهی) از خلال کنش جمعی زنان طلبه است. این اعتبار بخشی فقهی و حق‌التکلیفی در زیست اجتماعی زنان طلبه استفاده ‌می‌شود و با این نگاه ساختارهای حوزوی تداوم پیدا می‌کند.