فضای مجازی ظرفیت بالایی برای مدیریت بحران دارد

مدرس ارتباطات دانشگاه علم و فرهنگ بخشی از کلان‌داده‌ها را محتوای تولیدی افراد در شبکه‌های مجازی دانست و گفت: شبکه‌های اجتماعی در بحران‌ها سریع‌تر عمل می‌کنند بنابراین ما باید بتوانیم چگونگی استفاده از ظرفیت فضای مجازی را یاد بگیریم چرا که رسانه‌ها ابزاری برای مدیریت وقایع آینده هستند و در حال حاضر از بزرگ‌داده‌ها برای پیش‌بینی وقایع آینده استفاده می‌شود.

به گزارش عطنا، نشست «رسانه‌های جدید، ارتباطات ریسک، ارتباطات بحران» در قالب همایش ملی «رسانه‌ها و فناوری‌های اطلاعاتی در خدمت کاهش خسارات بلایای طبیعی» با مدیریت هادی خانیکی، مدیرگروه ارتباطات دانشگاه علامه طباطبائی، دوشنبه، ۱۴ اسفندماه در دانشکده ارتباطات دانشگاه علامه طباطبائی برگزار شد.

این همایش با مراسم افتتاحیه آغاز شد و در قالب 4 نشست «رسانه‌های جمعی، ارتباطات ریسک، ارتباطات بحران»، «مدیریت بحران از منظر آموزشی و اجتماعی»، «رسانه‌های جدید، ارتباطات ریسک، ارتباطات بحران» و «اخبار جعلی و شایعات رسانه‌ای در مواجهه با بلایای طبیعی» برگزار شد.

مهدخت بروجردی، عضو هیئت علمی دانشکده ارتباطات دانشگاه علامه‌طباطبائی برای صحبت درباره «پوشش خبری کانال تلگرامی خبرگزاری فارس و ایرنا از زلزله کرمانشاه و سرپل‌ذهاب»، رامین رادنیا، عضو هیئت علمی ارتباطات دانشگاه علمی کاربردی و مدیر روابط‌عمومی و بین‌الملل سازمان پیشگیری و مدیریت بحران شهر تهران برای صحبت درباره «اطلاع‌رسانی و آموزش در چرخه مدیریت بحران با تاکید بر رسانه‌های جدید»، زهیر صباغ‌پور، عضو هیئت مدیره انجمن ایرانی مطالعات فرهنگی و ارتباطات و مدرس ارتباطات دانشگاه علم و فرهنگ برای صحبت درباره «کلان‌داده‌ها، شبکه‌های اجتماعی و مدیریت بلایای طبیعی» و قدسی بیات، عضو هیئت علمی ارتباطات دانشگاه علامه‌طباطبائی برای صحبت درباره «رسانه‌های اجتماعی و ارتباطات بحران» به این نشست دعوت شده بودند.

زهیر صباغ‌پور، عضو هیئت علمی دانشگاه علم و فرهنگ و عضو هیئت مدیره انجمن ایرانی مطالعات فرهنگی و ارتباطات که برای صحبت درباره «کلان‌داده‌ها، شبکه‌های اجتماعی و مدیریت بلایای طبیعی» به این نشست دعوت شده بود گفت: ایران در آسیا مقام چهارم و در دنیا مقام ششم را دارد، ما باید به بحث بحران و چگونگی عکس‌العمل و برنامه‌ریزی در آن مواقع بپردازیم، کلان‌داده‌ها به عنوان معضلی بزرگ، چالشی در تمام حوزه‌های بشری ایجاد می‌کنند.

وی در تعریف کلان‌داده‌ها گفت: کلان‌داده‌ها مجموعه‌ای بزرگ از داده‌ها هستند که در هیچ تقسیم‌بندی مشخصی قرار نمی‌گیرند به عبارتی نمی‌شود از آنها بهره‌برداری و تجزیه و تحلیل کرد. در حال حاضر از این فرصت در حوزه‌های مختلف از جمله تبلیغات و بیزینس برای مطرح کردن خود و سنجیدن نیازهای مردم استفاده می‌کنند.

این استاد دانشگاه در ادامه گفت: بحث این است که چگونه می‌توانیم در حوزه مدیریت بحران از کلان‌داده‌ها استفاده کنیم. بخش عمده‌ای از اطلاعات شبکه‌های اجتماعی توسط خود کاربران تولید می‌شود. بسیاری از ما با اصطلاح شهروند- خبرنگار آشنا هستیم و در مورد حوادث روزمره خود مدام اطلاعات وارد اینترنت می‌کنیم، به همین ترتیب مدام تکنولوژی در حال پیشرفت است به طوری که تحلیل و تقسیم کردن داده‌ها برای‌مان دشوار شده است.

به گفته صباغ‌پور بزرگ‌داده‌ها فراتر از سیستم پایگاه پردازش اطلاعاتی هستند و در همه‌جای دنیا یکی از اصلی‌ترین حوزه‌های مطالعاتی در عرصه بحران همین بزرگ‌داده‌ها هستند. امسال سال پرحادثه‌ای برای ما بوده است با حوادثی از قیبل کشتی سانچی و زلزله کرمانشاه تراژدی زیادی داشتیم.

وی در ادامه گفت: بخش زیادی از اطلاعات در فضای مجازی، بازخورد افراد است که چه چیزی دیدند و چه اتفاقاتی افتاده است. از حجم انبوه اطلاعات در فضای مجازی که توسط خود افراد تولید می‌شود به چهار طریق دستیابی، ذخیره‌سازی و تجزیه و تحلیل می‌توان استفاده کرد. در بحث تجزیه و تحلیل ما باید چگونگی تجزیه و تحلیل داده‌ها و همچنین آموزش تصاویر همراه با لوکیشن را انجام دهیم.

این استاد دانشگاه افزود: خیلی مواقع مدیران بحران براساس عکس‌ها و فیلم‌های ارسال شده افراد در همین شبکه‌ها تصمیم‌گیری می‌کنند. در حوزه بزرگ‌داده‌ها چهار اصل حجم بالا، گوناگونی، سرعت بالا و عدم اطمینان حاکم است. عدم اطمینان بخشی از اطلاعاتی است که نمی‌توانیم صحت آنها را تایید کنیم.

به گفته صباغ‌پور شاید در آینده در بحث بحران‌ها از شبکه‌های اجتماعی استفاده نکنیم، این شبکه‌های به صورت یک شمشیر دولبه عمل می‌کنند مثلاً در زمان اعتراضات دی‌ماه این شبکه‌ها به وضعیت دامن می‌زدند بنابراین این شبکه‌ها همانطور که در بحران‌ها می‌توانند آرامش را ایجاد کند می‌توانند خلاف آن هم عمل کنند.

و عضو هیئت مدیره انجمن ایرانی مطالعات فرهنگی و ارتباطات خاطرنشان کرد: از آنجا که شبکه‌های اجتماعی در بحران‌ها سریع‌تر عمل می‌کنند ما باید بتوانیم چگونگی استفاده از این شرایط را یاد بگیریم. رسانه‌ها ابزاری برای مدیریت وقایع آینده هستند و در حال حاضر از بزرگ‌داده‌ها برای پیش‌بینی وقایع آینده استفاده می‌کنند.

زهیر صباغ‌پور، عضو هیئت علمی دانشگاه علم و فرهنگ در پایان گفت: مدیریت بحران در ایران ضعیف است و یکی از قسمت‌هایی که ما درباره آن کوتاهی می‌کنیم شبکه‌های اجتماعی هستند که ضریب نفوذشان روزبه‌روز در جامعه افزایش پیدا می‌کند. ما باید به این بخش اعتبار دهیم که در این فضای ارتباطی از این دیتاها به نحو احسن استفاده کنیم.